Ռուսաստանի անվտանգության ծառայությունը սահմանային գոտուց հանել է Չեչնիայի Հանրապետության Իթում-Կալի և Շարոյի լեռնաշխարհի մի քանի գյուղերը և բնակավայրերը, այդ թվում՝ Ցոյ-Պեդեն, որը հայտնի է որպես «Մեռյալների քաղաք» և որը գտնվում է ռուս-վրացական սահմանի մոտ։ Այս տարածք ոտքով և տրանսպորտով մուտք գործել հնարավոր է դարձել առանց հսկողություն անցնելու և առանց «Էֆ Էս Բե»-ի թույլտվության։
Լրահոս
Ընթերցողի ընտրանի
- 1 Ես կտրականապես դեմ էի առանց վիզայի ռեժիմի կասեցմանը, բայց փոխեցի իմ դիրքորոշումը․ Ռոթ
- 2 Մառնեուլիի սակրեբուլոյի փոխնախագահը մի քանի քվեաթերթիկ է լցրել արկղի մեջ, ընտրատեղամասը փակվել է
- 3 ԿԸՀ-ի նախնական արդյունքներով՝ ընտրություններում 53%-ով առաջատարը «Վրացական երազանքն» է
- 4 «Ֆորմուլայի» և «Մթավարիի» էքզիթ փոլերով ընտրություններում հաղթում է ընդդիմությունը, ըստ «Իմեդիի»՝ «Երազանքը»
- 5 Նախագահը չի ճանաչում ընտրությունների արդյունքները. հոկտեմբերի 28-ին Ռուսթավելիում հավաք է նախատեսվում
- 6 Ժամը 17:00-ի դրությամբ ընտրողների մասնակցությունը 50,06 տոկոս է
Համաձայն FSB-ի «Չեչնիայի Հանրապետության տարածքում սահմանային գոտու սահմանների մասին» հրամանագրի, որն ուժի մեջ է մտել այս տարվա օգոստոսի 28-ին, բնակավայրերը՝ Խաչարոյ, Հիլդեհարոյ, Բեչիկ, Արղուն գետի երկայնքով ճանապարհը, Տոնգախոյը, Գազեխոյը, Բասխոյը, Մեշեխին, Սախանը, Տերտիի ավերակները, Ցոյ-Պեդեն, ինչպես նաև Իթում-Կալի շրջանի Վեդուչի գյուղը սահմանային գոտուց հանվել են։ Ինչպես պարզաբանել են «Էֆ Էս Բե»-ից, սահմանային գոտու սահմաններում փոփոխությունները կատարվել են հաշվի առնելով Չեչնիայի կառավարության կոչը՝ «տարածաշրջանում բարենպաստ պայմաններ ստեղծելու և զբոսաշրջային գործունեությունը զարգացնելու նպատակով»։
Չեչնիայի իշխանություններն ակտիվորեն քննարկում են Վրաստանի հետ կապող ավտոմայրուղու կառուցման հարցը, որն, ըստ ընթացիկ նախագծի, անցնում է Իթում-Կալիով։ 2022 թվականի հուլիսի 26-ին Չեչնիայի ղեկավար Ռամզան Կադիրովն այս տարածաշրջան այցելելուց հետո ցավով էր նշել, որ դեպի Շատիլի ճանապարհ չկա։
«Մալխիստական հովտի վերին մասում գտնվում է Հյուսիսային Կովկասի ամենամեծ դամբարաններից մեկը՝ Ցոյ-Պեդեն («Մեռյալների քաղաք»), որը թվագրվում է 14-16-րդ դարերով։
Գեղեցիկ և հմայիչ Արղունի հովտի վերին հատվածով անցանք Իթում-Կալի-Շատիլի ճանապարհով և հասանք գրեթե մինչև ռուս-վրացական սահման։ Ցավոք, այնտեղից դեպի վրացական գյուղ տանող ճանապարհի հատվածը ավարտված չէ։ Հուսով ենք, որ ապագայում վրացական կողմի հետ այս հարցում փոխըմբռնում ձեռք կբերվի և Չեչնիայի ուղղությամբ Ռուսաստան-Վրաստան ճանապարհը կկառուցվի ու կբացվի։
Իթում-Կալիի շրջանը ունի հսկայական զբոսաշրջային ներուժ, որը պետք է զարգացնել»,- գրել է Կադիրովը Telegram-ում։
Ցոյ-Պեդե հասնելու համար Չեչնիայի բնակիչները նույնպես պետք է մի քանի վայրերում անցնեին հատուկ սահմանային հսկողություն։
2022 թվականի մարտի 15-ին Չեչնիայի կառավարության նախագահ Մուսլիմ Խուչիևը Գրոզնիում կայացած հանդիպմանը, որին մասնակցում էր հատուկ այցով Չեչնիա ժամանած ՌԴ Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Նիկոլայ Պատրուշևը, խոսեց Վրաստանը կապող մայրուղու կառուցման անհրաժեշտության մասին։ Խուչիևը նշել է, որ 41,2 կմ երկարությամբ Իթում-Կալիից մինչև «Արղունի» - վրացական սահմանային անցակետը «ռազմավարական մեծ նշանակություն ունի Ռուսաստանի Դաշնության համար» և կարող է այլընտրանք դառնալ Վերին Լարսին։ Խուրչիևը դիմել է Պատրուշևին՝ հետաքրքրվելու այս հարցով։
1997 թվականին Չեչնիայի կառավարությունը սկսել է կառուցել Իթում-Կալիից Շատիլի տանող ճանապարհը։ Երկու տարում ճանապարհը հասել է Շատիլի մոտակայքում գտնվող Անատոր հին բնակավայրի մոտ։ 1999 թվականին աշխատանքները դադարեցվել են վրացական իշխանությունների պահանջով։ Նույն թվականին՝ ռուս-չեչենական երկրորդ պատերազմի սկսվելուց հետո, Չեչնիայից Վրաստան մտած 8000 փախստականների գրեթե կեսն օգտվել է հենց այս նոր ճանապարհից։
Վրաստանի տարածաշրջանային զարգացման և ենթակառուցվածքների նախարարությունը հայտարարել է, որ Վրաստանը երբեք չի դիտարկել և չի դիտարկում Չեչնիայի հետ կապող որևէ ճանապարհի կառուցման հարցը։
Տե՛ս այս թեմայով «Մթիս Ամբեբիի» հատուկ ռեպորտաժը