Ukraynadakı müharibədən sonra Rusiya hakimiyyəti tərəfindən bağlanan “Exo Moskva” radiostansiyasının jurnalisti İrina Babloyani Tbilisidə zəhərlənmiş ola bilər. O, xaricə mühacirət edən rusiyalı jurnalist və fəallardan biridir, onun zəhərlənməsi barədə “The Insider” internet nəşri jurnalist araşdırmasında bəhs edir.
Əsas xəbərlər
“The Insider”in yazdığına görə, son bir il ərzində yeni zəhərlənmə dalğası Rusiyanı tərk edən jurnalistlərə və fəallara təsir edib. Xüsusilə, “Novaya Qazeta” və “Meduza”nın jurnalisti Yelena Kostyuçenko oktyabrda Münhendə zəhərlənib, Tbilisidə İrina Babloyan eyni dövrdə praktiki olaraq eyni simptomlara malik olub, yazda isə “Azad Rusiya”nın rəhbəri Nataliya Arno neyrotoksik maddə ilə zəhərlənmişdi. “İnsider” yazır ki, zəhərlənmənin baş vermə şəraiti zəhərli maddələr üzrə həkim və mütəxəssislərlə birlikdə ətraflı öyrənilib.
İrina Babloyan 2022-ci ilin oktyabrında Moskvadan Tbilisiyə gəlib və “King Tamar” otelində qalıb. Jurnalist araşdırmasına görə, oktyabrın 25-nə keçən gecə o, özünü pis hiss edib, səhər isə kəskin halsızlıq və başgicəllənmə ilə oyanıb. Oktyabrın 26-da axşam İrinada ovucların plantar palma sindromu inkişaf edib - ovucları qızarıb və “sanki əlləri od tutub yanırmış” kimi bir yanğı hiss edib. Eyni şey ayaqlarda da müşahidə olunub. Bu qəribə ilk simptomlara baxmayaraq, jurnalist İrəvana getməkdən imtina etməmək qərarına gəlib və oradan oktyabrın 27-nə keçən gecə avtomobili ilə yola düşüb. Maşında çox pis olub, huşunu itirib, fikrini cəmləyə bilməyib.
“Uzanırsan, amma yorğunluq hissi keçmir, sanki dincəlmək olmur. Mən hiss edirdim ki, bədənim artıq mənə aid deyil, pambığa çevrilib, məndə güclü bir narahatlıq var idi”, - “The Insider” jurnalistin hekayəsindən sitat gətirir.
İrəvanda İrina mehmanxanada dayansa da, yata bilməyib. O, qarnında, mədəsinin üstündə güclü ağrı hiss edib, qusmağa başlayıb, bundan sonra ağzında metal dadı var olub. “Insider”yazır ki, sonuncudan başqa bütün bu simptomlar Yelena Kostyuçenkonun təsvir etdiyi simptomlara çox bənzəyir, fərqi ilə İrinanın dərisinin qəfildən qızartı görünməsi və yox olması, ilk həftələrdə daha çox qırmızı ləkələrə, sonra isə kovanlara bənzəyirdi. İrinanın zəifliyi, ağrısı və yuxusuzluğu təxminən iki gündən sonra yox olub və qızartı hələ də görünür.
İrina zəhərləndikdən dərhal sonra toksikoloqa müraciət etmədi, çünki kiminsə onu zəhərləmək istəyəcəyini ağlına belə gətirə bilməzdi. O, yalnız allergiya üçün test etdirib - bütün məlum alergenlərlə münasibətdə cavablar mənfi idi. Berlinə köçdükdən bir neçə ay sonra İrina qan toksikologiyası testindən keçmək qərarına gəlib, lakin o, nəticə əldə edə bilməyib - ona qan nümunələrinin Şarite şəhərindəki Berlin Universitetinin Tibb Klinikasında itirildiyi bildirilib. Cavab əvəzinə hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşları İrinanın yanına gələrək işin təfərrüatları ilə bağlı onu sorğu-sual ediblər. Bu yaxınlarda İrina yenidən toksikoloji tədqiqatdan keçib, lakin zaman keçdikcə toksinlərin izlərini tapmaq praktiki olaraq mümkün deyil.
“Yelena Kostyuçenkonun vəziyyətindən fərqli olaraq, İrina Babloyanın işində zəhərlənmə ilə bağlı nəticə çıxarmaq daha çətindir, tibbi müayinələrin nəticələri çox azdır. Bununla belə, “The Insider”ə müsahibə verən mütəxəssislərə görə, İrinanın təsvir etdiyi klinik mənzərə bəzi məlum xəstəliklərin olması ilə inandırıcı şəkildə izah edilə bilməz. Buna görə də, onlar üçün ekzogen zəhərlənmə versiyası daha çox ehtimal olunur. Yelena Kostyuçenkonun təsvir etdiyi simptomlarla oxşarlıqlar onu deməyə əsas verir ki, eyni və ya oxşar zəhərlənmə agentindən istifadə edilib, lakin hansının olduğunu söyləmək çətindir”, - “The Insider” yazıb.
Nəşr qeyd edir ki, bir qayda olaraq, təqsirkarlar üzə çıxana qədər istintaq materialları dərc olunmur, lakin bu halda, zərərçəkmişlərlə müsahibədən sonra redaktorlar Rusiyadan gedən jurnalist və fəalları təhlükələr haqqında xəbərdar etmək üçün əllərində olan məlumatları ictimaiyyətə açıqlamaq qərarına gəliblər. “Insider” yazır ki, Rusiyadan siyasi məqsədlərlə mühacirət edənlər artıq xaricdə təhlükəsizlik məsələlərinə lazımi qayğı göstərmir və Rusiya xüsusi xidmət orqanlarının asan hədəfinə çevrilirlər. Onlar uzun müddətdir ki, zəhərləndiklərinin fərqinə varmaya bilərlər.
