Լրահոս

Պապուաշվիլիին ոչ ոք հարց չի տվել այս թեմայի շուրջ։ Խորհրդարանի նախագահն ասել է, որ ինքը գերադասում է խոսել բովանդակային, քան քաղաքական հարցերի մասին մեկնաբանել։

«Լրագրող որ անվանում են, նկատի ունեմ Մթիվլիշվիլիին, ով աղետի օրերին ստերով խուճապ է ստեղծել, իսկ հետո, ցավոք սրտի, նույնիսկ հասել է ԵՄ մրցույթի եզրափակիչ՝ այսպես կոչված հետաքննող լրագրության անվանակարգում է հայտնվել հոդված, որտեղ սուտ է գրվել։

Հիմա, երբ այս կարգի հոդվածները հասնում են ԵՄ մրցույթի եզրափակիչ, դա ընդամենը սուտ է: Սրա նպատակը հասարակության մեջ խուճապ սերմանելն էր, հատկապես տարերային աղետների օրերին, հիստերիա ու իշխանության դեմ մարդկանց տրամադրություններ ստեղծելը։ Երբ իրեն լրագրող կոչող անձը զբաղված է նման աշխատանքով, և եթե նույնիսկ լրագրողական աշխարհը նման ապատեղեկատվություն բացահայտի, էթիկայի հանձնաժողովը քննարկի ու բացահայտի, ստից լի հոդվածը հասնում է ԵՄ մրցույթի եզրափակիչ։ Դա դիտավորյալ սուտ էր։

Ուստի ակնկալիք ունեմ, որ... եթե մրցույթի եզրափակչում մտադրություն կար ստերով լի հոդված ունենալու... որ տարիներ շարունակ հայտնի էր, որ աղետ է լինելու, սուտ էր։ Այն, որ գետը օրերով կուտակվել է, սուտ է։ Այն, որ եթե ամբարտակի կառուցում լիներ, կյանքեր կփրկվեին, սուտ էր։ Այն ամենը, ինչ կար, գրեթե ամեն ինչ սուտ էր, և երբ Եվրոպական միության կողմից կազմակերպված մրցույթում նման կեղծ հոդվածը հասնում է եզրափակիչ, կարծում եմ, կարևոր է հստակեցնել, թե ով է եղել այնտեղ հանձնաժողովում և որքանով է Եվրամիությունը վերցնում պատասխանատվություն նման մրցումների համար»,- ասել է Շալվա Պապուաշվիլին։

«Մթիս Ամբեբիի» խմբագիր Գելա Մտիվլիշվիլիի կարծիքով՝ խորհրդարանի նախագահի այսօրվա հայտարարությունը շարունակությունն է այն ագրեսիվ արշավի, որը նա և ներկայիս վարչապետը սկսել էին «Մթիս Ամբեբիի» դեմ Շովիի ողբերգության առաջին օրերին։

«Դեռ այն ժամանակ մենք ասում էինք, որ այդ հարձակումները սպառնում են մեր լրագրողների ֆիզիկական անձեռմխելիությանը և մասնագիտական ​​գործունեությանը, վերսկսելով այն բռնությունը, որը մենք արդեն բազմիցս ենք ապրել, այդ թվում՝ հունվարի 23-ին, երբ ոստիկանությունն ապօրինի բերման ենթարկեց ինձ, իսկ հետո՝ համակարգի ծառան, դատավոր Շչերբակովը միանգամայն անհիմն, միայն ոստիկանի սուտ ցուցմունքով ինձ տուգանել է 2000 լարիով։ Մենք շարունակում ենք Շովիի ողբերգության լրագրողական հետաքննությունը, չնայած այն հանգամանքին, որ իշխանությունները մեզ չեն տրամադրել հանրային տեղեկատվություն, և մենք մի քանի հայցեր ունենք դատարանում», - ասում է Մթիվլիշվիլին։

Վրաստանում ԵՄ ներկայացուցչությունը մինչ այժմ չի մեկնաբանել Պապուաշվիլիի հայտարարությունը։

2023 թվականի օգոստոսի 3-ին Շովիի հանգստավայրում տեղի ունեցած բնական աղետի հետևանքով զոհվել է 33 մարդ, այդ թվում՝ երեխաներ։ «Մթիս Ամբեբին» անդրադառնում էր Շովիի ողբերգությանը տարերային աղետի առաջին իսկ պահերից։ Չնայած կառավարության միջամտությանը, հրատարակությունը հոկտեմբերին հրապարակեց լրագրողական հետաքննություն՝ Հանցանք Շովիում:

Հետաքննությունը ցույց է տվել, որ Շովիի աղետը սպասվում էր տասնամյակներ շարունակ։ Այդ մասին վկայում են տասնյակ փաստաթղթեր, որակավորված ուսումնասիրություններ, երկրաբանական քարտեզներ և բնական աղետներ։ Այդուհանդերձ, առողջարանային տարածքում չկար անգամ մեկ տարհանման պլան, ցուցատախտակ կամ նշան։ Իշխանությունների հանցավոր անտարբերության պատճառով ամբողջությամբ չի կառուցվել Բուբա գետի ամբարտակը, որը փրկել է «Սանսեթ» հյուրանոցի հանգստացողներին, իսկ դրա բացակայության պատճառով զոհվել են Մամիսոնի քոթեջների բոլոր բնակիչները։ Աղետից հետո փրկարարական գործողությունը եղել է չհամակարգված։ Պրոտոկոլ չի եղել, փրկարարները չեն ունեցել անհրաժեշտ տեխնիկա, վատնել են ամենաթանկ առաջին ժամերը։ Մարդիկ մնացել են մահվան դեմ առ դեմ։ Փրկարարական գործողությունը սկսվել է մի քանի ժամ ուշացումով, այն դադարեցվել է օգոստոսի 3-ի օրվա վերջում։ Ամբողջ գիշերվա ընթացքում ուղղաթիռներ չեն թռչել, փրկարարներ չեն աշխատել, անօդաչու սարքեր չեն օգտագործվել։ Պատշաճ քննչական գործողություններ չեն կատարվել, դիերը առանց պարտադիր ընթացակարգերի տեղափոխվել են դիահերձարան, ինչի պատճառով անհնար է դարձել մահվան ստույգ պատճառն ու ժամը պարզելը։

«Մթիս Ամբեբին» հետաքննական ֆիլմն արժանացել է Վրաստանի լրագրողական էթիկայի խարտիայի լավագույն լրագրողական հետաքննության մրցանակին։ Նյութը եղել է «Լրագրության Եվրոպական միության մրցանակ» մրցույթի եզրափակիչ փուլի մասնակիցների թվում «Լավագույն հետաքննական հոդված կամ պատմություն» անվանակարգում, թեև մրցույթը հաղթել է այլ հեղինակի կողմից այլ թեմայով հետաքննությունը։

Շովիի ողբերգության խորը և քննադատական ​​լուսաբանման պատճառով «Մթիս Ամբեբին» բազմիցս դարձել է Վրաստանի խորհրդարանի նախագահ Շալվա Պապուաշվիլիի և ներկայիս վարչապետ Իրակլի Կոբախիձեի հարձակումների թիրախը։

Օգոստոսի 5-ին Շալվա Պապուաշվիլին կոչ է արել «Մթիս Ամբեբիին» ջնջել ֆեյսբուքյան էջում հրապարակված տեղեկատվությունը։ Հրատարակությունը գրել է, որ լուսանկարում կանգնած տղամարդը անհետ կորածներից մեկի հայրն է, ով արդեն երկրորդ օրն է սպասում էր որդու լուրին։

Օգոստոսի 8-ին խորհրդարանի նախագահը սաբոտաժի մեջ է մեղադրել է Երկրագնդի ուսումնասիրության գիտությունների ինստիտուտի սեյսմիկ մոնիտորինգի ազգային կենտրոնի տնօրեն Թեա Գոդոլաձեին, «Կանաչ այլընտրանք» բնապահպանական կազմակերպությանը և «Մթիս Ամբեբի» առցանց հրատարակությանը։

«Երբ գործ ունենք տարերային աղետների և ճգնաժամի պահերի հետ, երբ ուղղակի սաբոտաժ է տեղի ունենում՝ նման ապատեղեկատվություն տարածելով, այստեղ, իհարկե, լուրջ հարցականներ կան այդ կազմակերպությունների դոնորների՝ «Կանաչ այլընտրանքի» և «Մթիս Ամբեբիի» հետ կապված, նրանց օտարերկրյա դոնորների վերաբերյալ։

Մենք բազմաթիվ ցավակցություններ ենք ստացել տարբեր երկրներից։ Այս ցավակցությունը լավ է, բայց երբ ֆինանսավորում են այն կազմակերպություններին, որոնք ուղղակիորեն սաբոտաժ են անում, ճգնաժամի պահին փորձում են խուճապ սերմանել, ապակողմնորոշել հանրությանը, սա ի՞նչ պահվածք է կամ ընդհանրապես ինչ ֆինանսավորում։

Ես հիմա չգիտեմ, թե ովքեր են այդ կազմակերպությունների դոնորները, բայց կոչ եմ անում նրանց, ովքեր պետք է նայեն, թե ինչ են ֆինանսավորում և ինչ է դա։ Արդյո՞ք դա բարեկամություն է մարդկանց նկատմամբ: Երբ ճգնաժամային պահին նրանց կողմից ֆինանսավորվող կազմակերպությունները ուղղակիորեն սաբոտաժ են անում ողջ գործընթացը և փորձում խուճապ սերմանել։ Սա հիմնական խնդիրն է, երբ մենք խոսում ենք ապատեղեկատվության մասին, որը երբեմն կարող ենք ինչ-որ կերպ վարվել դրա հետ և ավելի քիչ էմոցիոնալ լինել դրա հետ, մենք սովոր ենք դրան, բայց այս պահին, երբ մենք խոսում ենք ողբերգության և ճգնաժամային պահերի կառավարման մասին: Աղետից բխող այս պահին, երբ դա տեղի է ունենում թիկունքում: Նման լրատվամիջոցների և հասարակական կազմակերպությունների դանակահարությունը, իհարկե, նրանց դոնորների պատասխանատվությունն է, և ես կոչ եմ անում նրանց մտածել այդ մասին»,- ասել է Պապուաշվիլին

Նույն օրը «Վրացական երազանք» կուսակցության նախագահ Իրակլի Կոբախիձեն «Իմեդի» հեռուստաընկերության եթերում «Մթիս Ամբեբիի» խմբագրին «տմարդ» է անվանել։

Շալվա Պապուաշվիլին օգոստոսի 9-ին և սեպտեմբերի 14-ին նույնպես հարձակվել է «Մթիս Ամբեբիի» վրա։

«Մենք տեսանք ճգնաժամային իրավիճակում հայտնված ինքնակոչ լրագրողի, ով սուտ է տարածում և խուճապ սերմանում բնակչության շրջանում»,- սեպտեմբերի 14-ին ասել է Պապուաշվիլին՝ որպես «միակողմանի և չստուգված լրագրության» օրինակ բերելով «Մթիս Ամբեբիին»։

«Գելա Մթիվլիշվիլին ընդհանրապես ամոթալի մարդ է։ ...լրատվականի համատեքստում նման մարդկանց մասին խոսելը բացարձակապես սխալ է։ Գելա Մթիվլիշվիլին ոչ մի կապ չունի ԶԼՄ-ների և լրագրության հետ»,- նույն օրը ասել է Կոբախիձեն։