Avropa İnsan Haqları Məhkəməsi “Saakaşvili Gürcüstana qarşı” işində Konvensiyanın maddələrinin pozulmasını müəyyən etməyib. Bugünkü qərar Gürcüstanda keçmiş prezidentə qarşı qaldırılan iki cinayət işinə - 2005-ci ildə parlament üzvü Valeri Qelaşviliyə hücuma və 2008-ci ildə Sandro Qirqvlianinin qətlində ittiham olunan Daxili İşlər Nazirliyinin dörd keçmiş yüksək vəzifəli məmurunun əfvinə aiddir. Məhkəmə bildirib ki, cinayət işi üzrə prosesin ədalətli aparılmasına şübhə etmək üçün heç bir əsas yoxdur.
Əsas xəbərlər
Palatanın bugünkü qərarında Avropa Məhkəməsi yekdilliklə müəyyən edib ki, Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasının 6-cı maddəsinin birinci hissəsinin və üçüncü “d” yarımbəndinin (ədalətli məhkəmə hüququ/şahidlərin iştirak etməsi, dindirilməsi hüququ), hətta milli məhkəmələrin Saakaşviliyə qarşı sübutları necə nəzərdən keçirməsi, yaxud ona qarşı ikinci cinayət işinə baxan hakimin iddia edilən müstəqil və ya qərəzsizliyinin mümkün əksikliyi ilə bağlı heç bir pozuntusu yoxdur.
Məhkəmə 2 hakim əleyhinə olmaqla 5 hakimin səsi ilə Avropa Konvensiyasının 7-ci maddəsinin (qanunsuz heç bir cəza yoxdur) pozuntusunun olmadığını müəyyən edib. Mixeil Saakaşvili iddia edib ki, o, Gürcüstan qanunlarına əsasən, prezidentin mütləq hüququ olan əfv səlahiyyətindən istifadə etdiyinə görə cinayət məsuliyyətinə cəlb olunacağını qabaqcadan görə bilməzdi.
“Cənab Saakaşvili işin konkret hallarını nəzərə alaraq, ədalət mühakiməsinin həyata keçirilməsinə mane olmaq məqsədi ilə qətl işində əfv səlahiyyətindən istifadənin Gürcüstan qanunvericiliyinə uyğun olaraq cinayət məsuliyyətinə səbəb olacağını bir mənalı şəkildə proqnozlaşdıra bilərdi”, - Avropa Məhkəməsi hesab edir.
Bundan əlavə, məhkəmə Mixeil Saakaşvilinin Konvensiyanın 18-ci maddəsinin (hüquqların məhdudlaşdırılmasının tətbiqi sahəsi) pozulması ilə bağlı şikayətlərini qəbuledilməz hesab edib. Məhkəmənin fikrincə, o, ona qarşı ittihamın arxasında “gizli motiv - onun Gürcüstan siyasətində iştirakına mane olmaq” barədə ittihamını əsaslandırmayıb.
“Onun mühakimə olunmasının arxasında gizli motiv olması qorxusu əsassız idi. Saakaşvilinin siyasi partiyası ilə yeni hakim hakimiyyət arasında kəskin siyasi antaqonizm özlüyündə ona qarşı cinayət işlərinin açılmasının əsas məqsədinin onun Gürcüstan siyasətində iştirakına əngəl törətmək olduğunu sübut edə bilməzdi. Əksinə, xüsusən də əsaslandırılmış məhkəmə qərarlarını nəzərə alaraq, məhkəmə müəyyən edib ki, Saakaşvilini etdiyi qanunsuzluqlara görə məsuliyyətə cəlb etmək hökumətin səmimi istəyi olub. Hətta ən yüksək vəzifəli şəxs də, prinsipcə, təqibdən müdafiə olunmurdu”, - məhkəmə yazıb.
Mixeil Saakaşvili deputat Valeri Qelaşvilinin döyülməsi və Sandro Qirqvlianinin qətlində təqsirli bilinənləri əfv etdiyi üçün 6 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib. Üçüncü prezident həmçinin sərhədi qanunsuz keçməkdə, “İmedi” televiziya şirkətinə basqın etməkdə, 7 noyabr etiraz aksiyasında, Patarkatsişvilinin əmlakını qanunsuz ələ keçirməkdə və xüsusi dövlət mühafizə xidmətinə 9 24 367 larini mənimsəməkdə - “Gödəkçələr” işində ittiham olunur. Üçüncü prezident təqsirini boynuna almır və siyasi təqiblərə məruz qaldığını, Putinin əsiri olduğunu deyir.
Keçmiş prezident 2021-ci il, oktyabrın 1-də Tbilisidə həbs edilib. 2022-ci il mayın 12-dən səhhəti pisləşdiyi üçün xüsusi penitensiar xidmətin podratçısı olan “Vivamed” klinikasına yerləşdirilib.
