Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը «Մաչալիկաշվիլին և մյուսներն ընդդեմ Վրաստանի» գործով միաձայն որոշել է. Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 2-րդ հոդվածի խախտում՝ ընթացակարգային ասպեկտ (կյանքի իրավունք) և 6 կողմ և 1 դեմ ձայնով, որ չի եղել 2-րդ հոդվածի խախտում՝ էական ասպեկտ (կյանքի իրավունք):
Լրահոս
Ընթերցողի ընտրանի
- 1 Ես կտրականապես դեմ էի առանց վիզայի ռեժիմի կասեցմանը, բայց փոխեցի իմ դիրքորոշումը․ Ռոթ
- 2 Մառնեուլիի սակրեբուլոյի փոխնախագահը մի քանի քվեաթերթիկ է լցրել արկղի մեջ, ընտրատեղամասը փակվել է
- 3 ԿԸՀ-ի նախնական արդյունքներով՝ ընտրություններում 53%-ով առաջատարը «Վրացական երազանքն» է
- 4 «Ֆորմուլայի» և «Մթավարիի» էքզիթ փոլերով ընտրություններում հաղթում է ընդդիմությունը, ըստ «Իմեդիի»՝ «Երազանքը»
- 5 Նախագահը չի ճանաչում ընտրությունների արդյունքները. հոկտեմբերի 28-ին Ռուսթավելիում հավաք է նախատեսվում
- 6 Ժամը 17:00-ի դրությամբ ընտրողների մասնակցությունը 50,06 տոկոս է
Դատարանի մամուլի հաղորդագրության համաձայն՝ գործը վերաբերել է Վրաստանում Պետական անվտանգության ծառայության կողմից իրականացված հակաահաբեկչական գործողությանը։ Ձերբակալությունից հետո, դիմումատուի ազգականը՝ Թեմիրլան Մաչալիկաշվիլին, ով կասկածվում էր այսպես կոչված «Իսլամական պետության» հետ կապված խմբավորմանը նյութական աջակցություն ցուցաբերելու մեջ, հիվանդանոցում մահացել է։ Նա վիրավորվել է հրազենից, երբ ձերբակալության ժամանակ հավանաբար փորձել է նռնակ պայթեցնել։ Դիմումատուները պնդում էին, որ իրենց ֆիզիկական և բանավոր բռնության են ենթարկել:
Դատարանը որոշել է, որ իշխանությունները չեն կատարել Կոնվենցիայի 2-րդ հոդվածով նախատեսված արդյունավետ և մանրակրկիտ հետաքննության պահանջները: Այնուամենայնիվ, դատարանը համարել է, որ բավարար ապացույցներ չկան՝ ողջամիտ կասկածից դուրս եզրակացնելու, որ Թեմիրլան Մաչալիկաշվիլին մահացել է պետության պատասխանատվության տակ գտնվող պայմաններում։ Ավելին, այն մերժել է 3-րդ հոդվածով (անմարդկային կամ արժանապատվությունը նվաստացնող վերաբերմունքի արգելում) նախատեսված վատ վերաբերմունքի մասին դիմումատուների բողոքը՝ այն որակելով որպես անհիմն։
Դատարանը որոշել է, որ Վրաստանը պետք է դիմողներին վճարի ընդհանուր առմամբ 10 000 եվրո ոչ նյութական վնասի և 15 000 եվրո ծախսերի
Մաչալիկաշվիլիի ընտանիքի անունից Սոցիալական արդարության կենտրոնը Մարդու իրավունքների պաշտպանության եվրոպական կենտրոնի (EHRAC) հետ միասին Եվրոպական դատարան է դիմել 2019 թվականին:
Հայցվորները վիճարկում էին Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 2-րդ (կյանքի իրավունք), 3-րդ (խոշտանգումների, անմարդկային կամ արժանապատվությունը նվաստացնող վերաբերմունքի կամ պատժի արգելում) և 13-րդ (արդյունավետ ներպետական պաշտպանության իրավունք) հոդվածների խախտումները:
2017 թվականի դեկտեմբերի 26-ին 19-ամյա Թեմիրլան Մաչալիկաշվիլին Պանկիսիի հովտում հատուկ գործողության ժամանակ իր տան ննջասենյակում մահացու հրազենային վիրավորում է ստացել։ Պետական անվտանգության ծառայությունը Թեմիրլան Մաչալիկաշվիլիին և Պանկիսիի հովտում ապրող մի քանի այլ անձանց մեղադրել է միջազգային ահաբեկիչ ճանաչված Ահմեդ Չատաևին և նրա խմբին օգնելու մեջ, սակայն վիրավոր Մաչալիկաշվիլին մահացել է 2018 թվականի հունվարի 10-ին՝ առանց մեղադրանքի։ Մնացածը ձերբակալվել են։ Դատարանը նրանց մեղավոր է ճանաչել և դատապարտել է ազատազրկման։
Դատախազությունը Թեմիրլան Մաչալիկաշվիլիի մահացու վիրավորման փաստով հետաքննություն էր վարում քրեական օրենսգրքի 333-րդ հոդվածի 3-րդ մասով, որը ենթադրում է պաշտոնեական լիազորությունների հնարավոր չարաշահում բռնությամբ, սակայն 2020 թվականի հունվարի 25-ին հետաքննությունը կարճվել էր՝ պատճառաբանելով հանցավոր արարքի բացակայությունը: Հանրային պաշտպանը 2020 թվականի մարտի 27-ին դիմել է Գլխավոր դատախազություն՝ գործը երկարաձգելու և Թեմիրլան Մաչալիկաշվիլիի կյանքի իրավունքի խախտման փաստով լիարժեք քննություն իրականացնելու խնդրանքով։ Գլխավոր դատախազությունը չի ընդառաջել հանրային պաշտպանի պահանջին:
Մալխազ Մաչալիկաշվիլին երկար ժամանակ շարունակական բողոքի ցույց էր անցկացնում Թբիլիսիում՝ խորհրդարանի շենքի դիմաց և պահանջում էր հետաքննել իր որդու սպանության գործը։