Դատարանը թույլ չի տվել հացադուլ անող շուքրութցիներին վրան տեղադրել խորհրդարանի մոտ

Ակցիայի հինգ մասնակից սեպտեմբերի 1-ից հացադուլ է հայտարարել։ Նրանց առողջական վիճակն օրեցօր վատանում է, արյան մեջ գլյուկոզայի պարունակությունը խիստ ցածր է։ Նրանք բողոքում են գլխապտույտից, թուլությունից, գլխացավից։ Սեպտեմբերի 17-ին շտապ բուժօգնության բրիգադը հիվանդանոց է տեղափոխել 28-ամյա Ջամբուլ Մաճարաշվիլիին։ Առաջին բուժօգնությունից հետո, հենց որ հացադուլ անող տղամարդը կարողացել է ոտքի կանգնել, վերադարձել է խորհրդարանի դիմաց։

Շուքրութիի ցուցարարները սեպտեմբերի 11-ից պահանջում են վրան տեղադրել խորհրդարանի շենքի դիմաց այն բանից հետո, երբ շարունակական բողոքի 183-րդ օրը Ճիաթուրայից տեղափոխվեցին Թբիլիսի՝ կենտրոնական կառավարության, քաղաքական գործիչների, իրավապաշտպան կազմակերպությունների և լրատվամիջոցների ուշադրությունը գրավելու համար։

Ոստիկանները նրանց հնարավորություն չեն տվել վրան տեղադրել խորհրդարանի շենքի դիմաց։

«Չեմ կարող ձեզ թույլ տալ։ Սա հյուրանոց չէ, որ պառկեք։ Չեմ կարող ձեզ վրան խփել կամ որևէ բան դնել թույլ տալ խորհրդարանի շենքի դիմաց։ Բողոքեք, տարբեր ատյաններ կան»։

Այսպես է բացատրել պարեկային ոստիկանության Թբիլիսիի գլխավոր բաժնի պետ Լաշա Ջոխաձեն ցույցի մասնակիցներին վրան տեղադրել թույլ չտալու հարցը։

Հանրահավաքի մասնակիցներին սկզբում թույլ չէին տալիս նույնիսկ տաք հագուստ ու փռոցներ բերել խորհրդարանի դիմաց, որպեսզի հացադուլ անող մարդիկ պառկեն բետոնին ու այդպես գիշերեն։

Սեպտեմբերի 17-ին, ուշ երեկոյան, Թբիլիսիում հորդառատ անձրև է տեղացել։ Նույնիսկ այդ ժամանակ, մոտ քսան ոստիկանական բրիգադներ ուշադիր հսկել են, որ հացադուլավորները վրաններ չտեղադրեն։ Անձրևը շարունակվել է ավելի քան մեկ ժամ։ Ցուցարարները թրջվել են։ Ըստ բժիշկների՝

Կլիմայական պայմանների վատթարացումը, մասնավորապես՝ ցածր ջերմաստիճանը, կարող է վատթարացնել քաղցած մարդկանց առողջական վիճակը հատկապես շնչառական համակարգի ուղղությամբ։

Սեպտեմբերի 18-ին Գիորգի Բիցաձեն, Ջումբեր Ցուցկիրիձեն, Ջամբուլ Մաճարաշվիլին, Ամիրան Շեկիլաձեն, Զվիադ Պապիձեն, Ջանիկո Լաբաձեն, Բեքար Նեպարիձեն և հանրահավաքի այլ մասնակիցներ Քաղաքացիական փաստաբանության կենտրոնի օգնությամբ երկու պահանջով դիմել են Թբիլիսիի քաղաքային դատարան.

- Ներքին գործերի նախարարության կողմից 2024 թվականի սեպտեմբերի 11-ին, 12-ին, 13-ին, 14-ին, 15-ին, 16-ին և 17-ին կատարված գործողությունները, որոնցով հայցվորներին հնարավորություն/իրավունք չի տրվել խորհրդարանի դիմաց վրան տեղադրել, ճանաչվի որպես անօրինական։

- Ներքին գործերի նախարարությանը հրամայվի զերծ մնալ գործողություններից, մասնավորապես՝ չմիջամտել հայցվորներին և հնարավորություն տալ նրանց վրան տեղադրել խորհրդարանի շենքի դիմաց, այդպիսով սահմանադրությամբ պաշտպանված իրավունքը չի խախտվի, և հայցվորների հավաքվելու և արտահայտվելու իրավունքն ամբողջությամբ կիրականացվի։

Նույն հայցով հայցվորները դատարանին միջնորդել են ժամանակավոր վճիռ կայացնել և ՆԳՆ-ին կարգադրել զերծ մնալ գործողություններից, մասնավորապես՝ ոստիկանները չխանգարեն նրանց և հնարավորություն տան վրան տեղադրել խորհրդարանի դիմաց։

Դատարանը նույն օրը վարույթ է ընդունել հայցը, սակայն ժամանակավոր որոշում կայացնելու միջնորդությունը չի բավարարել։

Դատավոր Վալերիանե Փիլիշվիլին վճռում նշում է. «Հայցվորի միջնորդությունը չի նշում, որ վրան տեղադրելու համար անհրաժեշտ շինարարությունը անվտանգ է, և դրա առկայությունը վտանգ չի ներկայացնում այլ անձանց կյանքին և առողջությանը իրավիճակի հետագա սրման դեպքում»։

Բողոքի մասնակիցների փաստաբան, Քաղաքացիական փաստաբանության կենտրոնի փաստաբան Վլադիմիր Քութաթելաձեն պարզաբանում է, որ դատավոր Փիլիշվիլին այս որոշմամբ հաշվի չի առել դատարանի միասնական պրակտիկան։

Վրան տեղադրելը հավաքների և արտահայտվելու սահմանադրական իրավունքների մի մասն է, և քաղաքային, վերաքննիչ ու անգամ Գերագույն դատարանը դրա վերաբերյալ մի քանի անգամ վճիռ են կայացրել։

2016 թվականի օգոստոսի 31-ին Թբիլիսիի քաղաքային դատարանի որոշմամբ սահմանվել է, որ առանց նախնական համաձայնության վրան տեղադրելը չի խախտում խաղաղ հավաքների իրավունքը։ Դատարանը պարզաբանել է, որ «Հավաքների և ցույցերի իրավունքը ներառում է հավաքի վայրի, ժամանակի, ձևի և բովանդակության ընտրության իրավունք, որը ներառում է ժամանակավոր կառույցներ տեղադրելու հնարավորությունը։

Երկրում միասնական պրակտիկա հաստատող Գերագույն դատարանը 2018 թվականի իր որոշման մեջ բացատրում է. «Վճռաբեկ դատարանը գտնում է, որ Վերաքննիչ պալատը ճիշտ չի կիսել Առաջին ատյանի դատարանի կարծիքը այն հանգամանքի վերաբերյալ, որ վրանը չունի բովանդակային ծանրաբեռնվածություն և, դրա հետ մեկտեղ, վրանի տեղադրումն անհրաժեշտ չէ հավաքի միջոցների իրավունքի իրականացման համար, քանի որ Սահմանադրության 25-րդ հոդվածը պաշտպանում է այն իրավունքը, որը թույլ է տալիս անձին իր հեյցողությամբ ընտրել ձևը, միջոցը և արտահայտվելու վայրը։ Մասնավորապես, նա օրենքով երաշխավորված իրավունք ունի հրապարակային և խաղաղ ճանապարհով արտահայտելու իր կարծիքը փողոցի այն հատվածում և այն ձևով, որը հարմար է համարում։ Կարելի է կարծիք հայտնել ոչ միայն խոսելով, հայտարարություններով, այլ նաև լուռ ձևով կամ ժամանակավոր շինություններ կառուցելով, եթե դա չի հակասում գործող օրենսդրությանը։

Վրաստանի Սահմանադրական դատարանը բազմաթիվ որոշումներով ուշադրություն է հրավիրել հավաքների և ցույցերի ժամանակ ժամանակավոր շինություններ կազմակերպելու հնարավորության վրա։ Սահմանադրական դատարանը 2011թ.-ին ընդունած որոշման մեջ ընդգծել է, որ հավաք-ցույցի մասնակիցների կողմից ժամանակավոր շինությունների տեղակայումն արգելելու հնարավորությունը թույլատրելի է միայն ճանապարհի երթևեկելի մասի փակման համատեքստում՝ ելնելով օրինական նպատակից՝ պաշտպանելով այլոց իրավունքները։ Դատարանի պարզաբանմամբ՝ «հավաքի մասնակիցներն իրենք են որոշում հավաքի նպատակը լավագույնս արտահայտող ձևը»։

Փաստաբանի խոսքով՝ Թբիլիսիի քաղաքային դատարանի վճիռը կբողոքարկվի Վերաքննիչ դատարանում։