Իշխանության վարքագիծը ավտորիտար կառավարման մոդել է. Քորիձեն՝ Շովիում տեղի ունեցած ողբերգության մասին

«Փաստն այն է, որ տղան աղետի գոտում է եղել, հիմա դրսում է, կան լուսանկարներ, տեսանյութեր, թե ինչպես է դուրս եկել։ Տարերային աղետից անցել է 13 օր, և կառավարությունը սկսել է հիմնավորել, մի կողմից՝ հանրությանը բացատրել օգոստոսի 3-ի Շովիում տեղի ունեցածը, ստեղծել սեփական տարբերակը, մյուս կողմից՝ հասարակությանը տրամադրել իր վարկածը, թե որքան լավ և ճիշտ վարվեց իշխանությունն այդ և հաջորդ օրերին, քանի դեռ հնարավոր էր փրկել մարդկանց։ Այս տարբերակները ձևավորելու համար

կառավարությանը ժամանակ էր պետք, պետք էր սահմանափակել տեղեկատվական տարածքը, փակել աղետի գոտին։ Մենք չգիտենք, թե նա այսօր ինչ աշխատանք է կատարում այնտեղ։ Այս ամենը ծառայում է այս վիճակից նվազագույն վնասով դուրս գալուն։

Իհարկե, ամենամեծ պատասխանատվությունը նա ունի։

Կառավարությունն այժմ փորձում է ցույց տալ, որ օգոստոսի 3-ին, 4-ին և դրան հաջորդած օրերին Շովիում իր գործողությունները ճիշտ են եղել, և մնացած բոլոր տեղեկությունները, որոնք տարածվում են լրատվամիջոցներով և սոցիալական ցանցերով, եթե դա որևէ կերպ հակասում է կառավարության տեսլականին կամ խախտում է ընդհանուր համատեքստը, այնուհետև կառավարությունը ակտիվորեն հարձակվելու է և փորձելու է կասեցնել տեղեկատվական այս հոսքը կամ սկսել այն՝ կոպիտ կերպով նշելով, որ իր ասածը ճիշտ է, իսկ մնացած ամեն ինչը կեղծ է։ Այդ իսկ պատճառով Իրակլի Կոբախիձեն պետք է հայտարարեր այն մասին, որ աղետից փրկված կոնկրետ մարդկանց պատմություններն համոզիչ չեն և շինծու են։ Այս մասին է խոսում օգոստոսի 14-ին ՆԳ նախարարի հայտարարությունն այն մասին, որ արգելափակված քաղաքացիները գտնվում էին անվտանգ վայրում, և օդաչուներին վտանգի ենթարկելու կարիք չկար։ Իբր իշխանությունն այնքան լավ կառավարեց իրավիճակը, չէր կարող ավելորդ ռիսկեր ստեղծել, արդեն տեսել ու վերահսկել էին այս տարերային աղետի մասշտաբները։ Իշխանությունը փորձում է հասարակությանը համոզել, որ այնտեղ տեղի ունեցածն անշրջելի էր, և իրենք ավելի լավ բան չէին կարող անել։

Այսօր իշխանության հիմնական մտահոգությունը իր վարքագիծն ավելի համոզիչ ցույց տալն է և այս իրավիճակում՝ մարդկային այսքան ողբերգությունների մեջ իր հասցեին ամենաքիչ մեղքը վերագրելը։

- Կառավարությունը կկարողանա՞ սա անել։

-Դա կախված է միայն և միայն հասարակության խելամտությունից։ Որքան ճիշտ է հասարակությունը գնահատում այս զեկույցները, որքան ուժեղ են մեր քաղաքացիների քննադատական ​​մտածողության հմտությունները։ Սա հստակ որոշում է, թե արդյոք գերակայելու է կառավարության ռազմավարական հաղորդակցման տեսլականը: Փաստ է, որ իշխանությունն իր հաղորդակցությամբ այժմ պայքարում է հանրության դեմ և վստահեցնում, որ դուք ոչինչ չեք հասկանում և ինչ արեցինք, ճիշտ արեցինք, և դա ձեզ բավական է։ Սա կատարյալ, մշակված մոդել է, թե ինչպես է աշխատում ավտորիտար իշխանությունը: Դա անում է, որովհետև թույլ չի տալիս հակահարցեր, քննարկում, տարբեր մտքեր, տարբեր տեղեկություններ թույլ չի տալիս։ Նա ասում է, որ սա միակ ճշմարտությունն է, և դու պետք է հավատաս դրան, իսկ եթե չհավատաս, ես քեզ կստիպեմ հավատալ դրան։ Կառավարությունն այսօր այս մոտեցումն ունի։ Այդ իսկ պատճառով նա փորձում է նման հայտարարություններ անել, օրինակ, թե ինչպես կարող է երեխան լինել այս տարերային աղետի տարածքում և փրկվել։ Կամ ենթադրենք, որ ինչ-որ մեկը փորձում է պայքարել այս սելավի դեմ, և ինչպես է նրան հաջողվում դուրս գալ, կամ իմաստ ունի՞ միջոցներ ծախսել արդեն ցեխի մեջ խրված մարդկանց փրկելու համար։ Իշխանությունը փորձում է կոծկել, որ սխալ է կառավարել իրավիճակը։

Թե ինչպես դա հնարավոր կլինի, կախված է միայն մեր հասարակության համարժեք արձագանքից։ Եթե ​​հասարակությունը հավատա սրան ու ասի իշխանությանը, որ ձեր արածը ճիշտ է, և ես այլևս հարցեր չունեմ, ապա դա, իհարկե, կլինի մեր հասարակության ոչ հասուն վերաբերմունքը նման գործընթացների նկատմամբ, և շատ դեպքերում մենք տուժում ենք դրա պատճառով։ Տեսեք, մի շրջան, մեկ տասնամյակ իշխանությունը կամաց-կամաց կարծես մոռացավ՝ հասարակությանը թողնելով սգո ռեժիմի մեջ և երկրորդ փուլում անցավ գրոհի։ Օգոստոսի 14-ին նոր ճակատը բացեց ներքին գործերի նախարարը՝ անձը, որին ամենաշատ հարցերն են տալիս քաղծառայողների շրջանում։ Ողջ 10 օրվա ընթացքում գերատեսչությունը, որին անմիջականորեն ենթակա են բոլոր արտակարգ իրավիճակների ծառայությունները, որոնք պետք է ներգրավվեին այս տարերային աղետի վերացման գործում, մնացել է առանց նախարարի քաղաքական ղեկավարության։

- Ձեզ համար համոզիչ է Վախտանգ Գոմելաուրիի հայտարարությունը, որ նա 10 օր չի կարողացել գնալ տարերային աղետի գոտի, քանի որ հայրը ծանր հիվանդ է, նրան տեղափոխել են Թուրքիա՝ բուժման, և նա խնամել է նրան։

-Համոզիչ չէ, ավելի շատ փաստաթղթավորում է պետք։ Նա պետք է հանրությանը ներկայացնի բոլոր փաստաթղթերը։ Ես հասկանում եմ, որ խոսքը շատ կարևոր անձնական տեղեկատվության մասին է, քանի որ խոսքը հոր առողջական վիճակի մասին է, բայց հանրային հետաքրքրությունն այնքան բարձր է, որ հասարակությունը պետք է տեղեկություն ստանա նրա հոր առողջական վիճակի մասին, ինչպես նաև կլինիկայի, որտեղ նա եղել է և գտնվում է այժմ։

Ինչո՞ւ հնարավոր չի եղել 10 օր շարունակ թողնել հորը և ինչպե՞ս է դա արել 11-րդ օրը։

Հասարակությունը պետք է ստանա կառավարության բոլոր գրառումները, թե ինչպես և ինչ ձևով է նախարարը տնօրինել այս գործուղումը կամ արձակուրդը, և արդյոք Վրաստանի կառավարությունն ամբողջությամբ տեղեկացված է եղել դրա մասին։ Ո՛չ լրատվամիջոցներին, ո՛չ հանրությանը չպետք է բավարարի հեռուստահարցազրույցի ժամանակ հնչած արտահայտությունը, այս մեկնաբանությունն ավելի համոզիչ պետք է լինի։ Կոչ էր, իբր հասարակությունը պետք է էմոցիոնալ ընդուներ՝ լավ, ինչ պետք է աներ, հիվանդանոցում գտնվող իր հոր կողքին էր։ Քանի որ նախարարն ինքը սա դարձրեց հանրային գործընթացի մաս, այն դառնում է հանրային հետաքրքրության խնդիր, և հասարակությունը պետք է ստանա այդ տեղեկատվությունը։

- Ինչո՞ւ է իշխանությունը համառորեն պնդելու ռոժիմում, որ իբր հնարավոր չէր խուսափել այս ողբերգությունից, գոնե զոհերի թիվը նվազեցնել։ Արդյո՞ք իշխող կուսակցությունը թույլ է տալիս, որ Շովիի ողբերգությունը էական ազդեցություն ունենա վստահության և վարկանիշի վրա։

- Առաջին հերթին սրա պատճառը զոհերն են։ Հանրության առաջին բնական արձագանքն այն է, որ ուշադրություն դարձնեն՝ արդյոք իշխանությունը ժամանակին ճիշտ է վարվել, և եթե ճիշտ է վարվել, հնարավոր կլիներ նվազեցնել զոհերի թիվը, թե՞ ոչ։

Հենց սրանից է ամենից շատ վախենում իշխանությունը, եթե այս հարցերը, այս կարծիքները, այս քննարկումը լինի օբյեկտիվ և ցույց տա, որ կառավարությունը վերջին տասնամյակում բնապահպանական սխալ քաղաքականություն է վարել։

Քանի որ մենք Վրաստանում շատ նման գոտիներ ունենք, կառավարությունը պետք է աշխատեր դրա վրա, նախապես ծանուցման համակարգեր ստեղծեր, գումար ծախսեր դրա վրա, հրավիրեր մասնագետներ, իսկ մեր տիպի լանդշաֆտ ունեցող երկրներում քաղաքացիները պետք է ավելի պաշտպանված լինեին։

- Ուշադրություն դարձրեք ՆԳ նախարարի հայտարարության այն հատվածին, որտեղ նա ասում էր, որ ինչ սարքեր էլ որ տեղադրենք, մենք կովկասյան լեռնաշղթայի վրա ապրող ժողովուրդ ենք և  տարերային աղետները վայրկյանների հարց է [վայրկյանների ընթացքում է տեղի ունենում]։

- Հասկանալի է, որ ոչ ոք իշխանությանը չի ասում, որ Կովկասյան լեռները հեռացրեք երկրից։ Կովկասյան լեռնաշղթան այս երկրի տարածքն է, այս երկրի գեղեցկությունը և շատ մեծ հարստություն, բայց դա չի նշանակում, որ դուք չպետք է պաշտպանեք ձեր բնակչությանը այնպիսի կանխարգելիչ միջոցներով, ինչպես պաշտպանում են Շվեյցարիայում, Իտալիայում, լեռնային համակարգերում ապրող եվրոպական երկրներում։ Իհարկե, ոչ ոք պաշտպանված չէ բնական գործընթացներից։

Ոչ ոք կառավարությանը չի ասում կանգնեցնել սելավը, բայց երբ սելավը գալիս է, քանի՞ րոպե առաջ դուք կարող եք տեղեկություններ ստանալ դրա մասին, դա հո կարո՞ղ եք անել:

Քանի՞ րոպե կպահանջվի մարդկանց տարհանելու համար: Կառավարությունն այս կանխարգելիչ միջոցառումների վերաբերյալ հարցականներ ունի, բայց, նկատեք, կառավարությունն անցնում է այլ ճակատի, որպեսզի չակտիվանան կանխարգելիչ միջոցառումների և փրկարար ծառայությունների կազմակերպված աշխատանքի ճիշտ պլանավորման թեմաները։ Սրանք հենց այն երկու թեմաներն են, որոնցում իշխանությունը, ոչ միայն իմ գնահատմամբ, այլ եթե օբյեկտիվ նայենք, կտեսնենք, որ Շովիի տարերային աղետի ժամանակ փորձությունը ձախողել է։ Հիմա նա փորձում է այն թեմաները բարձրացնել ու այն թեմաներով ավելի շատ քննարկում առաջացնել հասարակության մեջ, որտեղ կորցնելու ոչինչ չունի, ավելին, հասարակությանը հոգնեցնում է այս թեմաներով քննարկումներով։

Այսօր հասարակության մեջ քննարկումը պետք է ծավալվի այն հարցերի շուրջ, որոնք արդիական են և կարևոր, բայց դա, իհարկե, մեծ վնաս կհասցնի իշխանության հեղինակությանը և քաղաքականությանը։ Դրա համար իշխանության հաղորդակցության նոր փուլը հարձակման անցնելն է և, օրինակ, օբյեկտիվորեն տեղի ունեցած փաստերը կասկածի տակ դնելը, և դրանք ոչինչ փոխել չի կարող։ Փառք Աստծո, որ այդ մարդիկ ողջ են մնացել, իսկ հիմա հարց տանք՝ ինչպե՞ս են ողջ մնացել։ Նրանք ողջ մնացին, քանի որ գիտեին ինչպես վարվել, հակառակ դեպքում փրկարար ծառայության դերը նրանց փրկելու գործում նվազագույն էր, գրեթե չկար: Սա է այսօրվա առանցքային պահը։

Իշխանությունն այս քաղաքականությամբ, այս քննարկումներով կհագեցնի հանրային տարածքը, հաջորդ անգամ կփորձի ապակողմնորոշել մեր հասարակությանը։

Ի՞նչն է խնդրահարույց, որ իշխանությունն ընդունի իր սխալը։ Միգուցե նա կարծում է, որ անսխալական է, և այսօր ընդունելով իր սխալը նշանակում է, որ հաջորդ ընտրություններում կտուժի դրա պատճառով, բայց այլ կերպ նայելով, երբ իշխանությունն ազնիվ է, դա կարող է ավելի ընդունելի լինել հանրության համար: Այժմ մենք կանգնած ենք այն փաստի առաջ, որ իշխանությունը շատ դեպքերում չի ասում ճշմարտությունը, և շատ դեպքերում փորձում է հարձակման անցնել այլ ուղղությամբ և դրանով նորից ժամանակ շահել։

Օգոստոսի 3-ին Ռաճայում՝ Բուբա լեռից սկիզբ առած սելավը գրեթե ամբողջությամբ ավերել է Շովի հանգստավայրը։ Փրկարարական գործողությունը սկսվել է 3 ժամ ուշացումով, իսկ օրվա վերջում օդաչուները դադարեցրել են օպերացիային մասնակցելը, քանի որ ուղղաթիռը գիշերը չի կարողացել անվտանգ թռչել։ Առայժմ հայտնաբերվել է 26 մարդու դի, 7 անհետ կորածներին դեռ փնտրում են։ Կառավարության ներկայացուցիչները պնդում են, որ հնարավոր չի եղել խուսափել ողբերգությունից, ինչի հետ համաձայն չեն անկախ փորձագետները։