Նենսկրա, Խուդոնի և Նամախվանի ՀԷԿ-երի ուղղությամբ աշխատանքները սկսվել են․ Կոբախիձե

«Գործակալները ներգրավված էին ռազմավարական էներգետիկ նախագծերի իրականացմանը խոչընդոտելու մեջ, ինչը մենք ապագայում թույլ չենք տա։ Այս դեպքում նույնպես օրենքի գերակայությունը և ազգային շահերը լիովին պաշտպանված կլինեն։

Կան մի քանի խոշոր և փոքր էներգետիկ նախագծեր, որոնք անպայման կիրականացվեն։

Նաև լուրջ աշխատանք է անհրաժեշտ փոքր և միջին հիդրոէլեկտրակայանների, քամու և արևային էլեկտրակայանների կառուցման ուղղությամբ։ Մենք ունենք հավակնոտ նպատակ՝ մենք ուզում ենք մինչև 2030 թվականը գերազանցել 10 000 մեգավատը։ Առանց այդ նախագծերի իրականացման այս նպատակին հասնել հնարավոր չէ։

Մեր հավակնոտ նպատակն է, որ 2030 թվականին արտադրությունը գերազանցի սպառումը, այս նպատակին պետք է հասնել, սա անհրաժեշտ է Վրաստանի տնտեսական անկախության և, ընդհանուր առմամբ, մեր երկրի անկախության համար։

Համապատասխանաբար, մենք շատ ակտիվ կաշխատենք բոլոր ուղղություններով», - ասել է Կոբախիձեն։

Նամախվանի ՀԷԿ-ի ներդրող ընկերությունը՝ «Էնկա Ռյունավելս» ՍՊԸ-ն, 2022 թվականին հրաժարվեց իրականացնել Նամախվանի ՀԷԿ-երի կասկադի նախագիծը։ Դրան նախորդել էին «Ռիոնի կիրճի փրկության համար» շարժման կողմից կազմակերպված 20 ամիս տևած անընդմեջ անցկացվող բողոքի ցույցերը։ Նամախվանի ՀԷԿ-երի կասկադի նախագիծը ներառում էր երկու ՀԷԿ՝ «Զեմո Նամախվանի ՀԷԿ»-ը՝ 100 ՄՎտ հզորությամբ և «Քվեմո Նամախվանի ՀԷԿ»-ը՝ 324 ՄՎտ հզորությամբ։ Նախագծի համաձայն՝ «Զեմո Նամախվանի ՀԷԿ»-ի ամբարտակի կառուցումը նախատեսված էր Թվիշի գյուղի մոտակայքում։ Ամբարտակի բարձրությունը պետք է լիներ 56 մետր։ ՀԷԿ-ը պետք է ջրի տակ թողներ մոտ 1000 հեկտար տարածք։ «Քվեմո Նամախվանի ՀԷԿ»-ի ակունքները նախատեսված էր կառուցել Նամախվանի գյուղի վերևում՝ Ռիոնի գետի նեղ հովտում, 105 մետր բարձրությամբ ամբարտակով։ Այստեղ պետք է ջրի տակ անցներ ավելի քան 500 հեկտար։ «Քվեմո Նամախվանի ՀԷԿ»-ի համար նախատեսված էր 4400 մետր երկարությամբ (9 մետր տրամագծով) թունելի կառուցում, որի միջով պետք է հոսեր Ռիոնի գետը։

650 ՄՎտ հզորությամբ Խուդոնի ՀԷԿ-ը նախատեսված էր կառուցել Վերին Սվանեթիի Խաիշի գյուղում։ Նախագիծը կասեցվել էր բնակչության բողոքի ակցիաների պատճառով։ Խուդոնի ՀԷԿ-ը ենթադրում է 200 մետր բարձրությամբ ամբարտակի և 528 հեկտարի վրա ջրամբարի կառուցում։ Կառուցվելու դեպքում այն ​​կլինի Վրաստանի երկրորդ խոշորագույն էլեկտրակայանը՝ 1300 ՄՎտ հզորությամբ՝ Էնգուրի ՀԷԿ-ից հետո։

280 ՄՎտ հզորությամբ Նենսկրա ՀԷԿ-ի կառուցումը նույնպես նախատեսված է Վերին Սվանեթիում՝ Էնգուրի գետի վտակի վրա։ 2020 թվականին նախագծի ֆինանսավորողների համապատասխան մարմինները՝ Վերակառուցման և զարգացման եվրոպական բանկը (ՎԶԵԲ) և Եվրոպական ներդրումային բանկը (ԵՆԲ), հրապարակեցին եզրակացություն, որի համաձայն՝ Նենսկրա ՀԷԿ-ը չի համապատասխանում բանկերի չափանիշներին այնպիսի հիմնարար հարցերում, ինչպիսիք են՝ բնիկ ժողովուրդների իրավունքները, մշակութային ժառանգության պաշտպանությունը, նախագծի այլընտրանքների ուսումնասիրությունը, գենդերային հարցերը, տեղեկատվության թափանցիկությունը և Նենսկրա ՀԷԿ-ի նախագիծն իրականացնող ընկերության ներկայացուցիչների իրավասությունը: Տեղի բնակչությունը տարիներ շարունակ դեմ է եղել Նենսկրա ՀԷԿ-ի կառուցմանը, այդ իսկ պատճառով նախագիծը դադարեցվել է: