“Aİ ölkələri ilə müqayisədə Gürcüstanda yollarda ölüm halları 2,7 dəfə çoxdur. Gürcüstanda hər 100 min sakinə 12 ölüm halı qeydə alınır, Aİ ölkələrində isə orta göstərici 4,4 təşkil edir”, - daxili işlər nazirinin müavini Aleksandre Daraxvelidze parlamentdə İnzibati Xətalar Məcəlləsinə dəyişikliklər haqqında qanun layihəsini təqdim edərkən deyib.
Əsas xəbərlər
Sürət həddinin aşılması yol ölümlərinin əsas səbəbidir. Aleksandre Daraxvelidzenin sözlərinə görə, 2010-cu ildən 2019-cu ilə qədər sürət həddinin aşılması hər il artıb və 2019-cu ildə yarım milyonu ötüb.
“2019-cu il ərzində ölkədə 586 601 sürət həddinin aşılması halı qeydə alınıb ki, bu da dövlətdən təsirli addımlar atmağı tələb edir. Beynəlxalq araşdırmaları götürsək, sürətin 1% azalması yol-nəqliyyat hadisələrinin 2%, ağır xəsarətlərin 3%, ölüm hallarının isə 4% azalmasına səbəb olur.
Yollarda ölümlərin ikinci səbəbi sərxoş vəziyyətdə avtomobil idarə etməkdir. Təəssüf ki, ölümlə nəticələnən yol-nəqliyyat hadisələrinin təhlilinə nəzər salsaq, baş verənlərin 25 faizində səbəb sərxoş vəziyyətdə avtomobil idarə etmək, eləcə də digər problemlər olub.
Ötən ilin noyabrında İnzibati Xətalar Məcəlləsinə dəyişiklik edilib. Şəxsin sürücülük hüququ dayandırıldıqda və sərxoş halda yenidən sükan arxasına keçdikdə inzibati həbs nəzərdə tutulur. Noyabr ayından çox vaxt keçməsə də, bu günə olan məlumata görə, qeyd olunan əməllərə görə məhkəmə tərəfindən inzibati həbs cəzası almış 772-dən artıq şəxs var.
Artıq 772 nəfərin sürücülük hüququ bir dəfə dövlət tərəfindən məhdudlaşdırılıb. Onlar sürücülük vəsiqəsi olmadan sükan arxasına əyləşməyiblər, sərxoş halda əyləşiblər. Bu, o fondadır ki, [dəyişikliklərin qəbulundan] əvvəl belə halların sayı üç və dörd dəfə çox idi. Bu yaxınlarda Rustavidə belə bir hadisə baş verdi - sərxoş sürücü yolayrıcından keçən zaman svetoforun qırmızı işığına 15 saniyə qalmışdı. Nəticədə ana və uşaq dünyasını dəyişib”, - Daraxvelidze bildirib.
Nazir müavininin sözlərinə görə, Daxili İşlər Nazirliyinin məqsədi cərimələri artırmaq deyil, sürət həddini aşmaq və yollarda ölüm hallarının qarşısını almaq üçün ən təsirli mexanizmdir:
“Avropada ən yüksək yol ölüm nisbətinə sahibik. Ölkəmizin göstəricisi 2,7 dəfə yüksəkdir. Bəli, yolların yaxşı vəziyyətdə olmaması demək olar. Yollara qoyulan sərmayələrin və xərclənən vəsaitin miqdarı bəlkə də ölkəmizin tarixində misilsizdir. Hamımız yaxşı xatırlayırıq ki, magistral yolda kameralar quraşdırılana qədər bir gün keçməzdi ki, iki-üç nəfər yolda həlak olmasın. Baxmayaraq ki, yollar yaxşı vəziyyətdə idi. Kameralar orta sürəti ölçməyə başlayanda rəqəmlər kəskin şəkildə dəyişdi və minimuma düşdü.
Video cərimə kameraları olmayan yerdə ən çox hallar olur. Polis patrulunun tez-tez olmadığı yerlərdə qəzalar və sərxoş vəziyyətdə avtomobil idarə edənlər daha çox olur. Bu, reallıqdır”.
Qanun layihəsinə görə, sürət həddini aşmağa görə sanksiya sərtləşdiriləcək. O cümlədən, müəyyən edilmiş sürəti 40 km/saatdan artıq aşmaq 150 lari deyil, 300 lari cərimə ilə nəticələnəcək.
Sürətin aşılması qəzaya səbəb olarsa, sürücü 300 lari deyil, 400 lari ilə cərimələnəcək. Nəqliyyat vasitəsinə, yükə, yola və ya digər tikiliyə, digər əmlaka və ya insan orqanizminə yüngül ziyan dəydikdə - cərimə 500 lari deyil, 600 lari olacaq.
Bələdiyyənin inzibati hüdudları daxilində müntəzəm sərnişin daşımaları, şəhərlərarası müntəzəm sərnişin daşımaları və ya beynəlxalq müntəzəm sərnişin daşımaları həyata keçirən şəxs tərəfindən sürət həddini aşması 300 lari deyil, 400 lari məbləğində cərimə edilir.
Qanun layihəsi alkotesterin nəticələrinin apellyasiya şikayətinə də şamil edilir. Mövcud qanunvericiliyə əsasən, sürücünün qanında etanolun miqdarı 0,3-dən az və 0,7 promildən çox olmadıqda, sürücünün nəqliyyat vasitəsini idarə etmək hüququ 6 ay, daha çox olduqda isə bir il müddətinə dayandırılır. Sürücü iki saat ərzində alkotester testinin nəticələrinə etiraz edə və alternativ müayinə aktı təqdim edə bilər. Aleksandre Daraxvelidzenin sözlərinə görə, bu müddət ərzində etanolun tərkibi təbii olaraq azalır və məlum olur ki, 0,3-dən aşağı düşərsə, polis avtomatik olaraq cəriməni ləğv etməlidir.
“Biz standartı qəbul edirik ki, insan orqanizmində etanolun miqdarının 0,15 ppm azalması mümkündür və nəticələr gətiriləndə neçə saat keçsə də, 0,15 ppm əlavə olunacaq. Nəticə ilkin göstəricidən çox olarsa, cərimə qüvvədə qalacaq”, - Daraxvelidze izah edib.
Qanun layihəsinə görə, şəxs nəqliyyat vasitəsini sərxoş vəziyyətdə idarə etdikdə və daxili işlər orqanından yayındıqda yaxud inzibati məhkəmənin (hakimin) çağırışı ilə gəlmək üçün daxili işlər orqanı tərəfindən onu məcburi qaydada gətirmək mümkün olacaqdır.
Cinayət Məcəlləsinin 276-cı (yol hərəkəti təhlükəsizliyi və ya istismar qaydalarını pozma) maddəsi ilə
2021-ci ildə Gürcüstanda 5862 yol-nəqliyyat hadisəsi qeydə alınıb. 449 nəfər ölüb, 7705 nəfər xəsarət alıb. 2022-ci ilin yanvar-iyun aylarında 2572 hadisə qeydə alınıb, 221 nəfər ölüb, 3538 nəfər xəsarət alıb.
İnzibati Xətalar Məcəlləsinə əsasən, ötən il 39 288 yol-nəqliyyat hadisəsi qeydə alınıb. Bu il yanvar-iyun aylarında 19 708 hadisə baş verib.
