“Gürcü Arzusu”nun sədri, İrakli Kobaxidze prezident Salome Zurabişvilinin seçki məcəlləsində dəyişikliklərə qoyduğu vetoya baxış zamanı bildirib ki, müasir demokratiya konsensus mədəniyyətinə deyil, çoxluğun hakimiyyətinə əsaslanır. Prezident motivasiya xarakterli xəbərdarlığında Mərkəzi Seçki Komissiyasının sədri və üzvlərinin konsensus əsasında seçilməsinin vacibliyini vurğulayıb.
Əsas xəbərlər
“Bu gün burada bir neçə dəfə konsensus mədəniyyəti haqqında söhbət açıldı. Həm də özlərini konstitusiya hüququndan yaxşı bilən kimi təqdim edən adamlar danışırdılar. Müasir demokratiya konsensus mədəniyyətinə əsaslanmır. Demokratiya öz mahiyyəti etibarilə çoxluğun hakimiyyətidir. Bu, demokratik sistemin təməl daşlarından biridir. Demokratiya başqa cür işləyə bilməz. Bir neçə istisna xaric, kvalifikasiyalı çoxluq qaydasının vəzifəli şəxslərin seçkilərinə şamil edilməməsinin əsas səbəbi budur. Çünki müasir demokratiya konsensus mədəniyyətinə deyil, çoxluğun hakimiyyətinə əsaslanır.
Bu elə bir təməl daşıdır ki, mən bilmirəm, nəinki konstitusiya hüququnu bilənlər bilməlidir, sən ümumiyyətlə hüquqşünas olmaya bilərsən, amma gərək bunu biləsən, çünki təməl demokratik sistem fəaliyyətini müşahidə etsən, bunun gün kimi aydın olduğunu görərsən.
Nə, almanların, fransızların və isveçlilərin konsensus mədəniyyəti yoxdur? Niyə demək olar ki, heç bir şeyə (konstitusiyaya tək düzəliş və bir neçə istisna) ixtisaslı çoxluq yazmadılar? Bu ölkələrdə bizdəkindən daha təcrübəli demokratiya var. Ona görə də biz ictimaiyyətdən xahiş etməliyik ki, bu cür qeyri-sağlam, ixtisaslaştırılmamış bəyanatlara uymasın”, - Kobaxidze bildirib.
Parlament bu gün növbədənkənar sessiyanın plenar iclasında Seçki Məcəlləsinə dəyişikliklərlə bağlı prezident Salome Zurabişvilinin vetosunu aşıb və Avropa Komissiyasının mənfi qiymətləndirməsinə baxmayaraq, 14 əleyhinə 78 lehinə səslə qanun layihəsinin birinci variantını qəbul edib. Dəyişikliklər Mərkəzi Seçki Komissiyasının sədri və üzvlərinin təyin edilməsi prosesində prezidentin rolunu məhdudlaşdırır. O cümlədən, MSK-nın sədrliyinə və üzvlüyünə namizədləri prezident əvəzinə parlament sədri irəli sürəcək və onların 5 il müddətinə bu vəzifəyə seçilməsi üçün 100 deyil, 76 deputatın dəstəyi lazım olacaq.
Qanunvericilik dəyişiklikləri ilə bağlı prezidentin motivasiya xarakterli fikirlərini onun parlament katibi Qiorqi Msxiladze təqdim edib. Onun sözlərinə görə, ixtisaslı səs çoxluğu ilə (100 deputatın dəstəyi ilə) seçki mexanizmi parlamentdə müvafiq subyektlərin konsensus əsasında seçilməsi üçün ilkin şərt yaradır ki, bu da MSK-ya, seçki proseslərinə, ümumiyyətlə, keçirilən və ya keçiriləcək seçkilərə etimadın artırılması baxımından mühüm haldır.
“Konsensusa əsaslanan qərarların verilməsinin zəruriliyi, MSK sədrinin və üzvlərinin konsensus əsasında seçilməsinin vacibliyi mübahisə edilə bilməz.
Konsensusa əsaslanan qərarı, parlamentdə təmsil olunan partiyalar arasında razılığın əldə oluna bilmədiyini, konsensusa nail oluna bilinmədiyini əsas gətirərək ləğv etmək, və MSK sədrini və partiyadan kənar/peşəkar üzvləri, faktiki olaraq, bir partiyalı parlament çoxluğu ilə seçmək əsassızdır və dəstəklənməyəcək”, - deyə prezidentin motivasiya xarakterli açıqlamalarında deyilir.
Prezident Venesiya Komissiyasının və ATƏT/DTİHB-nin rəyinə istinad edir, ona əsasən, “sədrliyə namizədin ixtisaslı səs çoxluğu ilə seçilməsi tələbinin olmadığı şəraitdə bu, mahiyyətcə sədrin hakim partiyanı təmsil etməsi deməkdir”.
