Թիանեթիում և Կազբեգիում գործարկվել է դիալիզի ծառայությունը։ Հեմոդիալիզից կախված անձինք, կյանքը փրկելու համար, ստիպված էին շաբաթական երեք անգամ գալ Թբիլիսի, ինչը բացասաբար էր անդրադառնում նրանց առողջության վրա։ Որոշ հիվանդներ նույնիսկ բաց են թողել պրոցեդուրաները՝ տրանսպորտի անբավարար ծախսերի պատճառով: Նորաբաց դիալիզի կաբինետները կաշխատեն ամեն օր։
Լրահոս
Ընթերցողի ընտրանի
- 1 Ես կտրականապես դեմ էի առանց վիզայի ռեժիմի կասեցմանը, բայց փոխեցի իմ դիրքորոշումը․ Ռոթ
- 2 Մառնեուլիի սակրեբուլոյի փոխնախագահը մի քանի քվեաթերթիկ է լցրել արկղի մեջ, ընտրատեղամասը փակվել է
- 3 ԿԸՀ-ի նախնական արդյունքներով՝ ընտրություններում 53%-ով առաջատարը «Վրացական երազանքն» է
- 4 «Ֆորմուլայի» և «Մթավարիի» էքզիթ փոլերով ընտրություններում հաղթում է ընդդիմությունը, ըստ «Իմեդիի»՝ «Երազանքը»
- 5 Նախագահը չի ճանաչում ընտրությունների արդյունքները. հոկտեմբերի 28-ին Ռուսթավելիում հավաք է նախատեսվում
- 6 Ժամը 17:00-ի դրությամբ ընտրողների մասնակցությունը 50,06 տոկոս է
Առողջապահության նախարար Զուրաբ Ազարաշվիլին Թիանեթիի բժշկական հաստատություն կատարած այցի ժամանակ նշել է, որ բնակչության համար բժշկական ծառայությունների հասանելիության բարձրացումը պետության առաջնահերթությունն է, և 2022 թվականին երկրի տարբեր շրջաններում բացվել են 5 դիալիզի կենտրոններ։ Նրա խոսքով, 2023 թվականին դիալիզի ծառայության հասանելիությունն էլ ավելի կընդլայնվի։
Դիալիզի պետական ծրագիրը Վրաստանում իրականացվում է 1996 թվականից։ 2022 թվականին ծրագրի բյուջեն կազմել է 53 մլն լարի, այս տարի՝ 56 մլն լարի։ Երկրում ծրագրից օգտվում է մոտ 3 400 մարդ։
Դիալիզը կարող է անհրաժեշտ լինել մի քանի պատճառներով: Ամենից հաճախ դա տեղի է ունենում երիկամների անբավարարության պատճառով: Դիալիզի սկսելը ենթադրում է ապրելակերպի կտրուկ փոփոխություն՝ մարդը կախվածության մեջ է ընկնում ապարատից: Յուրաքանչյուր պրոցեդուրա տևում է 3-4 ժամ և կատարվում է շաբաթական երեք անգամ։
Պետական ծրագրի գոյության 26 տարիների ընթացքում Վրաստանի բարձրլեռնային շրջաններից ոչ մեկում դիալիզի ծառայություն չի իրականացվել։
«Լքել կամ մեռնել»՝ այսպես է կոչվում «Մթիս Ամբեբիի» ֆիլմը, որի երեք հերոսներն ապրում էին Զեմո Սվանեթիում։ Երեքն էլ իրենց կյանքը փրկելու համար դիալիզի կարիք ունեին։ Նրանցից երկուսը լքել են Սվանեթին, մեկը մնացել ու մահացել է 55 տարեկան հասակում։
Ֆիլմը հրապարակելուց հետո «Մթիս Ամբեբին» պետիցիա է ստեղծել, հավաքել է ավելի քան 10 000 ստորագրություն և այն ներկայացրել միաժամանակ երեք գերատեսչություն՝ կառավարության աշխատակազմ, խորհրդարան և հանրային պաշտպանի գրասենյակ։ Մենք խնդրեցինք կառավարությանը դիտարկել նշված պետիցիան և ձեռնարկել հնարավորինս արագ և արդյունավետ քայլեր, որպեսզի Սվանեթիի բնակիչները կարողանան օգտվել Մեստիայի հիվանդանոցում իրականացվող դիալիզի պետական ծրագրից: Որպեսզի չշարունակվեր նրանց նկատմամբ խտրականություն դրսևորվել՝ ելնելով նրանց բնակության վայրից և աշխարհագրական հասանելիությունից: Այս խնդրին ակտիվորեն լուսաբանում էին նաև կենտրոնական լրատվամիջոցները։
Լքելը կամ մեռնելը միայն մեստացիների «ընտրությունը» չէր: Դիալիզի խնդիրը հարևան Ռաճա-Լեչխումիում և Քվեմո Սվանեթիում ապրող հիվանդներին նույնպես դարձրել է փախստականներ կամ քոչվորներ։ «Մթիս Ամբեբին» ընդլայնել է լեռնային շրջաններում դիալիզի պետական ծրագրի հասանելիության քարոզարշավը և Մեստիայի հետ միասին պահանջել է դիալիզի կենտրոն բացել Ռաճա-Լեչխում-Քվեմո Սվանեթիում։
Փաստաբանության արշավի շրջանակներում «Մթիս Ամբեբին» ուսումնասիրել է Վրաստանի ավելի քան 20 մունիցիպալիտետներում դիալիզի պետական ծրագրի հասանելիության խնդիրը։
Որոշ մունիցիպալիտետներ դիալիզի պետական ծրագրի շահառուներին ամեն ամիս օգնում են 150, 200, 250 լարիով, որպեսզի հիվանդները կարողանան իրենց բնակության վայրից տեղափոխել այլ քաղաքների կլինիկաներ՝ շաբաթական 3 անգամ ծառայություն ստանալու համար։ Լեռնային շրջաններում մունիցիպալ տրանսպորտի բացակայության պատճառով բյուջեից հատկացվող միջոցները չեն բավարարում դիալիզից կախված անձանց նույնիսկ մեկ շաբաթով բուժհաստատություն գնալու համար։ Որոշ համայնքներում շահառուները նույնիսկ չեն ստանում այս օգնությունը։
2022 թվականի ապրիլի 2-ին առողջապահության նախարար Զուրաբ Ազարաշվիլին հայտարարել է, որ դիալիզի կենտրոններ են բացվելու Մեստիայում, Ամբրոլաուրիում, Թիանեթիում, Կազբեգիում և Լանչխութիում։ Դիալիզի ծառայությունը Մեստիայում գործարկվել է մայիսի 2-ին, Ամբրոլաուրում՝ օգոստոսին, Լանչխութիում, Թիանեթիում և Կազբեգիում՝ դեկտեմբերի վերջին։