Պատժամիջոցներ և վիզայի ազատականացման դադարեցում. Եվրախորհրդարանում քննարկում են Վրաստանի հարցը

Ներկայացված բանաձևերից հինգը հիմնականում մեկ ուղղությամբ են։ Եվրոպական խորհրդարանի պատգամավորները մտահոգություն են հայտնում Վրաստանում ժողովրդավարական գործընթացների վատթարացման կապակցությամբ և համերաշխություն հայտնում վրաց ժողովրդին՝ երկրի եվրոպական ապագայի համար պայքարում։ Բանաձևի նախագիծը դատապարտում է իշխող կուսակցության՝ «Վրացական երազանքի» կողմից ընդունված ոչ լիբերալ օրենսդրությունը, որոնք են «օտարերկրյա ազդեցության թափանցիկության» և «ընտանեկան արժեքների և անչափահասների պաշտպանության մասին» ռուսական ոճի օրենքները, ինչպես նաև գենդերային քվոտաների վերացումը ընտրական ցուցակներում և Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի ձևավորման կանոնների փոփոխությունները։

Բանաձևի նախագծի հեղինակները Եվրամիությանը կոչ են անում սառեցնել Վրաստանի կառավարության ֆինանսավորումը, պատժամիջոցներ կիրառել Վրաստանի կառավարության ներկայացուցիչների և մասնավորապես Բիձինա Իվանիշվիլիի նկատմամբ՝ երկրի քաղաքական գործընթացների և մարդու իրավունքների վիճակի վատթարացման մեջ նրա դերի պատճառով:

Բանաձևի նախագծում տեղ է գտել նաև վիզաների ազատականացման դադարեցման հարցը։ Եվրոպական պահպանողականների և ռեֆորմիստների խմբի (ECR Group) նախագծի համաձայն՝ Վրաստանի հետ վիզային ռեժիմի ազատականացման համաձայնագրի կասեցումը պետք է դիտարկել միայն իշխող կուսակցության անդամների և «գերիշխող օլիգարխ» Բիձինա Իվանիշվիլիի դեմ անձնական պատժամիջոցներ կիրառելուց հետո։

Եվրոպական ժողովրդական կուսակցության խմբի (ԵԺԿ) անունից պատրաստված բանաձևում ասվում է, որ Եվրամիությունը պետք է քննարկի Վրաստանի հետ առանց վիզայի ռեժիմը ժամանակավորապես դադարեցնելու հարցը, եթե ընտրությունները չհամապատասխանեն միջազգային չափանիշներին, և եթե Վրաստանը չկատարի վիզային ռեժիմի ազատականացման չափորոշիչները, մասնավորապես, հարցականի տակ դրվի հիմնարար իրավունքների չափորոշիչը։

Նույն բանաձևի նախագծի համաձայն, առաջիկա ընտրությունները վճռորոշ կլինեն Վրաստանի ապագա ժողովրդավարական զարգացման և աշխարհաքաղաքական ընտրությունների, ինչպես նաև ԵՄ ճանապարհին առաջընթաց գրանցելու նրա կարողության որոշման համար:

«Ընտրությունների արդյունքը պետք է թույլ տա երկրին վերադառնալ արևմտամետ դեմոկրատական ​​օրակարգ, իրականացնել անհրաժեշտ բարեփոխումներ և սկսել Եվրամիության հետ անդամակցության բանակցությունները»,- ասված է Եվրոպական ժողովրդական կուսակցության խմբի որոշման նախագծում։

Քննարկվող բանաձևերը կոչ են անում Վրաստանի իշխանություններին խորհրդարանական ընտրություններն անցկացնել թափանցիկ, ազատ և արդար միջավայրում, ապահովել ինչպես տեղական, այնպես էլ միջազգային դիտորդների ներկայությունը։ ECR Group-ի որոշման նախագծում մտահոգություն է արտահայտված արտերկրում միայն սահմանափակ թվով ընտրական տեղամասեր բացելու որոշման առնչությամբ՝ չնայած վրացական սփյուռքի բազմաթիվ պահանջներին, որը «վրացիների մեծամասնությանը զրկում է ընտրելու իրավունքից»։

«Նորացրու Եվրոպան» խմբի (Renew Group) բանաձևը կոչ է անում ԵՄ-ին և նրա անդամ երկրներին լիակատար աջակցություն ցուցաբերել Վրաստանի քաղաքացիական հասարակության կազմակերպություններին այս դժվարին ժամանակահատվածում, այդ թվում՝ տուգանքների և այլ բեռի հետ կապված հարցերում, որոնք նրանց վրա դրվում են նոր օրենքի կողմից: Բանաձևի նախագծի համաձայն՝ Եվրախորհրդարանը դատապարտում է 2024 թվականի գարնանային բողոքի ցույցերի ժամանակ ոստիկանության դաժանությունը և հետաքննություն սկսելու կոչ է անում։

Քննարկվող բանաձևերից հինգը կոչ են անում Վրաստանի իշխանություններին անհապաղ ազատ արձակել նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլիին և հնարավորություն տալ նրան պատշաճ բուժօգնություն ստանալ արտասահմանում։

Ներկայացված բանաձևերից մեկում, որը հեղինակել է Ձախ խումբը (The Left Group), մտահոգություն է արտահայտվել Եվրամիության կողմից Վրաստանին տրամադրվող ֆինանսական օգնության դադարեցման կապակցությամբ։ Նախագիծը շեշտում է վիզաների ազատականացման և դրա պահպանման առավելությունները, ինչպես նաև Վրաստանի կառավարության և Եվրամիության միջև կառուցողական երկխոսության անհրաժեշտությունը: Բացի այդ, բանաձևի նախագիծը արձագանքում է Ռուսաստանի արտաքին գործերի նախարար Սերգեյ Լավրովի հայտարարությանը, երբ նա Վրաստանի օկուպացված տարածքները անվանել է «երկրներ»։ Բանաձևի նախագծի համաձայն՝ Եվրախորհրդարանը «հորդորում է երկու կողմերին էլ լուրջ նախաձեռնություններ իրականացնել»՝ խնդիրները «խաղաղ, դիվանագիտական ​​ճանապարհով» լուծելու համար։ Նշված բանաձևի հեղինակ Դանիլո Դելլա Վալեն բարյացակամ վերաբերմունք ունի «Վրացական երազանքի» կառավարության նկատմամբ, և նրա հայտարարությունները հաճախ են հայտնվում իշխանամետ լրատվամիջոցներում, սակայն նախագծում նա նույնպես քննադատում է Վրաստանի իշխող կուսակցության կողմից ընդունված քաղաքացիական հասարակությունը սահմանափակող, հակաԼԳԲՏ և գրաքննության օրենքները։

Եվրոպական ինքնիշխան ազգերի խմբի (ESN խումբ) բանաձևի նախագիծը պահանջում է, որ Եվրամիությունը հարգի Վրաստանի քաղաքացիների հասարակական նորմերը և մտահոգություն է հայտնել Վրաստանի «մշակութային և սոցիալական հարցերին, հատկապես ուղղափառ քրիստոնեական եկեղեցուն և ավանդական ընտանեկան արժեքներին վերաբերող հարցերին միջամտելու կապակցությամբ»: Բանաձևի հեղինակները կարծում են, որ Վրաստանի «ժողովրդավարական նահանջի» մասին հայտարարություններն անհիմն են։ Գերմանացի և բուլղարացի աջակողմյան պատգամավորները միավորված են ESN խմբում։

«Այն, որ Վրաստանի հարցը քննարկվում է Եվրախորհրդարանում, Վրաստանի ներկայիս իրավիճակը քննարկվում է 27 երկրների արտգործնախարարների, իսկ Վրաստանի ներկայիս իրավիճակը քննարկվելու է Եվրամիության ղեկավարների շրջանում, լավ նշան չէ։ Սա նշանակում է, որ ղեկավարները մտահոգված են։ Սա նշանակում է, որ մենք անհանգստացած ենք իրադարձությունների զարգացմամբ»,- Եվրոպական խորհրդարանում ընթացող քննարկումների վերաբերյալ ասել է Վրաստանում ԵՄ դեսպան Պավել Հերչինսկին։

Հերչինսկին հույս է հայտնել, որ ընտրություններից հետո ԵՄ-Վրաստան հարաբերությունների ներկայիս իրականությունը կփոխվի՝ անկախ նրանից, թե ով կհաղթի։