Դարախվելիձեի խոսքով՝ ջրցան մեքենաների և գազի համատեղ օգտագործումն այլևս արգելված չէ

Դարախվելիձեն իշխանամետ հեռուստատեսության՝ «Ռուսթավի 2»-ի եթերում պարզաբանել է, որ Վախթանգ Գոմելաուրիի 2021 թվականի հուլիսի 11-ի հրամանը ոստիկաններին նոր հրահանգներ է տալիս, որոնք «բացարձակապես համապատասխանում են» միջազգային չափանիշներին։

«Այն բանից հետո, երբ տեսանք, որ դա արգելված չէ միջազգային որևէ ակտով, և ավելին, եվրոպական մի շարք երկրներ ակտիվորեն կիրառում են նմանատիպ միջոցներ և խառնում են, 2021 թվականի հուլիսի 11-ին մեր ոստիկանների համար հաստատվեց նոր հանձնարարական։ Սա հաստատվում է մի քանի միջազգային ուղեցույցով. սա Amnesty International ուղեցույցի փաստաթուղթն է և ԵԱՀԿ-ԺՀՄԻԳ-ի համապատասխան ուղեցույց փաստաթղթերը, որտեղ սևով սպիտակի վրա գրված է, որ ջրի շիթերը և գազը կարող են օգտագործվել միասին, և դրա հիմնական նպատակն է, որ բռնարար ցույցի մասնակիցները պետք է լքեն վայրը, և նրանք պետք է միջոց ունենան անվտանգ լքելու հանրահավաքի վայրը։ Այն ակտիվորեն օգտագործում են եվրոպական մի քանի երկրներ, այդ թվում՝ Գերմանիան, Ֆրանսիան։

Ոչ մի իրավական ակտ չի արգելում ջրցան մեքենաների և արցունքաբեր գազի համատեղ օգտագործումը։ Պարզապես կան կանոններ, որ պետք է նախազգուշացում լինի, ինչը մենք հաշվի ենք առել, և մարդկանց չի կարելի պաշարել, սա նույնպես հաշվի է առնվել»,- ասում է Ալեքսանդր Դարախվելիձեն։

Ներքին գործերի փոխնախարարի խոսքով՝ նշված հրամանը 2023 թվականին ուղարկվել է Վրաստանի երիտասարդ իրավաբանների ասոցիացիայի (ՎԵԻԱ) նախագահ Նոնա Քուրդովանիձեին։

«Մենք N1002 հրամանը հանձնել ենք բոլոր այն հասարակական կազմակերպություններին, որոնք դիմել են, և ձեզ համար այստեղ թվարկել ենք հինգը։ Հանրությանը միտումնավոր մոլորեցնում են»,- ասել է Դարախվելիձեն։

Այն բանից հետո, երբ հոկտեմբերի 21-ին ՆԳՆ-ն հաստատեց, որ ապրիլ-մայիսին զուգահեռաբար արցունքաբեր գազ և ջրցան մեքենաներ են կիրառվել ռուսական օրենքի դեմ ցույցերի մասնակիցների նկատմամբ, ՎԵԻԱ-ն հայտարարություն է տարածել, որում ասվում է, որ այդ գործողությունը խախտել է ներքին գործերի նախարարի N1002 հրամանը։

«Այս հրամանը հրապարակայնորեն հասանելի չէ պաշտոնական տեղեկագրում, և ՎԵԻԱ-ն դա պահանջել է նախարարությունից տարբեր գործողությունների մոնիտորինգի ժամանակ։ Հայտնի չէ, թե ինչի հիման վրա է ՆԳՆ-ն հայտարարում, որ ակտիվ հատուկ միջոցների միաժամանակյա կիրառման արգելող նորմ չկա, իսկ եթե այո, ապա դա նշանակում է, որ ՆԳՆ-ն խստացրել է ցույցերը ցրելու գործողությունների հրահանգները և փոխել նշված նորմը»,- նշել է իրավապաշտպան կազմակերպությունը։

Ըստ ՎԵԻԱ-ի, Amnesty International-ի ուղեցույցի համաձայն, քիմիական նյութերը և ներկը կարող են խառնվել ջրի շիթին, թեև փաստաթուղթը կենտրոնանում է այս պրակտիկայի բացասական հետևանքների վրա:

Նրա խոսքով՝ «ջուրն ու քիմիական նյութերը խառնելը անհնարին է դարձնում բորբոքման քանակությունը վերահսկելը և, բացի այդ, կարող է երկարատև ազդեցություն ունենալ անհատի վրա»։ Ավելին, Amnesty International-ի ուղեցույցները բացահայտորեն արգելում են ջրի շիթերի օգտագործումը քիմիական նյութերով կամ ներկով:

Ըստ միջազգային չափանիշների՝ այդ հատուկ միջոցները կարող են օգտագործվել միայն համաչափ, օրինական և նվազագույն ինտենսիվությամբ։ Ե՛վ ջրցան մեքենաներ, և՛ արցունքաբեր գազ պետք է օգտագործվեն միայն այն դեպքում, եթե խստորեն անհրաժեշտ է վերահսկել հավաքին մասնակցող խմբին, և բռնությունն այնպիսի աստիճանի է հասել, որ սպառնալիքը չի կարող վերահսկվել՝ ուղղակիորեն բռնություն գործադրող անձանց դեմ ուղղված միջոցներ ձեռնարկելով, սակայն այս միջոցները չպետք է օգտագործվեն միաժամանակ կամ զուգահեռաբար»,- ասել են ՎԵԻԱ-ից։

Ռուսական օրենքի դեմ բողոքի ցույցերի ժամանակ ներքին գործերի նախարարությունը բազմիցս օգտագործել է ջրցան մեքենաներ և արցունքաբեր գազ խաղաղ ցուցարարների դեմ։