Dağlıq Qarabağ sakini, 68 yaşlı Vaqif Xaçatryanın Azərbaycan sərhədçiləri tərəfindən Laçın dəhlizindəki buraxılış məntəqəsindən qaçırıldığı iddia olunur. Qırmızı Xaç Cəmiyyətinin məlumatına görə, Xaçatryanın təcili tibbi yardıma ehtiyacı var idi və bu səbəbdən təşkilat onu təxliyə edirdi. Xəstə Qırmızı Xaç Cəmiyyətinin tibb mərkəzinə çatmazdan əvvəl azərbaycanlı həkimlər tərəfindən müayinə olunurdu. Məhz bu zaman o, həbs edilib.
Üçüncü gündür ki, oğurlanan xəstənin yeri məlum deyil, baxmayaraq ki, Azərbaycanın baş prokuroru Xaçatryanın həbsdə olduğunu təsdiqləyib. Azərbaycan tərəfi onu birinci Dağlıq Qarabağ müharibəsi (1988-1994) zamanı törədilmiş "soyqırım" cinayətində ittiham edib. Ermənistan ittihamı qəti şəkildə rədd edir və rəsmi sənədlərdə məlumatın təsdiqlənmədiyini bildirir.
Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyinin açıqlamasına görə, Xaçatryanın həbsi əvvəlcədən planlaşdırılıb, çünki Qırmızı Xaç Azərbaycan tərəfi ilə əməkdaşlıq edir və Laçın dəhlizi ilə Ermənistan və ya Azərbaycana köçürüləcək xəstələrin siyahısını əvvəlcədən onlara təqdim edir. Məlumatı Qırmızı Xaç Komitəsi də təsdiqləyib.
“2022-ci ilin dekabr ayından biz beynəlxalq səviyyədə tanınmış humanitar mandatımızın bir hissəsi olaraq 680-dən çox xəstənin Laçın dəhlizi ilə daşınmasını asanlaşdırmışıq. Biz şəffaf şəkildə, tərəflərlə koordinasiyalı işləyirik və yalnız onlarla razılaşaraq hərəkət edirik. Bu gün də bu belə idi”, - təşkilat bildirib.
ABŞ-ın dövlət katibi Entoni Blinken də hadisəyə münasibət bildirib və dərin narahat olduğunu qeyd edib. Dağlıq Qarabağda yaranmış humanitar vəziyyətə görə. Birləşmiş Ştatlar bütün tərəfləri davamlı sülh razılaşması istiqamətində dialoqu davam etdirməyə təşviq edir.
Yüzlərlə insan, o cümlədən Qarabağ rəsmiləri Beynəlxalq Qızıl Xaç Komitəsinin Stefanakertdəki ofisi qarşısında toplaşaraq Xaçatryanın azadlığa buraxılmasını tələb ediblər.
Ermənistanla Dağlıq Qarabağı birləşdirən yeganə yolun keçdiyi Laçın dəhlizi 2022-ci il dekabrın 12-dən bağlanıb. Fevral ayında BMT-nin Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi Azərbaycan hakimiyyətinə Laçın dəhlizinin blokadasına son qoymağı, insanların, nəqliyyatın və yüklərin maneəsiz hərəkətini təmin etməyi tapşırmışdı. Aprelin sonunda Azərbaycan hakimiyyəti orada nəzarət-buraxılış məntəqəsi açıb. Onların izahına görə, məntəqə Azərbaycan ərazisində “qanunsuz erməni silahlı birləşmələri üçün canlı qüvvə, silah və minaların qanunsuz daşınmasının” qarşısını almalıdır.
İyulun 26-da Ermənistan Dağlıq Qarabağa 361 ton humanitar yük göndərib, baxmayaraq ki, karvan yalnız Laçın dəhlizinin girişinə çatıb. Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanın sözlərinə görə, 19 yük maşınında un, makaron, şəkər, bitki yağı, süd tozu, duz, uşaq qidası və dərmanlar var.
“Azərbaycan niyə bu yükü Dağlıq Qarabağa buraxmır? Ona görə deyilmi ki, Azərbaycanın əsl məqsədi Dağlıq Qarabağ sakinlərini aclıqdan öldürmək, onların soyqırımıdır? - Paşinyan bildirib.
Dağlıq Qarabağda yaranmış humanitar böhrana Gürcüstan vətəndaş cəmiyyəti də reaksiya verib. Birgə məktubda təşkilatlar qarşıdurmadan zərər çəkmiş münaqişənin hər iki tərəfinə dəstəklərini bildiriblər. Altı qeyri-hökumət təşkilatının fikrincə, indiki vəziyyətdə Azərbaycan hakimiyyəti Dağlıq Qarabağda yaşayan erməni əhalinin təhlükəsizliyini və hüquqlarını qorumaq üçün xüsusi məsuliyyət daşıyır.
