Վրաստանը ճանապարհներին պատահարների հետևանքով զոհերի ամենաբարձր ցուցանիշն ունի Եվրոպայում

Ճանապարհատրանսպորտային պատահարների հետևանքով մահվան հիմնական պատճառը արագության գերազանցումն է: Ալեքսանդր Դարախվելիձեի խոսքով, 2010-ից 2019 թվականներին արագության գերազանցման տեմպերն ամեն տարի աճել են և 2019 թվականին գերազանցել կես միլիոնը։

«2019 թվականի ընթացքում երկրում արձանագրվել է արագության գերազանցման 586 601 դեպք, ինչը պետությունից պահանջում է արդյունավետ քայլեր ձեռնարկել։ Եթե ​​վերցնենք միջազգային ուսումնասիրությունները, ապա արագության 1 տոկոս նվազումը հանգեցնում է ճանապարհատրանսպորտային պատահարների 2 տոկոսի, ծանր վնասվածքների 3 տոկոսի և մահերի 4 տոկոսի կրճատման։

Ճանապարհներին մահացության երկրորդ պատճառը ալկոհոլի ազդեցության տակ ավտոմեքենա վարելն է: Ցավոք, եթե նայենք մահվան ելքով ճանապարհատրանսպորտային պատահարների վերլուծությանը, ապա 25%-ի դեպքում պատճառը եղել է ալկոհոլի ազդեցության տակ վարելը, ինչպես նաև այլ խնդիրներ։

Անցյալ տարվա նոյեմբերին վարչական իրավախախտումների օրենսգրքում փոփոխություններ կատարվեցին։ Այն դեպքում, երբ կասեցվել է անձի վարորդական իրավունքի վկայականը և նա կրկին հարբած վիճակում մեքենա է վարում, ապա նախատեսված է վարչական կալանք։ Թեև նոյեմբերից շատ ժամանակ չի անցել, սակայն այսօրվա դրությամբ ունենք արդեն 772-ից ավելի անձ, որոնք վերոնշյալ գործողությունների համար դատարանի կողմից դատապարտվել են վարչական կալանքի։

772 մարդ, որոնց մեքենա վարելու իրավունքն արդեն սահմանափակված էր պետության կողմից, առանց վարորդական իրավունքի ոչ միայն ավտոմեքենա են վարել, այլ ալկոհոլային ազդեցության տակ են դա արել։ Սա այն ֆոնին, որ մինչ [փոփոխությունների ընդունումը] նման դեպքերը եռակի և քառակի ավելի էին։ Օրերս նման դեպք է տեղի ունեցել Ռուսթավիում՝ կարմիր լույսի համար մնացել էր 15 վայրկյան, երբ հարբած վարորդն անցել է խաչմերուկով և արդյունքում մայրն ու երեխան մահացել են»,- ասել է Դարախվելիձեն։

Փոխնախարարի խոսքով՝ ՆԳՆ-ի նպատակը տուգանքների ավելացումը չէ, այլ արագության գերազանցման և ճանապարհային մահերի կանխարգելման ամենաարդյունավետ մեխանիզմ մշակելը.

«Երբ մենք ունենք Եվրոպայում ճանապարհներին մահացության ամենաբարձր ցուցանիշը և 2,7 անգամ մեր երկրի ցուցանիշը գերազանցում է... այո, կարելի է մեղադրել ճանապարհների ոչ բարվոք վիճակը։ Ճանապարհների վրա ծախսվող ներդրումների ու գումարների ծավալը, թերևս, աննախադեպ է մեր երկրի պատմության մեջ։ Բոլորս էլ լավ հիշում ենք, որ մինչև մայրուղու վրա տեսախցիկներ չտեղադրվեցին, օր չանցավ, որ ճանապարհին երկու-երեք մարդ չմահանար, չնայած ճանապարհները շատ լավ վիճակում էին։ Երբ տեսախցիկները սկսեցին չափել միջին արագությունը, թվերը կտրուկ փոխվեցին և հասան նվազագույնի։

Այնտեղ, որտեղ չկան տեսախցիկներ՝ ամենաշատ դեպքերն են։ Այնտեղ, որտեղ ոստիկանական պարեկությունը հաճախակի չէ, այնտեղ ամենաշատ պատահարներն ու հարբած վիճակում մեքենա վարելու դեպքերն են գրանցվում։ Սա է իրականությունը»:

Օրենքի նախագծով արագության գերազանցման պատժաչափը խստացվելու է: Մասնավորապես, սահմանված արագությունը 40 կմ/ժ-ից ավելի գերազանցելու դեպքում տուգանքը կկազմի 300 լարի՝ 150 լարիի փոխարեն։

Եթե ​​արագությունը գերազանցելու հետևանքով տեղի է ունեցել վթար, ապա վարորդը կտուգանվի 300 լարիի փոխարեն 400 լարիով, իսկ մեքենայի, բեռի, ճանապարհի, ճանապարհի կամ այլ շինության, այլ գույքի կամ մարդու մարմնի թեթև վնասի դեպքում՝ տուգանքը կկազմի 600 լարի՝ 500 լարիի փոխարեն։

Մունիցիպալիտետի վարչական սահմաններում կանոնավոր ուղևորափոխադրումներ, միջքաղաքային կանոնավոր ուղևորափոխադրումներ կամ միջազգային կանոնավոր ուղևորափոխադրումներ իրականացնող անձի կողմից արագությունը գերազանցելը առաջացնում է տուգանքի նշանակում՝ 300 լարիի փոխարեն՝ 400 լարի։

Օրենքի նախագիծը վերաբերում է նաև ալկոտալիզատորների արդյունքների բողոքարկմանը։ Գործող օրենսդրության համաձայն, եթե վարորդի արյան մեջ էթանոլի պարունակությունը 0,3-ից ոչ պակաս է և ոչ ավելի, քան 0,7 պրոմիլ, ապա վարորդի վարելու իրավունքը կասեցվում է 6 ամսով, իսկ ավելի բարձր պարունակության դեպքում՝ մեկ տարով։ Վարորդը կարող է բողոքարկել ալկոտալիզատորի արդյունքը և երկու ժամվա ընթացքում ներկայացնել այլընտրանքային փորձաքննության եզրակացություն։ Ըստ Ալեքսանդր Դարախվելիձեի՝ էթանոլի պարունակությունն այս ընթացքում բնականաբար նվազում է, և ստացվում է, որ եթե այն իջնի 0,3-ից, ոստիկանությունը պետք է ինքնաբերաբար չեղարկի տուգանքը։

«Մենք ընդունում ենք այն ստանդարտը, որ թույլատրելի է, որ էթանոլի պարունակությունը մարդու օրգանիզմում նվազի 0,15 պրոմիլով, իսկ երբ արդյունքները բերվեն, ինչքան ժամ անցած լինի, կավելացվի 0,15 պրոմիլ։ Եթե ​​արդյունքը գերազանցի նախնական ցուցանիշը, տուգանքը կմնա ուժի մեջ»,- պարզաբանել է Դարախվելիձեն։

Ըստ օրենքի նախագծի՝ եթե անձը ալկոհոլի ազդեցության տակ մեքենա է վարում և հրաժարվում է ներկայանալ ներքին գործերի մարմնի կամ վարչական դատարանի (դատավորի) կանչով, ապա ՆԳ մարմինը իրավունք կունենա նրան բռնի ուժով տեղափոխել։

Քրեական օրենսգրքի 276-րդ հոդվածով (երթևեկության անվտանգության կամ շահագործման կանոնները խախտել)

2021 թվականին Վրաստանում գրանցվել է ճանապարհատրանսպորտային 5 862 պատահար։ Զոհվել է 449 մարդ, տուժել՝ 7705, 2022 թվականի հունվարից հունիս ընկած ժամանակահատվածում գրանցվել է 2 572 դեպք, 221 մարդ մահացել է, 3 538-ը՝ վիրավորվել։

Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ օրենսգրքի համաձայն՝ նախորդ տարի գրանցվել է ճանապարհատրանսպորտային 39 288 պատահար։ Այս տարի հունվարից հունիս՝ 19 708 դեպք։