Պրոմեթևսի քարանձավ, Մարտվիլի, Օկացեի և Բալդայի կիրճերը, Սաթափլիայի արգելոց․ բնության եզակի հուշարձանները, որոնցով հպարտանում է ողջ Վրաստանը, տասնյակ տարիներով յուրացվել են մեկ խմբի կողմից։ Այս խումբը գլխավորում են «Վրացական երազանքի» կառավարության նախկին և ներկա բարձրաստիճան պաշտոնյաները՝ Պահպանվող տարածքների գործակալության նախկին նախագահ Վալերիան Մճեդլիձեն և Մամուկա Մերկվիլաձեն, ով վերջերս է նշանակվել Ռուսաստանում Շվեյցրաիայի դեսպանատանը գործող վրացական բաժնի ղեկավար։ «Վրաստանի լուրերը» հետաքննել է, որ որոշումները, որոնցով այս խումբն ի վերջո 20, 35 և 40 տարով տիրացել է պահպանվող տարածքներին, կայացրել է Վալերիան Մճեդլիձեն իր նախագահության օրոք։ Պաշտոնաթողությունից հետո Մճեդլիձեին ու նրա ընտանիքի անդամներին հիմնականում մեծ բաժնետոմսեր են նվիրել, իսկ որոշները վերագնվել են խորհրդանշական ու արտոնյալ գներով։ Որոշ ընկերությունների վճարած գումարները, ըստ գույքի հայտարարագրի, դրանք չպետք է ունենային։ Այս ամբողջ կոռուպցիոն սխեմայից հետո Վալերիան Մճեդլիձեն ղեկավարում է գերմանական պետության կողմից Վրաստանում պահպանվող տարածքների զարգացման ամենամեծ նախագիծը, որի բյուջեն կազմում է ավելի քան 16 մլն եվրո։
Վալերիան Մճեդլիձեն Պահպանվող տարածքների գործակալության նախագահ է նշանակվել 2018 թվականի մայիսին։ Մճեդլիձեն այն ժամանակվա շրջակա միջավայրի պահպանության նախարար Լևան Դավիթաշվիլիի կադրն ու նրա վստահված անձանցից է։ Մինչ այդ Մճեդլիձեն Գյուղատնտեսության նախարարության մելիորացիայի վարչության պետն էր, իսկ Դավիթաշվիլին՝ գյուղատնտեսության նախարարը։
2021 թվականի մայիսին Վալերիան Մճեդլիձեն նշանակվել է Շիդա Քարթլիի նահանգապետ, որտեղ աշխատել է մեկ տարի։ 2022 թվականի մայիսի 19-ին Վալերիան Մճեդլիձեն աշխատանքի է ընդունվել Բնապահպանական վերահսկողության վարչությունում որպես համակարգող, որտեղ հինգ ամսում որպես աշխատավարձ ստացել է ավելի քան 17 000 լարի։ Վալերիան Մճեդլիձեն 2023 թվականից այլևս պետական ծառայության մեջ չէ։ Հենց այս շրջանից է սկսվում նրա վերելքի դարաշրջանը։
Մչեդլիձեն և ընկերությունները
Ներկայում Վալերիան Մճեդլիձեն բաժնետոմսեր ունի 7 ընկերություններում, նրա մայրը՝ Անի Գյունաշվիլին՝ ևս երեքում, իսկ կինը՝ Սոփո Նադիրաձեն՝ երկուում։
Մճեդլիձեի հանրային ծառայությունից հեռանալուց հետո բաժնետոմս են նվիրել երկու ընկերություններում, նա խոշորագույնի բաժնեմասի 50%-ը գնել է 100 լարիով, ևս երեքի բաժնետոմսերի դիմաց իր գործընկերոջ հետ միասին վճարել է 2 մլն 170 հազար լարի։ Ըստ ունեցվածքի հայտարարագրերի՝ Մճեդլիձեն այս գումարի մի մասն անգամ չպետք է ունենար։ 2023 թվականի փետրվարին նա և կինը՝ ներառյալ խնայողությունները, ունեցել են ընդհանուր առմամբ 34 853 լարի։ Մճեդլիձեի մորը՝ Անի Գյունաշվիլիին, բաժնետոմս են նվիրել 2 ընկերությունում, երրորդի համար նա վճարել է 80 հազար լարի։ Անի Գյունաշվիլին Գորիի «Գորմեդի» կենտրոնական հիվանդանոցի շարքային աշխատակից է։
Բալդայի կիրճ – «Կանիոն 350» ՍՊԸ և Մճեդլիձեի մայրը
Արդեն հինգ ամիս է՝ Մարտվիլիում, Բալդա գյուղում, տեղի բնակիչները անդադար բողոքի ակցիա են անցկացնում։ Մարդիկ բողոքում են Պահպանվող տարածքների գործակալության՝ Բալդայի կիրճը 40 տարով մասնավոր ընկերությանը ժողովրդից գաղտնի և առանց կենսաբազմազանության վրա ազդեցության գնահատման հանձնելու որոշման դեմ։ Սեփականատերը ցանկապատել է կիրճը և նույնիսկ Բալդացիներին է արգելել մտնել այնտեղ։ Բնության հուշարձանն իր սկզբնական տեսքով պահպանելու համար բնակչությունը դադարեցրել է բետոնե արահետների, կամուրջների և «ռոլլեր» ատրակցիոնի կառուցումը, որն իրականացնում էր ընկերությունը ոստիկանության պահպանության ներքո։
Պահպանվող տարածքների գործակալությունը Բալդայի կիրճը վարձակալությամբ տալու որոշումը կայացրել է կասկածելի կարճ ժամանակում՝ արագացված կարգով։
«Վրաստանի լուրերի» գործակալությունից պահանջված փաստաթղթերի համաձայն՝ վարույթը սկսվել է 2022 թվականի օգոստոսին՝ «Մ և Ս Խումբ» ՍՊԸ-ի տնօրեն Իրակլի Կակալիայի դիմումի հիման վրա։
Գործակալությունը հանձնարարել է «Էյսիդի» մասնավոր գնահատող կապալառու ընկերությանը գնահատել Բալդայի կիրճում հողատարածքները՝ նախքան նախարարությանը և Պետական գույքի գործակալությանը ծանուցելը, որ պատրաստվում է տարածքը վարձակալել և ստանալ այդ գործակալություններից հավանություն կամ մերժում:
Ըստ myhome.ge-ի գների՝ աուդիտը բնության հուշարձանի տարածքում 1 քմ հողատարածքը գնահատել է 5,51 լարի։ «Վրաստանի լուրերը» պարզել է, որ աուդիտը որպես համադրելի օբյեկտ է գնահատել Բալդայի կիրճից մոտ 10, 19, 21 կիլոմետր հեռավորության վրա գտնվող Ծինակվերկվե և Աբեդատի գյուղերի հողատարածքները, որոնցից ոչ մեկը բնության հուշարձանի կարգավիճակ չունի, որով Բալդայի կիրճն է հայտնի։
Հոկտեմբերի 20-ին գործակալության նախագահն արդեն հրաման է տվել Բալդայի կիրճում 24 130 քմ հողատարածք վարձակալությամբ տալ և այնտեղ կազմակերպել զբոսաշրջային ենթակառուցվածք (այցելուների կենտրոն, 350 մետր երկարությամբ արշավային և կախովի արահետ՝ կամուրջներով և տեսարաններով, և նույն երկարության գլանաձև ատրակցիոն): Աճուրդը հայտարարվել է նոյեմբերի 5-ին։
Երեք օրվա ընթացքում՝ նոյեմբերի 8-ին, Գիորգի Մերկվիլաձեն գրանցել է «Կանիոն 350» ՍՊԸ-ն, որը եղել է աճուրդի միակ մասնակիցը, իսկ նոյեմբերի 15-ին նա ճանաչվել է հաղթող։ Ընկերությանը հանձնարարվել է բյուջե վճարել Բալդայի կիրճից ստացված տարեկան միացյալ եկամտի միայն 6%-ը:
Գործակալությունը «Կանիոն 350» ՍՊԸ-ի հետ պայմանագիրը կնքել է նոյեմբերի 29-ին։ Մեկ ամսում՝ նույն թվականի դեկտեմբերի 29-ին, Գիորգի Մերկվիլաձեն բաժնեմասի 40%-ը տվել է Անի Գյունաշվիլիին, իսկ 5-ական տոկոսը՝ Լևան Ցիցկիշվիլիին ու Քեթևան Մոծոնելիձեին։
- Անի Գյունաշվիլին Պահպանվող տարածքների գործակալության նախկին նախագահ Վալերիան Մճեդլիձեի մայրն է։
- «LinkedIn»-ում հրապարակված տեղեկատվության համաձայն՝ Լևան Ցիցկիշվիլին աշխատում է որպես KFW (Գերմանական Վերակառուցման և զարգացման բանկ) ծրագրի ավագ համակարգող։
- Քեթևան Մոծոնելիձեն արկածային տուրիզմի զարգացման ասոցիացիայի նախագահ Ջոնի Կապանաձեի կնոջ՝ Անի Մոծոնելիձեի քույրն է։
Գիորգի Մերկվիլաձեն չի պատասխանել «Վրաստանի լուրերի» հարցին, թե ինչու է Բալդայի կիրճի աճուրդում հաղթելուց հետո իր բաժնեմասը տվել Անի Գյունաշվիլիին, Լևան Ցիցկիշվիլիին և Քեթևան Մոծոնելիձեին։
2023 թվականի հունվարի 23-ին Գիորգի Մերկվիլաձեն «Կանիոն 350» ՍՊԸ-ի մնացած 50% բաժնեմասի 35%-ը տվել է Մամուկա Մերկվիլաձեին, ով Ռուսաստանում վրացական սփյուռքի փոխնախագահն է, ղեկավարում է «Համայն ռուսական հասարակական կազմակերպությունը՝ «Վրաց դաշնային ազգային-մշակութային ինքնավարությունը Ռուսաստանում» և սերտ հարաբերություններ ունի Ռուսաստանի կառավարության հետ։ 2021 թվականին սեփական կազմակերպության նախաձեռնությամբ նա մասնակցել է Մոսկվայում կայացած հանդիպմանը, որտեղ քննարկվել են Վրաստանի և Ռուսաստանի միջև օդային հաղորդակցության վերականգնման և առանց վիզայի երթևեկության հարցերը։ Մամուկա Մերկվիլաձեի կինը՝ Թամար Դուդունիան, բժիշկ և երգչուհի է, որը կրթություն է ստացել Պուտինի վարչակազմի բյուջեով։ Ռուսաստանի պաշտպանության նախարար Սերգեյ Շոյգուն մրցանակ է հանձնել վոկալի մրցույթում հաղթած Դուդունիային։ Օրեր առաջ Վրաստանի վարչապետ Իրակլի Կոբախիձեն Մամուկա Մերկվիլաձեին նշանակել է Ռուսաստանում Շվեյցարիայի դեսպանատան վրացական շահերի բաժնի ղեկավար։
Գիորգի Մերկվիլաձեին հարցրինք, թե ինչ բարեկամական հարաբերություններ ունեն նա ու Մամուկա Մերկվիլաձեն։
Գիորգի Մերկվիլաձե. Նա իմ եղբայրն է։
Վրաստանի լուրեր. Դուք կենսաբանական եղբայրնե՞ր եք:
Գիորգի Մերկվիլաձե. Ոչ, նա իմ զարմիկն է, բայց մենք եղբայրներ ենք։
Գիորգի Մերկվիլաձեն մտերիմ բարեկամական և գործնական հարաբերություններ ունի «Մ և Ս Խումբ» ՍՊԸ-ի տնօրեն Իրակլի Կակալիայի հետ։ Հենց Կակալիան է դիմել Պահպանվող տարածքների գործակալություն՝ Բալդայի կիրճը վարձակալելու խնդրանքով։ 2021 թվականի նոյեմբերին Մերկվիլաձեն և Կակալիան միասին գտնվել են Ռուսաստանի կողմից օկուպացված Աբխազիայում, մասնավորապես՝ Սոխումի քաղաքում։ Գիորգի Մերկվիլաձեի ֆեյսբուքյան էջում հրապարակված լուսանկարների և նրա հետ առնչվող անձանցից մեր կողմից ձեռք բերված տեղեկությունների համաձայն՝ Մերկվիլաձեն գտնվում էր օկուպացված Աբխազիայում 2022 թվականի մայիսին (Ռիծա), հուլիսին և դեկտեմբերին (Ռիծա): 2023 թվականի հունվարի 2-ին օկուպացված Աբխազիայի զբոսաշրջության դե ֆակտո նախարարությունը զիփլայն ատրակցիոն է բացել Ռիծայի պահպանվող տարածքում, որի վրա աշխատել են 2 տարի։
Գիորգի Մերկվիլաձեն Վրաստանի քաղաքացի է և գրանցված է Թբիլիսի քաղաքում՝ Իվան Տուրգենևի 4 հասցեում։ Նա պահպանվող տարածքներում կազմակերպում է զիփլայն, ռոլեր և այլ ատրակցիոններ և գումար է աշխատում։
Գործող օրենսդրության համաձայն՝ Վրաստանի քաղաքացին օկուպացված Աբխազիա կարող է մտնել միայն Զուգդիդիի մունիցիպալիտետից։ Նման դեպքում Մերկվիլաձեն պետք է անվտանգության երաշխիք ունենա օկուպացված Աբխազիայից, իսկ նրա տեղափոխումն ու անցումը պետք է համաձայնեցված լինեին Վրաստանի պետական անվտանգության ծառայության հետ։ Եթե Մերկվիլաձեն Աբխազիա է մտել Ռուսաստանից կամ մասնակցել է օկուպացված տարածքում որևէ տնտեսական գործունեության, ապա խախտել է օրենքը, և Վրաստանի ՆԳՆ-ն պետք է հետաքննություն սկսի նրա դեմ։
Գիորգի Մերկվիլաձեն անպատասխան է թողել «Վրաստանի լուրերի» հարցերը, թե ինչպես և որտեղից է տեղափոխվել օկուպացված Աբխազիայի տարածք, նա ուներ դե ֆակտո կառավարության թույլտվությունը կամ օկուպացիոն երկրի համաձայնությունը, ում թույլտվությամբ է նա մասնակցել Ռիծայում զիփլայնի կազմակերպմանը։ «Ես ոչ մի օրենք չեմ խախտել իմ գործունեությամբ, այդ թվում՝ ժամանակավորապես օկուպացված Աբխազիայում մնալով»,- մեզ գրել է Մերկվիլաձեն։
«Վրաստանի լուրերը» գրավոր դիմել է նաև ՆԳՆ և Պետական անվտանգության ծառայությանը՝ պարզաբանելու, թե արդյոք հետաքննություն է սկսվել Գիորգի Մերկվիլաձեի և Իրակլի Կակալիայի կողմից օրենքով սահմանված պահանջների հնարավոր խախտման վերաբերյալ։ Գործակալություններից ոչ մեկը մեզ տեղեկություն չի տրամադրել։
«Պահպանվող տարածքների զարգացման հիմնադրամ» - Մճեդլիձեի կինն ու հայր ու որդի Ղվինիաշվիլիները
«Վրաստանի լուրերի» ձեռք բերած փաստաթղթերից պարզ է դառնում, որ նրանք շահագրգռված են եղել Բալդայի կիրճում գումար աշխատել դեռ 2021 թվականին։ «Extremeline» ՍՊԸ-ն «KMB Group» ՍՊԸ-ին պատվիրել է հիդրոլոգիական հետազոտություն և ինժեներաերկրաբանական գնահատում։ Իսկ 2022 թվականի փետրվարին ՈԱԻԱ «Վրաստանի պահպանվող տարածքների զարգացման հիմնադրամը» մրցույթ է հայտարարել Բալդայի կիրճում շրջանաձև ճանապարհի կառուցման և այսպես կոչված «ռոլլեր» ատրակցիոնի նախագծային փաստաթղթերի պատրաստման համար։
Մինչև 2019 թվականը «Վրաստանի պահպանվող տարածքների զարգացման հիմնադրամը» գործել է «Կոլխեթիի պահպանվող տարածքների զարգացման հիմնադրամ» անունով։ Հիմնադրամի հիմնադիրներն են Վրաստանի շրջակա միջավայրի պահպանության և բնական պաշարների նախարարությունը և «Black Sea Terminal» ՍՊԸ-ն։ Հիմնադրամը ստեղծվել է 2009 թվականին՝ Կոլխեթիի ազգային պարկի զարգացման նպատակով։
Հիմնադրամը համակարգում է Պահպանվող տարածքների գործակալությունը, իսկ տնօրենին համատեղ նշանակում են նախարարը և «Սևծովյան տերմինալը»։
Այն բանից հետո, երբ Վալերիան Մճեդլիձեն դարձավ Պահպանվող տարածքների գործակալության նախագահ, Պաատա Ղվինիաշվիլին երեք ամիս անց՝ 2018 թվականի սեպտեմբերի 6-ին, նշանակվել է հիմնադրամի տնօրեն։ 2021 թվականի մայիսի 18-ին, մինչ Մճեդլիձեի Շիդա Քարթլիի նահանգապետի պաշտոնում տեղափոխվելը, Նիկա Ղվինիշվիլին ստանձնել է հիմնադրամի տնօրենի պաշտոնը։ Պաատա և Նիկա Ղվինիաշվիլիները հայր և որդի են։
Երկուսն էլ գրանցված են նույն հասցեում՝ Քարելիի Ռուիս գյուղում։ Պաատա Ղվինիաշվիլին շրջակա միջավայրի պահպանության և գյուղատնտեսության նախկին փոխնախարար Գիորգի (Գելա) Խանիշվիլիի մորաքրոջ որդին է։ Գիորգի Խանիշվիլին փոխնախարարն էր 2017-2022 թվականներին։
Գիորգի Խանիշվիլի. Պաատա Ղվինիաշվիլին իմ բարեկամն է, և նրա պաշտոնական կարիերան հիմնված է նրա գիտելիքների և փորձի վրա:
Վրաստանի լուրեր․ Հորից հետո որդու տնօրեն նշանակվելը հիմնված է գիտելիքի ու փորձի վրա՞: Հորից ու որդուց բացի ուրիշ մեկը գիտելիք ու փորձ ունի՞։
Գիորգի Խանիշվիլի. Այո, շատերը գիտելիք ունեն և հաջողությամբ են աշխատում։ Միանշանակ նշանակվել է առանց իմ գործոնի։
Վալերիան Մճեդլիձեի կինը՝ Սոփո Նադիրաձեն, այս հիմնադրամում ադմինիստրատոր է աշխատում 2020 թվականի հունիսի 11-ից։ Նիկա Ղվինիաշվիլին և Սոփո Նադիրաձեն ունեն բաժնետոմսեր (34-33%) «Նջսպրոմետե» ՍՊԸ-ում։ Ընկերությունը գրանցվել է 2022 թվականին և 2023 թվականի մարտից 10 տարով վարձակալել է Ծղալտուբոյի մունիցիպալիտետի Պրոմեթևսի քարանձավի մոտ գտնվող 1039 քմ հողատարածք։
Օկացեի կիրճ - ՍՊԸ «220» և Մճեդլիձեի մայրը
Բալդայի կիրճը միակ բնական հուշարձանը չէ, որին Մճեդլիձեն և նրա հանցակիցները տիրացել են փող աշխատելու համար։
Պահպանվող տարածքների գործակալությունը արագ իրականացրել է Օկացեի կիրճը նորաստեղծ ընկերությանը փոխանցելու գործընթացը։ «220» ՍՊԸ-ն գրանցվել է 2020 թվականի հունիսի 24-ին։ Ընկերությունը երկու ամսում Խոնիի մունիցիպալիտետի Գորդ գյուղում Օկացեի կիրջում զբոսաշրջային ծառայությունների մատուցման պայմանով, արշավային արահետներ, 4 դիտակետ, 3 տաղավար, ավտոկայանատեղի և այնտեղ զիփլայն կազմակերպելու պայմանով 35 տարով ստացել է 42 272 քմ։ Տեղի բնակչությունն այս դեպքում նույնպես ոչինչ չգիտեր, նրանք ամեն ինչ իմացել են պոստֆակտում։
Օկացեի կիրճի մուտքի ստանդարտ տոմսն արժե 17,25 լարի։ Պահպանվող տարածքների գործակալությունը ընկերությանը պարտավորեցրել է բյուջե վճարել տարեկան շրջանառության 9%-ը միայն զբոսաշրջային ծառայությունների մատուցման համար։ Այս որոշումը կայացնելու պահին գործակալության նախագահը Վալերիան Մճեդլիձեն էր։
2023 թվականի մարտի 13-ին «220» ՍՊԸ-ի միակ հիմնադիր և սեփականատեր Նոդար Չիլինգարաշվիլին ամբողջությամբ օտարել է բաժնեմասը՝ 80%-ը տալով Մամուկա Մերկվիլաձեին, 20%-ը՝ Անի Գյունաշվիլիին։ Փաստաթղթում 80 տոկոս բաժնետոմսի գնման գինը գնահատվում է 320 հազար լարի, 20 տոկոսը՝ 80 հազար լարի։ Ընկերության միակ կառավարիչը Գիորգի Մերկվիլաձեն է։
Անի Գյունաշվիլիից հետաքրքրվեցինք, թե ինչու են իրեն նվիրել «Կանիոնի 350» ՍՊԸ-ում 40 տոկոս, և որտեղի՞ց Գորիի կենտրոնական հիվանդանոցի շարքային աշխատակցին 80 հազար լարի «220» ՍՊԸ-ում բաժնեմաս գնելու համար։
Անի Գյունաշվիլի. Ինձ ոչ ոք ոչինչ չի նվիրում։
Վրաստանի լուրեր. Փաստաթղթի համաձայն, բաժնետոմս է նվիրաբերվել Բալդայի կիրճի հետ կապված ընկերությունում:
Անի Գյունաշվիլի. Բացարձակապես ոչ ոք ինձ ոչինչ չի նվիրել։
Վրաստանի լուրեր․ Այն, ինչ ցույց եք տվել, որ վարձատրվում եք, Օկացեի կիրճի դեպքում, ի՞նչ եկամուտներով եք դա արդարացնում։ Դրանից հետո Անի Գիունաշվիլին հրաժարվեց մեզ հետ հեռախոսազրույցից ու հանդիպումից։
Անի Գյունաշվիլին և Վալերիան Մճեդլիձեն գրանցված են նույն հասցեում՝ Գորի քաղաքի Պետրիաշվիլի 39: Շիդա Քարթլիի նահանգապետի պաշտոնում աշխատելու ընթացքում՝ 2021 թվականի հունիսի 1-ից մինչև 2022 թվականի մայիսի 20-ը, Մճեդլիձեն հիմնականում ապրել է այս հասցեում գտնվող առանձնատանը՝ մոր հետ միասին: Սա հաստատել են նաև հարևանները, սակայն ոչ 2021 թվականի, ոչ 2022 թվականի գույքի հայտարարագրերում Մճեդլիձեն մորը որպես ընտանիքի անդամ չի նշում և եկամուտների մասին տեղեկություն չի հայտնում։
Պահպանվող տարածքների գործակալությունը 20 տարով վարձակալել է ևս մեկ հողատարածք՝ 12 412 քմ՝ Օկացեի ջրվեժի բնության հուշարձանի տարածքում զիփլայն ատրակցիոն կառուցելու համար։ Գիորգի Մերկվիլաձեն «Զիպին Կինչխա» ՍՊԸ-ի տնօրենն է և 22,5 տոկոս բաժնետոմսերի սեփականատերը։ Գործակալությունն այս որոշումը կայացրել է 2019 թվականի ապրիլի 12-ին, երբ գործակալության նախագահն էր Վալերիան Մճեդլիձեն։ Ընկերությունը պետք է վճարեր տարեկան միացյալ եկամտի միայն 6%-ը։
«Վիզիտոր 1» ՍՊԸ և պահպանվող տարածքների մենաշնորհ
«Վիզիտոր 1» ՍՊԸ-ն Գիորգի և Մամուկա Մերկվիլաձեների հետ միասին Վալերիան Մճեդլիձեի համասեփականատիրությամբ խոշորագույն և ամենաեկամտաբեր ընկերություններից մեկն է։ «Վիզիտոր 1»-ին են պատկանում երկու ընկերություններ՝ «Գուրուս» ՍՊԸ-ն և «Էքստրիմլայն» ՍՊԸ-ն։
2019 թվականի ապրիլի 1-ից «Գուրուն» էլեկտրոնային տոմսեր է վաճառում վեց պահպանվող տարածքներում՝ Մարտվիլիի և Օկացեի կիրճերում, Սաթափլիայի արգելոցում, Նավենեխևի և Պրոմեթևսի քարանձավներում, Կինչխա ջրվեժում։ Այս ընկերությունն այս բացառիկ իրավունքը ստացել է 10 տարի, երբ Վալերիան Մճեդլիձեն պահպանվող տարածքների գործակալության նախագահն էր։
Մարտվիլիի կիրճը, Պրոմեթևսի քարանձավը և Սաթափլիան նախորդ տարվա այցելուների թվով առաջին եռյակում են։ Վեցերորդ տեղում է Օկացեի կիրճը։ «Վրաստանի լուրերը» հաշվել է Պահպանվող տարածքների գործակալության տրամադրած տվյալները։ Անցյալ տարի բնության այս չորս հուշարձաններն այցելել է ընդհանուր առմամբ 485 207 այցելու։ Մարտվիլի կիրճում ստանդարտ մուտքի տոմսի արժեքը կազմել է 17,25 լարի, Պրոմեթևսի քարանձավը՝ 23 լարի։ Մարտվիլիի և Օկացեի բնական հուշարձաններում և Իմերեթի քարանձավների պահպանվող տարածքներում զբոսաշրջային եկամուտը կազմել է 8 895 946 լարի։ Պայմանագրի համաձայն՝ «Գուրուն» տոմսերի ֆիքսված գնի վրա նշում է կատարում՝ ոչ ավելի, քան 15 տոկոս։ Պահպանվող տարածքների գործակալությունը կոմերցիոն, ոչ հրապարակային տեղեկատվություն է համարում, թե որքան գումար է մնացել «Գուրու» տոմսերի վաճառքից, թեև այն տարեկան կազմում է մոտավորապես 1,5 մլն։
«Էքստրեմլայն» ՍՊԸ-ն նույնպես օգուտ է ստացել Պահպանվող տարածքների գործակալությունից, երբ գործակալության նախագահն էր Վալերիան Մճեդլիձեն։
Ընկերությունը գրանցվել է 2020 թվականի հունվարի 30-ին՝ Պահպանվող տարածքների գործակալության նախագահի կողմից Մարտվիլի կիրճում զիփլայն ատրակցիոնի կառուցման աճուրդ հայտարարելու հրամանից երեք օր անց։ «Էքստրիմլայն» եղել է աճուրդի միակ մասնակիցը և դարձել հաղթող։ Նրան 20 տարով Մարտվիլիի կիրճում 2 441 քառակուսի մետր հող է հատկացրել։ Ընկերությունը Պահպանվող տարածքների գործակալություն պետք է վճարի ատրակցիոնի շահագործումից ստացված ընդհանուր հասույթի միայն 6%-ը։ Զիպլայնի տոմսի արժեքը 60-70 լարի է։
«Վիզիտոր 1» ՍՊԸ-ն «Գուրու» և «Էքստրիմլայն» ընկերությունները ձեռք է բերել նույն օրը՝ 2023 թվականի դեկտեմբերի 21-ին։ Առքուվաճառքի պայմանագրով «Գուրու»-ին վճարվել է 950 հազար լարի, սակայն ընկերությունը միայն անցյալ տարի ունեցել է 1,5 մլն լարի եկամուտ։ Պաշտոնապես 950 հազար լարի է վճարվել նաև «Էքստրիմլայն» ՍՊԸ-ին։
Որտեղի՞ց նորաստեղծ «Վիզիտոր 1»-ին (գրանցվել է 2023 թվականի նոյեմբերի 24-ին) 1,9 միլիոն լարի «Գուրու» և «Էքստրիմլայն» գնելու համար, որի կեսը պետք է վճարվեր Վալերիան Մճեդլիձեին, քանի որ նա ի սկզբանե նա էր հանդիսանում «Վիզիտոր 1»-ի 50% սեփականատերը։ Չնայած մի քանի փորձերին՝ Մճեդլիձեի հետ շփումը չի կայացել։ Նա չի արձագանքում հեռախոսազանգերին, հաղորդագրություններին, շփումներին անգամ փոխադարձ ծանոթների միջոցով։ Գույքի հայտարարագրերի համաձայն՝ նա օրինական չէր կարող այդքան գումար ունենալ։ Նրա գործընկեր Թեմուր Կվիկվինիային «Վիզիտոր 1»-ի բաժնեմասը գնելու պահին հարցրինք, թե արդյոք նա վճարել է ամբողջ գումարը։ Կվիկվինիան նշել է, որ գումարը վճարել են նրանք, ովքեր հայտնվել են վերջին քաղվածքում։ «Վիզիտոր 1» ՍՊԸ-ի վերջին քաղվածքը թվագրված է 26.12.2023 թվականով։ Գործընկերների միջև բաժնետոմսերի բաշխման արդյունքում Մամուկա Մերկվիլաձեն դարձել է 33%-ի սեփականատեր, Գիորգի Մերկվիլաձեն՝ 10%-ի։ Վալերիան Մչեդլիձեին մնացել է 21 տոկոս։
«Պրոմեթևս 250» ՍՊԸ
Գիորգի և Մամուկա Մերկվիլաձեն «Պրոմեթևս 250» ՍՊԸ-ն հիմնել են 2023 թվականի ապրիլի 18-ին, ճիշտ այն օրը, երբ Պահպանվող տարածքների գործակալությունը աճուրդ է հայտարարել Ծղալտուբոյի մունիցիպալիտետի Պրոմեթևսի քարանձավի տարածքում «ռոլեր» ատրակցիոնի կառուցման համար։ Այս դեպքում նույնպես մրցույթն ուներ մեկ մասնակից, և նա դարձավ հաղթող։ Ընկերությունը ատրակցիոնը պետք է կազմակերպի երկու տարում։ Պայմանագրի գործողության ժամկետը 20 տարի է, իսկ «Պրոմեթևս 250» ՍՊԸ-ն պարտավոր է Պահպանվող տարածքների գործակալությանը վճարել զբոսաշրջային ծառայությունների մատուցումից ստացված եկամտի միայն 6%-ը։
Պրոմեթևսի քարանձավում զբոսաշրջային ծառայություններ մատուցելու իրավունք ստանալուց երկու շաբաթ անց Գիորգի Մերկվիլաձեն իր 65% բաժնեմասի 35%-ը տվել է Վալերիան Մճեդլիձեին, 5%-ը՝ Ավթանդիլ Մճեդլիձեին (Ալգեթի ազգային պարկի ադմինիստրացիայի նախկին տնօրեն), 5%-ը՝ Նիկա Ղվինիաշվիլիին՝ ՈԱԻԱ «Վրաստանի պահպանվող տարածքների զարգացման հիմնադրամի» տնօրենին և նույնքան՝ Վաժա Բիբիչաձեին: Ընկերության տնօրենն է Գիորգի Մերկվիլաձեն։
«Վրաստանի լուրերը» ուսումնասիրել է գործակալության կողմից կնքված 45 պայմանագիր՝ զբոսաշրջային ծառայությունների մատուցման և պահպանվող տարածքներում գույքի վարձակալության վերաբերյալ։ Աճուրդի սկզբնական արժեքը սահմանում է կառավարությունը։ Մինչև 2016 թվականը այս վճարը չէր կարող պակաս լինել զբոսաշրջային ծառայություններից ստացվող տարեկան շրջանառության 10%-ից, սակայն կառավարությունը նվազեցրեց այն մինչև 5%։ Այս փոփոխությունից հետո գործակալությունը 19 պայմանագիր է կնքել, որտեղ վճարը որոշվում է տարեկան շրջանառության տոկոսով։
Այն աճուրդներում, որտեղ մասնակցել են Մճեդլիձեի հետ առնչվող ընկերությունները, պայմանագրերը կնքվել են 6%-ով, միայն մեկ դեպքում՝ 9%-ով։ Կան նաև այլ անձանց հետ պայմանագրեր, որտեղ վճարման ենթակա գումարը տատանվում է 9-ից 30%:
«Դաշբաշ» ՍՊԸ
2021 թվականի հունվարի 21-ին Վալերիան Մճեդլիձեի մայրը՝ Անի Գյունաշվիլին, Վալերիան Լազարայան և Սանդրո Սոսիաշվիլին հիմնել են «Դաշբաշ» ՍՊԸ-ն։ Բաժնետոմսերը բաժանվում են հավասարապես: Դաշբաշը Ծալկայի շրջանում է և հայտնի է որպես Ծալկայի կիրճ, որը միայն 2023 թվականին, ըստ պաշտոնական տվյալների, ունեցել է 65 943 այցելու։
Ծալկայի կիրճից երեք հարյուր մետր հեռավորության վրա գտնվում է 5 500 քմ հողատարածք, որը դարձել է «Դաշբաշ» ՍՊԸ-ի սեփականությունը։ 2020 թվականի մարտի 4-ին պետությունը փոխել է հողամասի նպատակային նշանակությունը։ Գյուղատնտեսական էր, դարձել է ոչ գյուղատնտեսական։ Նույն թվականի նոյեմբերին այն վաճառել է անվերապահ աճուրդի տեսքով։ Գնորդը «Դաշբաշ» ՍՊԸ-ի հիմնադիրներից Սանդրո Սոսիաշվիլին է։ 2021 թվականի հունվարի 21-ին Սանդրո Սոսիաշվիլին որպես հողամասի սեփականատերեր ձևակերպել Անի Գյունաշվիլիին և Վալերիան Լազարայային։
«Մծվանե Կապանի» և Մճեդլիձեի աները
«Մծվանե Կապանի» ՍՊԸ-ն գրանցվել է 2021 թվականի նոյեմբերի 2-ին։ Բաժնետոմսի 100 տոկոսի սեփականատերը Թամար Չադունելին էր։ Հիմնադրումից երեք ամիս անց Թամար Չադունելին «Մծվանե Կապանիի» 50%-ն անվճար փոխանցել է Գորիի Դուշեթի 5 հասցեում բնակվող 1958 թվականին ծնված Գիորգի Նադիրաձեին։ Չադունելին նիստի արձանագրության մեջ իր անձնական որոշումը բացատրել է այսպես. «Քանի որ ՍՊԸ-ն կարիք ունի ստանալու Գիորգի Նադիրաձեի ինտելեկտուալ աշխատանքը, այդ մտավոր արժեքի մասնաբաժինը պետք է սահմանվի որպես սեփականության 50%»։ Գիորգի Նադիրաձեն Պահպանվող տարածքների գործակալության նախկին նախագահ Վալերիան Մճեդլիձեի աներն է։
2022 թվականի դեկտեմբերի 26-ին Գիորգի Նադիրաձեն ինտելեկտուալ աշխատանքի պատրվակով Թամար Չադունելիի ստացած 50 տոկոսը նվիրել է իր փեսային՝ Վալերիան Մճեդլիձեին։ Մչեդլիձեն այդ ժամանակ արդեն լքել էր Շիդա Քարթլիի նահանգապետի պաշտոնը։
2023 թվականի մայիսի 2-ին Թամար Չադունելին իր 50 տոկոս բաժնեմասը անվճար փոխանցեց Ջոնի Կապանաձեին։ Ներկայում «Մծվանե Կապանի» ՍՊԸ-ի սեփականատերերն են Ջոնի Կապանաձեն և Վալերիան Մճեդլիձեն։
Սա միակ ընկերությունը չէ, որտեղ բաժնետոմսերը կիսում են Վալերիան Մճեդլիձեն և Ջոնի Կապանաձեն։
Վալերիան Մճեդլիձեն և Ջոնի Կապանաձեն
Վալերիան Մչեդլիձեն պատկանում է «Վալնուտ» ՍՊԸ-ի բաժնետոմսերի 34%-ին, Ջոնի Կապանաձեին՝ 33%-ը։ Նրանք այդ բաժնետոմսերը գնել են ընկերության միակ հիմնադիր Ավթանդիլ Մաիսուրաձեից 2023 թվականի ապրիլի 5-ին՝ Մչեդլիձեից՝ 270 հազար լարիով, Կապանաձեից՝ 265 հազար լարիով։ «Վալնուտ»-ի տնօրենը և 33 տոկոսի սեփականատերը Գորիի ոստիկանության նախկին քննիչ Ավթանդիլ Մաիսուրաձեն է։ «Վալնուտ»-ը հողատարածքներ և անշարժ գույք ունի Կարելիի Ռուիս գյուղում՝ Թբիլիսիի Վալենտին Թոֆուրիձեի փողոցում։ Վալերիան Մչեդլիձեի հետ Ավթանդիլ Մաիսուրաձեն ունի 5% բաժնետոմս Visitor 1 LLC-ում։
«Տի Էն Դի» ՍՊԸ-ն շահել է Պահպանվող տարածքների գործակալության կողմից 2022 թվականի դեկտեմբերի 26-ին հայտարարված աճուրդը և նրան տրվել է 828 քմ մակերեսով հողատարածք Մարտվիլիի կիրճի և Օկացեի (Կինչխա) ջրվեժի մոտ, որտեղ պետք է կառուցվեն հանրային սննդի օբյեկտներ 2 տարվա ընթացքում։ Ընկերությունը գործակալությանը տարեկան պետք է վճարի ընդամենը 2000 լարի։ «Տի Էն Դի»-ի միակ սեփականատերը Դավիթ Կոկաիան էր։ 2023 թվականի ապրիլի 3-ին նա բաժնետոմսերի 35%-ը նվիրել է Վալերիան Մճեդլիձեին, 15%-ը՝ Ջոնի Կապանաձեին։ Դավիթ Կոկաիան «Վրաստանի լուրերին» պատմել է, որ Վալերիան Մճեդլիձեի հետ վաղուց է ընկերություն անում։
Մեկ այլ ընկերությունում Ջոնի Կապանաձեի բիզնես գործընկերը Վալերիան Մչեդլիձեի կինն է՝ Սոփո Նադիրաձեն։ «Գեո ֆրի» ՍՊԸ - այս ընկերությունը հիմնադրվել է Ավթանդիլ Մաիսուրաձեի կողմից 2023 թվականի ապրիլին, իսկ հոկտեմբերին նա բաժնետոմսերի 60%-ը նվիրել է Սոփո Նադիրաձեին, 20%-ը՝ Ջոնի Կապանաձեին և նույնքան էլ նրա կնոջը՝ Անա Մոսիաշվիլիին։
«Կանաչ այլընտրանքի» բնապահպանական արդարադատության ծրագրի համակարգող Նինո Գուջարաիձեի խոսքերով՝ «երբ սիմվոլիկ գնով բաժնետոմսեր ես ստանում, երբ քեզ նման ընկերություններում բաժնետոմսեր են տալիս, դա արդեն հստակ ցուցանիշ է, որ, ամենայն հավանականությամբ, կա կոռուպցիա»։
«Հասկանալի է, որ երբ այդ անձը պաշտոնավարում էր, Վալերիան Մճեդլիձեի գործունեության հետ կապված գույքը հայտնվում է նրա մոր, այսինքն՝ ամենամոտ ազգականի մոտ։ Իրականում, նա օգտագործում էր ներքին տեղեկատվություն՝ իրեն կամ մերձավոր ազգականին հարստացնելու համար։
«Ցավոք, բավական երկար ժամանակ է անցել այն պահից, երբ այդ անձը լքել է պետական ծառայությունը և փաստացի անցել է իր կողմից կառավարվող բիզնեսին, և մինչ այժմ ոչ ոք չի հետաքրքրվել նրա աշխատանքով»,- ասում է Գուջարաիձեն։
Մճեդլիձեի և Ջոնի Կապանաձեի կազմակերպությունը երկու տարում 18 մլն եկամուտով
Ջոնի Կապանաձեն արկածային տուրիզմի զարգացման ասոցիացիայի նախագահն է։ Այս կազմակերպությունը սերտորեն կապված է Պահպանվող տարածքների գործակալության հետ։ Ընդամենը երկու տարվա ընթացքում՝ 2020 թվականի մարտից մինչև 2022 թվականի մարտը, Արկածային զբոսաշրջության զարգացման ասոցիացիան ավելի քան 18 միլիոն լարի է ստացել արշավային արահետների և զբոսաշրջային ենթակառուցվածքների կառուցման համար գործակալության մրցույթներից։
Գործակալության 9 մրցույթներից առաջին երեքում մյուս մասնակիցների որակազրկման հաշվին հաղթող է ճանաչվել Ջոնի Կապանաձեի կազմակերպությունը։
Չնայած այն հանգամանքին, որ նրա մրցութային առաջարկները միշտ շատ ավելի բարձր էին, քան իր մրցակիցները, և սկզբնական փուլում նրա կազմակերպությունը նմանատիպ աշխատանք կատարելու փորձ չուներ։
Նա արդեն հաջորդ 6 ամենաբարձր բյուջետային մրցույթների միակ մասնակիցն էր ու մրցակիցներ չուներ։
Վրաստանի էկոտուրիզմի ասոցիացիան նույնպես զբաղվում է նմանատիպ գործունեությամբ, ինչպիսիք են էկոտուրիզմի հետիոտնային արահետների կազմակերպումը, ենթակառուցվածքները և համապատասխան հետազոտությունների անցկացումը։ Սակայն 2021 թվականին Պահպանվող տարածքների գործակալության նախագահ Վալերիան Մճեդլիձեի խնդրանքով Պետական գնումների գործակալությունը Էկոտուրիզմի ասոցիացիային ներառեց սև ցուցակում, ինչի արդյունքում նրան մեկ տարով արգելեցին մասնակցել մրցույթներին և պայմանագրեր կնքել պետական կազմակերպությունների հետ։ Պահպանվող տարածքների գործակալությունը մեղադրել է Էկոտուրիզմի ասոցիացիային, որ այն չի ներկայացրել Լագոդեխիի և Մտիրալայի պահպանվող տարածքներում հետիոտնային արահետների կազմակերպման հնարավորությունների ուսումնասիրության համար հետազոտության և ծրագրի ծախսերի ամբողջական փաստաթղթերը, ինչի պատճառով գործակալությունը Էկոտուրիզմի ասոցիացիային 28 հազար լարի չի վճարել։ Գործակալության տվյալներով՝ գերատեսչությունը ստիպված է եղել հավելյալ ծախսեր կատարել և պայմանագիր կնքել «Թրեյլ Քոնսթրաքշն» ՍՊԸ-ի հետ՝ կրկին նույն աշխատանքը կատարելու համար։
Էկոտուրիզմի ասոցիացիան դիմել է դատարան՝ 28 հազար լարի վճարելու պահանջով և շահել գործը։ Դատարանը համարել է, որ հայցվորի կողմից ոչ պատշաճ կատարում չի եղել։
Դատավորն իր որոշման մեջ նշում է, որ Պահպանվող տարածքների գործակալության կողմից ներկայացված պայմանագրերը, որոնցով այդ աշխատանքների կատարման պարտավորությունը փոխանցվել է մեկ այլ ընկերության, հարուցել են հայցվորի կասկածն ու ափսոսանքը, որ նա միտումնավոր չի փոխհատուցվել այդ աշխատանքների արժեքը և կա որոշակի անձանց կողմից հետաքրքրություն:
Պահպանվող տարածքների գործակալությունը բողոքարկել է դատարանի որոշումը վերադաս ատյանում և պահանջում է այն չեղարկել։ Էկոտուրիզմի ասոցիացիայի ղեկավարներն այս դեպքը չեն մեկնաբանում։
2022 թվականի մայիսից այն բանից հետո, երբ Վալերիան Մճեդլիձեն այլևս Պահպանվող տարածքների գործակալության նախագահը չէ և նահանգապետը չէ, «Արկածային տուրիզմի զարգացման ասոցիացիան» մասնակցել է գործակալության 2 մրցույթներին։ Երկու դեպքում էլ նա ուներ մի շարք մրցակիցներ։ Ջոնի Կապանաձեի կազմակերպությունը պահանջել է 1 440 000 լարի՝ ազգային պարկերի էկոտուրիզմի կայուն զարգացման գլխավոր ծրագրերի պատրաստման համար, իսկ «Ջեոնեյչար Կորպորացիա» ՍՊԸ-ն պատրաստակամություն է հայտնել կատարել նույն աշխատանքը՝ կես միլիոն ավելի էժան, 898 800 լարիով և դարձել հաղթող։ Վերջին երկու անհաջողություններից հետո Կապանաձեն դադարեցրեց իր կազմակերպության անունից մասնակցել գործակալության մրցույթներին։
«Թրեյլ Քոնսթրաքշն» - «Համաձայնեցված մրցակցույթուն»
«Թրեյլ Քոնսթրաքշն» ՍՊԸ-ն կապված է Ջոնի Կապանաձեի հետ։ Ընկերությունը գրանցվել է 2020 թվականին, և նրա միակ սեփականատերը Կապանաձեի ընկերը՝ Թոռնիկե Մոսիաշվիլին է։
2021-2024 թվականներին նա շահել է Պահպանվող տարածքների գործակալության 8 մրցույթ՝ 27 826 177 լարի ընդհանուր գումարով։ Ութ մրցույթներից վեցում «Թրեյլ Քոնսթրաքշնը» մրցակից չի ունեցել, երկուսում՝ մեկ այլ ընկերության որակազրկման հաշվին հաղթող է դարձել։
2020 թվականին Կապանաձեի և Մոսիաշվիլիի կազմակերպությունները պաշտոնապես մրցակիցներ էին Պահպանվող տարածքների գործակալության մրցույթներից մեկում, որը նախատեսում էր արշավային արահետների և փոքր զբոսաշրջային ենթակառուցվածքների կազմակերպում Բորջոմ-Խարագաուլի ազգային պարկի Աբասթումանի քաղաքի տարածքում։ Արկածային զբոսաշրջության զարգացման ասոցիացիան որպես մրցութային գումար առաջարկել է 1 970 000 լարի, իսկ 20 000 լարիով ավել՝ «Թրեյլ Քոնսթրաքշեն»։ Սա առաջին անգամն էր, երբ այս ընկերությունները մասնակցում էին Պահպանվող տարածքների գործակալության մրցույթին, որի արժեքը գերազանցում էր 1 մլն լարին։
Հաղթող է ճանաչվել Ջոնի Կապանաձեի կազմակերպությունը։ Մրցույթում հաղթելուց հետո Կապանաձեն ենթապայմանագիր է կնքել իր ընկերոջ՝ Թոռնիկե Մոսիաշվիլիի ընկերության հետ և ամբողջ աշխատանքի համար նրան վճարել 1 804 50 լարի։ Արկածային տուրիզմի զարգացման ասոցիացիան պետությունից մնացել է գրեթե 166 000 լարի։
2021 թվականին, երբ ամռան մեկ ամսում արկածային զբոսաշրջության զարգացման ասոցիացիան շահեց Պահպանվող տարածքների գործակալության 5 մրցույթները և այլևս ռեսուրս չուներ անձամբ կատարել բոլոր պարտավորությունները, «Թրեյլ Քոնսթրաքշն» ՍՊԸ-ի հետ կնքեց ենթապայմանագիր։ Փաստաթղթերի համաձայն՝ «Թրեյլ Քոնսթրաքշն»-ը Մարիամջվարիի արգելոցում կատարել է հետիոտնային արահետների ցանցի և փոքր ենթակառուցվածքների աշխատանքները, ինչի համար ասոցիացիայից ստացել է 1 277 997 լարի։ Ջոնի Կապանաձեի կազմակերպությանը մնացել է մոտ 109 հազար լարի։
2021 թվականի մարտ-հուլիս ամիսներին «Թրեյլ Քոնսթրաքշն» ՍՊԸ-ն մասնակցել է Պահպանվող տարածքների գործակալության կողմից հայտարարված 7 մրցույթներին և հաղթել բոլորում։ Արկածային տուրիզմի զարգացման ասոցիացիան այս մրցույթներից և ոչ մեկում նրա մրցակիցը չի եղել։
Այն բանից հետո, երբ Վալերիան Մճեդլիձեն լքեց իր պաշտոնը, ինչպես արկածային զբոսաշրջության զարգացման ասոցիացիան, «Թրեյլ Քոնսթրաքշնը» գրեթե երկու տարի չէր մասնակցում գործակալության մրցույթներին։ Մի քանի շաբաթ առաջ՝ 2024 թվականի փետրվարին, նա շահել է գործակալության մրցույթը՝ Թբիլիսիի ազգային պարկում (Սաբադուրի և Զեդազեն թաղամասեր) արշավային արահետների ցանցի, զբոսաշրջային-հանգստի և վարչական ենթակառուցվածքների կազմակերպման համար։ Մրցութային բյուջեն կազմում է 7 200 000 լարի։ Այս մրցույթում էլ նա մրցակից չուներ։
Փաստաբան Վլադիմիր Քութաթելաձեն, ով ուսումնասիրել է Կապանաձեի և Մոսիաշվիլիի կազմակերպությունների մրցութային փաստաթղթերը, կարծում է, որ տվյալ գործերը քննելիս նկատվում են հնարավոր քրեական հանցագործության նշաններ, մասնավորապես՝ ընկերությունների համաձայնեցված գործողությունը, ինչն արդյունավետորեն բացառում է մրցակցությունը, հանգեցնում է գնվելիք ապրանքների/ծառայությունների գների բարձրացմանը և էական վնաս պատճառում պետությանը։
«Թրեյլ Քոնսթրաքշն»-ը միաժամանակ համատեղել է մի քանի գործառույթ՝ անհրաժեշտության դեպքում մասնակցել է մրցույթին՝ մրցակցության իմիտացիա ստեղծելու և գինը ֆիքսելու համար։ Նա ուղղակիորեն կատարել է այն բոլոր աշխատանքները, որոնք պետք է աներ Կապանաձեի ընկերությունը, ինքն էլ շահույթ է ստացել և Կապանաձեին ապահովել ամուր եկամուտով, օգնել է Կապանաձեի ընկերությանը կուտակել փորձ՝ ավելի մեծ մրցույթներում հաղթանակի մոդելավորված հիմքեր ստեղծելու համար։ Կապանաձեի համաձայնությամբ և հովանավորությամբ նա ինքնուրույն մասնակցել է այլ մրցույթների, առանց անհրաժեշտության նրա համար լրացուցիչ մրցակցություն չի ստեղծել»,- փաստաբանի գնահատմամբ՝ հնարավոր հանցագործություն է համարվում նաև այն պաշտոնատար անձանց գործողությունները, ովքեր իմացել են վերը նշվածի մասին, անմիջականորեն մասնակցել և նպաստներ են ստացել կամ այլ կերպ նպաստել հնարավոր հանցագործության կատարմանը։
Ջոնի Կապանաձեի խոսքով՝ ինքը Վրաստանում լեռնային արշավային արահետների զարգացման «անհամեմատելի փորձագետ» է, և այդ պատճառով էլ մասնակցել է բազմաթիվ նախագծերի։
Ջոնի Կապանաձե. «Ես չեմ պատրաստվում որևէ բան տալ կամ ասել հանրային տեղեկատվությունից բացի, քանի որ ես դրա պարտավորությունը պարզապես չունեմ։ Թե ինչպես և ինչու դարձա Մճեդլիձեի գործընկերը, ես պարտավոր չեմ ձեզ տեղեկացնել։ ...Լսի, ես հոգեթերապևտ եմ, ինձ մի ճնշեք որպես լրագորղ, ես ձեզ ասում եմ, որ չեմ պատասխանի, ես ոչ մի կերպ պարտավոր չեմ։
Վրաստանի լուրեր. Ինչպե՞ս եք բացատրում, որ երբեմն դուք և «Թրեյլ Քոնսթրաքշնը» ձևացնում եք միմյանց մրցակիցներ, իսկ հետո անում եք միմյանց գործը:
Ջոնի Կապանաձե. Ես չեմ կարող միաժամանակ ամեն ինչ անել՝ և արահետների և և ենթակառուցվածքների կառուցումը։
Վրաստանի լուրեր. Դուք ֆիքսվա՞ծ եք որպես կեղծ մրցակից, որպեսզի հայտի գումարը չնվազի:
Ջոնի Կապանաձե. Նայեք մրցույթների կայքը, կա՞: Ինչքան էլ ինձ հարց տաք, ես միևնույն է կշարունակեմ իմ մենախոսությունը։ Ես ձեզ չեմ պատասխանի»։
«Վրաստանի լուրերը» շարունակում է աշխատել այս թեմայով։
Հեղինակներ՝ Գելա Մթիվլիշվիլի, Վլադիմիր Քութաթելաձե, Քրիստինե Քաթամաձե
