Դեմքը ճանաչող տեսախցիկներն օգտագործվում են բողոքի ակցիայի մասնակիցներին վախեցնելու և վերահսկելու համար․ ՎԵԻԱ

Նոնա Քուրդովանիձեի խոսքով, այս պրակտիկան հատկապես նկատելի է ճանապարհը փակելու հիմքով հարուցված օրենքի խախտումների դեպքում։

«Սովորաբար, նման դեպքերում միակ ապացույցը դեմքի ճանաչման տեսախցիկներից արված լուսանկարներն են, որոնք, մեծ մասամբ անտեսելով համապատասխան համատեքստը, դատարանի կողմից համարվում են բավարար ապացույց՝ անձին հանցագործության համար դատապարտելու համար: Դատարանը, շատ դեպքերում, չի գնահատում, թե արդյոք անձը ճանաչվել է օրինական կերպով և արդյոք նրանց նույնականացնող անձը համապատասխան հասանելիություն է ունեցել պաշտպանված տվյալների բազաներին՝ համաձայն անձնական տվյալների պաշտպանության օրենսդրության:

Այս պրակտիկան միտումնավոր օգտագործվում է ինչպես քաղաքացիներին վախեցնելու, այնպես էլ բողոքի ակցիայի մասնակիցների հետագա վարքագիծը վերահսկելու համար։ Դա ունի նաև «զսպող էֆեկտ», որը կարող է արտահայտվել խոսքի ազատության իրացման ինքնասահմանափակմամբ»,- ասել է Նոնա Քուրդովանիձեն։

Ճանապարհային արգելափակման հիմքով հարուցված գործերից մեկի քննարկման ժամանակ ՎԵԻԱ-ին հայտնի դարձավ, որ ՆԳՆ-ն տեսանյութերի մշակման ժամանակ իրականացնում է կոնկրետ անձանց հասցեական հսկողություն/մոնիթորինգ։ Մասնավորապես, ըստ ՎԵԻԱ-ի, հունվարին տեղի ունեցած բողոքի ակցիաներից մեկի տեսանյութում, որը նախարարությունը ներկայացրել է դատարանում որպես ապացույց, տեսախցիկը ուղիղ ռեժիմով հետևում է ցուցարարներին Ռուսթավելիի պողոտայում։

Ըստ ՎԵԻԱ-ի՝ տեսանյութում երևում է, թե ինչպես է տեսախցիկը շարժվում այն ​​ուղղությամբ, որով շարժվում է ցուցարարը, իսկ հետո, երբ քաղաքացին մեջքով կանգնած է դեպի տեսահսկման տեսախցիկը և կարդում է որոշակի փաստաթուղթ, կադրը մեծացնում է, որպեսզի ամբողջությամբ տեսանելի լինի, թե ինչ է նա կարդում։

«Սա մեզ հիմք է տալիս ենթադրելու, որ տեսախցիկները մեխանիկորեն կառավարվում են կոնկրետ անձի/անձանց կողմից։

Տեսագրությունից երևում է, որ տեսախցիկներին մոտենալով հնարավոր է ոչ միայն նույնականացնել անձանց, այլև ստանալ այլ տեսակի տեղեկություններ, նույնիսկ այն դեպքում, երբ այս կոնկրետ տեղեկությունն իրավական կապ չունի վարչական իրավախախտման գործի հետ։

Անհասկանալի է, թե ինչ օրինական նպատակի է ծառայում տեսախցիկը այնպես մոտեցնելը, որ մեջքով դեպի տեսախցիկը կանգնած բողոքի մասնակցի ձեռքում տեսանելի լինի թուղթը և դրանք որոշակի ժամանակ դիտելն այնպես, որ հնարավոր լինի կարդալ տեքստը»,- ասել է Նոնա Քուրդովանիձեն։

Քուրդովանիձեն նշել է, որ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը գնահատել է դեմքի ճանաչման տեխնոլոգիաների և անմիջական հսկողության նմանատիպ պրակտիկաների օգտագործումը որպես խոսքի ազատության և գաղտնիության իրավունքներին միջամտություն։

«Ստրասբուրգի դատարանը որոշել է, որ այս տեսակի տեխնոլոգիայի օգտագործումը խոսքի ազատության իրականացման, այսինքն՝ բողոքի համատեքստում, անհամատեղելի է օրենքի գերակայությամբ կառավարվող ժողովրդավարական հասարակության իդեալների և արժեքների հետ», - ասել է Նոնա Քուրդովանիձեն։

ՎԵԻԱ-ն Անձնական տվյալների պաշտպանության ծառայությանը կոչ է անում օպերատիվ և պատշաճ կերպով հետաքննել վերոնշյալ փաստը և արդյունավետ արձագանքել դրան։

Անձնական տվյալների պաշտպանության ծառայությունը հայտարարել է, որ փետրվարի 18-ին իրենց նախաձեռնությամբ սկսել են երկու անկախ չպլանավորված ստուգումներ, որոնք ներառում են.

• ՆԳՆ հանրային իրավունքի իրավաբանական անձ «112» Հանրային անվտանգության կառավարման կենտրոնի կողմից տեսախցիկների միջոցով կենսաչափական տվյալների մշակման օրինականության ուսումնասիրություն (Թբիլիսի, Ռուսթավելիի պողոտա),
• Վրաստանի ներքին գործերի նախարարության կողմից հատուկ էլեկտրոնային ծրագրի միջոցով վարչական վարույթի գործընթացում կենսաչափական տվյալների մշակման օրինականության ուսումնասիրություն։

Գերատեսչությունից պարզաբանում են, որ չեն կարող նախնական գնահատական ​​տալ, քանի դեռ ուսումնասիրությունն ավարտված չէ։