Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլիի խոսքով՝ Վրաստանն իր եվրաինտեգրումը խորացնելուն զուգահեռ պետք է կարողանա աբխազերենի գոյատևումն ու զարգացումը դարձնել եվրոպական ընդհանուր մշակութային օրակարգի կարևոր թեմա։
Լրահոս
Ընթերցողի ընտրանի
- 1 Կառավարությունը մայիսի 7-ը, 8-ը և 10-ը հայտարարել է ոչ աշխատանքային օրեր
- 2 Եթե օրենքը չփոխվի, կլինեն սահմանափակումներ պատասխանատուների և նրանց ընտանիքների նկատմամբ․ Օ'Բրայեն
- 3 Սա բռնություն է սահմանադրության նկատմամբ, Իվանիշվիլիի ելույթը սադրիչ էր. Նախագահը՝ դեսպաններին
- 4 Բիձինա Իվանիշվիլին հրաժարվել է հանդիպել պետքարտուղարի օգնական Ջիմ Օ՛Բրայենի հետ
- 5 Գերմանիան Վրաստանի կառավարությանը կոչ է արել չխոչընդոտել երկրի ուղին դեպի եվրոպական ապագա
- 6 Բիձինա Իվանիշվիլիի հակաարևմտյան ուղերձները
Զուրաբիշվիլիի խոսքով՝ աբխազերենը փրկել հնարավոր է միայն միջազգային հանրության ներգրավմամբ։
«Այսօր, երբ աբխազերենը անհետացման վտանգի առաջ է, աբխազերեն լեզվի օրը պետք է առաջին հերթին լինի մեր՝ աբխազների և վրացիների համար մտորման օր, քանի որ առանց աբխազերենի գոյատևման՝ չի կարող լինել աբխազների գոյատևում:
Խորհրդանշական է, որ այսօր մեզ բաժանող Էնգուր գետը շումերական լեզվով կոչվում էր իմաստության ստորգետնյա գետ։ Իմաստությունը պետք է մեզ մոտեցնի միմյանց, իմաստության բացակայությունը մեզ տարավ աղետի, և իր գոյության հազարամյակի ընթացքում առաջին անգամ աբխազերենը կանգնեց անհետացման վտանգի առաջ»,- ասել է Վրաստանի նախագահը։
Վարչապետ Իրակլի Ղարիբաշվիլին նույնպես կոչ է արել պաշտպանել աբխազերենը։ Նրա խոսքով, Աբխազիայի շրջանի օկուպացիան և շարունակվող ուժեղացված ռուսաֆիկացումը «այսօր, առավել քան երբևէ, աբխազերենը անհետացման վտանգի առաջ է կանգնեցնում»:
«Չափազանց կարևոր է մեր աբխազ հայրենակիցների հետ միասնական ջանքեր գործադրել՝ աբխազերեն եզակի լեզուն փրկելու և պահպանելու, այն սովորելու ուղղությամբ ավելի շատ երիտասարդների մոտ հետաքրքրություն առաջացնելու և աբխազերենը կապերի հետագա ամրապնդման և նոր հնարավորությունների լեզու դարձնելու, խաղաղություն և վստահություն կառուցելու համար: Еицыхахьчап аҧсуа бызшаа! Միասին պահպանենք աբխազերենը»,- ասել է Ղարիբաշվիլին։
Աբխազերեն լեզվի օրը Վրաստանում նշվում է 2007 թվականի հոկտեմբերի 27-ից։ ՄԱԿ-ի կրթության, գիտության և մշակույթի կազմակերպությունը (ՅՈՒՆԵՍԿՕ) 2011 թվականին աբխազերենը ներառել է վտանգված լեզուների ցանկում։ Օկուպացված Աբխազիայի դե ֆակտո իշխանությունները հայտարարել են, որ իրենք չեն դիմել ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ին աբխազերենը ցանկում ավելացնելու համար, և «անընդունելի է քննարկել աբխազերենի զարգացումը» առանց իրենց հետ հարաբերությունների. «Վրաստանի կողմից աբխազերենի քաղաքականացումը և դրա միջազգայնացումը բացահայտ միջամտություն է Աբխազիայի Հանրապետության ներքին գործերին»,- ասվում էր դե ֆակտո արտաքին գործերի նախարարության 2020 թվականի հայտարարությունում: Ռուսաստանի կողմից օկուպացված Աբխազիայում հիմնականում ռուսերեն են խոսում։
Վրաստանի Սահմանադրության համաձայն՝ Վրաստանի պետական լեզուն վրացերենն է, իսկ Աբխազիայի Ինքնավար Հանրապետությունում՝ նաև աբխազերենը։