Թբիլիսիի քաղաքային դատարանի դատավոր Նինո Բուաչիձեն 2 տարով երկարացրել է «Ջորջիան Մանգանեզ» ՍՊԸ-ի կառավարման հատուկ ռեժիմը, որը հաստատվել է ընկերությունում 2017 թվականից։ Դատարանը հատուկ ադմինիստրատոր է նշանակել Բեսիկ Կիրթաձեին։ Նոր մենեջերի փորձի մասին տեղեկություններ չկան։ Նրա թեկնածությունը դատարան է ներկայացրել նախկին հատուկ կառավարիչ Նիկոլոզ Չիքովանին, որն ընդունվել է էկոնոմիկայի և շրջակա միջավայրի պահպանության նախարարությունների կողմից։
Լրահոս
Ընթերցողի ընտրանի
- 1 Ես կտրականապես դեմ էի առանց վիզայի ռեժիմի կասեցմանը, բայց փոխեցի իմ դիրքորոշումը․ Ռոթ
- 2 Մառնեուլիի սակրեբուլոյի փոխնախագահը մի քանի քվեաթերթիկ է լցրել արկղի մեջ, ընտրատեղամասը փակվել է
- 3 ԿԸՀ-ի նախնական արդյունքներով՝ ընտրություններում 53%-ով առաջատարը «Վրացական երազանքն» է
- 4 «Ֆորմուլայի» և «Մթավարիի» էքզիթ փոլերով ընտրություններում հաղթում է ընդդիմությունը, ըստ «Իմեդիի»՝ «Երազանքը»
- 5 Նախագահը չի ճանաչում ընտրությունների արդյունքները. հոկտեմբերի 28-ին Ռուսթավելիում հավաք է նախատեսվում
- 6 Ժամը 17:00-ի դրությամբ ընտրողների մասնակցությունը 50,06 տոկոս է
Դատարանի որոշման մեջ նշվում է, որ առ այսօր դեռևս կան հանգամանքներ, որոնք անհրաժեշտություն են առաջացրել 2017 թվականին «Ջորջիան Մանգանեզի» համար հատուկ կառավարման ռեժիմ սահմանել: Մասնավորապես, պետք է իրականացվի գործողությունների ծրագրի երկու կետ՝ կառուցվի մանգանի նստվածքի վերամշակման նոր գործարան և հաշվարկվեն լիցենզիայի տարածքի պաշարները։
Դատարանը նշում է նաև, որ հատուկ կառավարիչը ներկայացրել է գործողությունների ծրագիր, որտեղ խնդիրներից մեկը կոոպերատիվ հանքարդյունաբերության կարգավորումն է։ Այս մասով ընկերությունը մտադիր է Ճիաթուրայի գյուղերում բաց եղանակով մանգան արդյունահանել, ինչի պատճառով ավելի քան 10 գյուղ է ավերվել։ Ըստ ծրագրի, քանի որ կոոպերատիվների կողմից մշակման ենթակա օբյեկտների քանակը բավականին մեծ է (ավելի քան 1800 ուրվագիծ), նրանց գործունեության վերահսկողությունը խնդրահարույց է ինչպես ընկերության, այնպես էլ պետության համար։
Դատարանի որոշման համաձայն՝ ընկերությունը հատուկ կառավարման ռեժիմով (6 տարի) պարտավորությունների չկատարումը բացատրում է «գլոբալ Covid-ի համաճարակով, ռուս-ուկրաինական պատերազմով և այլ տեղական կամ գլոբալ օբյեկտիվ հանգամանքներով»։
«Ջորջիան Մանգանեզն» ունի 16 430 հա հանքաքարի արդյունահանման լիցենզիա Ճիաթուրայում և Սաչխերեում, իսկ լիցենզիայի ժամկետը լրանում է 2047 թվականին։
Ընկերության 100%-ի սեփականատերը Լյուքսեմբուրգի Մեծ Դքսությունում գրանցված «Ջորջիան Ամերիքեն Էլոիզ» ՍՊԸ-ն է։
2013-2017 թվականներին «Ջորջիան Մանգանեզը» տուգանվել է 416 մլն լարիով շրջակա միջավայրին հասցված վնասի համար։ Այս պատրվակով 2017 թվականին պետությունը երեք տարով ընկերությանը ներկայացրեց հատուկ կառավարչի՝ նախկինում ֆինանսական հանցագործությունների համար հետախուզման մեջ գտնվող «Վրացական երազանքի» մերձավոր Նիկոլոզ Չիքովանիին։ Չիքովանիի նշանակումից հետո ընկերությունը տուգանվել է գրեթե կես միլիարդ լարիով։
Հատուկ կառավարչին հանձնարարվել է կատարել 14 պայմաններ, որոնցից կարևորներից մեկը բաց քարհանքի տարածքի բարելավումն էր։ Երեք տարով նշանակված կառավարչի պաշտոնավարման ժամկետը 2020 թվականին երկրորդ անգամ երկարացվել է, քանի որ նա չի կարողացել կատարել իր պարտավորությունները։
«Հիմա, երբ արդեն երրորդ անգամ երկարացվեց կառավարման հատուկ ռեժիմը, դատարանն իր որոշման մեջ շեշտը դնում է երկու պարտավորությունների չկատարման վրա, կարծես 14 պայմաններից մնացած բոլոր պարտավորությունները կատարվել են։ Որոշման մեջ ընդհանրապես խոսք չկա վերամշակող նոր գործարանի մասին, որը հիմնական պարտավորություններից էր։ Նոր գործարանը պետք է կառուցվեր և փոխարիներ հին հարստացման գործարաններին։ Այս գործարանը ձեռք է բերվել մինչ հատուկ ադմինիստրատորի նշանակումը, տեղադրվել է նրա օրոք, բայց չի շահագործվել։ 6 տարի անց Չիքովանին լուծումը գտավ ու նոր գործարանը տեղափոխեց այլ ձեռնարկության՝ անհասկանալի պարտավորություններով։
Դատարանը ստանում է հատուկ ադմինիստրատորի ամենամսյա հաշիվները և հաստատում այն առանց որևէ խնդրի և ստուգման։
Ո՛չ բնապահպանության և գյուղատնտեսության նախարարությունը, ո՛չ հանքային պաշարների գործակալությունը ձեռնարկությունում ստուգումներ չեն իրականացնում։ Պետական երկու խոշորագույն գերատեսչությունների գործառույթն իրականացնում է հենց ինքը՝ հատուկ կառավարիչը՝ ձեռնարկության անունից բիզնես է անում և ապահովում է իր գործունեության վերահսկողությունը, և դատարանը համաձայն է դրա հետ», -
«Կանաչ այլընտրանք» բնապահպանական կազմակերպության գործադիր տնօրեն Նինո Գուջարաիձեի խոսքերով, «Ջորջիան Մանգանեզում» հատուկ կառավարման վեցամյա փորձը ցույց է տվել, որ հատուկ մենեջերի մեխանիզմն օգտագործվել է միայն ընկերությանը անօրինական գործունեություն ծավալելու հնարավորություն տալու համար։
«Ցավոք, այս ռեժիմը երկարաձգվեց ևս 2 տարով։ 6 տարի անց Նիկոլոզ Չիքովանին հանեց պատասխանատվությունը և հանձնեց անհայտ կոմպետենտության մեկ այլ անձի, ով եկել էր ոչ մի տեղից։ Մենք բացարձակապես ոչինչ չգիտենք նրա մասին, մի մարդու, ով ոչ մի կապ չունի Google-ի որոնման համակարգի հետ, փորձի մասին տեղեկություն չկա: Չիքովանին իրականում մեզ հետնորդ թողեց»,- ասում է Նինո Գուջարաիձեն։
«Վրաստանի լուրերը» կապ է հաստատել շրջակա միջավայրի պահպանության և գյուղատնտեսության նախարարության հետ՝ պարզելու, թե ինչու են նրանք աջակցել հատուկ կառավարման ռեժիմի պահպանմանը և Բեսիկ Կիրթաձեին հատուկ կառավարիչ նշանակելուն։ Նախարարությունից տեղեկություն չենք ստացել։
«Ջորջիան Մանգանեզը» Վրաստանի խոշորագույն հանքարդյունաբերողն է, ամենահարուստ ընկերությունն է՝ հարյուրավոր միլիոնների շրջանառությամբ և տարեկան 96 միլիոն շահույթով։ Իսկ տարածաշրջանը, որտեղ այն գործում է, երկրի ամենաաղքատ շրջաններից է։ Ճիաթուրայի մունիցիպալիտետի յուրաքանչյուր երրորդ անձը սոցիալապես անապահով է և ստանում է կենսապահովման նպաստ։
