Parlamentin Aqrar Məsələlər Komitəsinin sədrinin birinci müavini Qela Samxaraulinin sözlərinə görə, Gürcüstanda kənd təsərrüfatı bir çox problemlərlə üzləşib, lakin ən böyük problem gənclərin kənd təsərrüfatı ilə fəal məşğul olmaqda maraqlı olmamasıdır.
Əsas xəbərlər
“Bu müasir texnologiyalar fərqli biliklər, fərqli yanaşmalar tələb edir. İnsanlar yaşlandıqca rəqəmsal texnologiyalarla bir az daha az qarşılıqlı əlaqədə olurlar.
Bir neçə istiqamət var ki, gənclərin az-çox marağı yaranıb, bu, əsasən şərabçılıqla bağlıdır, nəsə dəbə düşüb və onlar şərabçılığa daha çox maraq göstərirlər.
Digər məhsullara münasibətdə bu hələ də özünü az göstərir”, - Qela Samxarauli Aqrar Məsələlər Komitəsinin iclasında bildirib.
Samxaraulinin sözlərinə görə, “Gürcü arzusu” hakimiyyətdə olduqdan sonra kənd təsərrüfatında irəliləyiş göz qabağındadır, baxmayaraq ki, sektorda kifayət qədər mütəxəssis yoxdur:”Fermerlərimiz, kəndlilərimiz çox çalışırlar, lakin təəssüf ki, biliklərdən və müasir texnologiyalardan istifadə etməklə əldə etdikləri nəticəni əldə etmirlər. Eyni işlə daha çox nəticə əldə etmək mümkündür. Bizdə bütün istiqamətlər üzrə mütəxəssis çatışmır. Hökumət və konkret qurumlar bu məsələni öz üzərlərinə götürməlidirlər ki, biz bu boşluğu müəyyən proqramlar və stimullarla doldura bilək”.
Komitənin iclasında ətraf mühitin mühafizəsi və kənd təsərrüfatı naziri Qiorqi Xanişvili də iştirak edib. O, deyib ki, “Bu gün kənd təsərrüfatında ən böyük çatışmazlıq pul və bilik deyil, nəyisə bacaran fiziki işçi qüvvəsi yoxdur.
Bu, belə bir reallıqdır, bir az gözlənilməz oldu, amma doğrudur. Statistik olaraq yüksək işsizlik səviyyəsinə malik bir ölkədə kənd təsərrüfatı ən böyük işçi çatışmazlığına malikdir”.
Nazir müavininin sözlərinə görə, Nazirlik heyvandarlığın inkişafı üçün genişmiqyaslı proqram yaradır ki, onun mühüm komponentləri biliklərin artırılması və müasir texnologiyaların tətbiqindən ibarətdir.
“Əgər biz Hollandiya ilə müqayisədə geridə qalsaydıq, insan buna tab gətirə bilərdi. Belə deyil, başqa problemlərimiz var. Dövlət proqramlarının həyata keçirildiyi növlər arasında, məsələn, almanın orta məhsuldarlığı 3-4 ton olsaydı, hətta eyni Fransadan 9 dəfə, 10 dəfə və ya daha çox geridə olardıq, bu gün heç də az olmayan alma bağlarımız var - 30, 40, 50 tona çatmışıq və tezliklə 70-100 ton məhsul verən bağlarımız olacaq. Hazırda 2200 hektar sahədə əkilən və vaxtilə olmayan qaragilə kimi bir çox bitkiləri introduksiya edə bildik. Bizdə təxminən 6000 hektar qoz-fındıq var: qozla birlikdə badam, fıstıq və s. Bütün bunlar artıq Gürcüstan iqtisadiyyatında və ixrac göstəricilərində öz əksini tapıb. Əlbəttə ki, arzu olunan və mümkün olan daha çoxdur. Hər şey parçalananda və qırılanda onu yenidən bir yerə yığmaq çətindir. Biz traktor istəyəndə yüksək texnologiyalar haqqında düşünmək çətindir, amma eyni üzümçülük nöqteyi-nəzərindən üzümçülük sahələrinə artıq xeyli texnikanın daxil olduğunu görürük ki, bu da əl əməyini asanlaşdırır, eyni zamanda əl əməyinə tələbatı müəyyən qədər azaldır”, - Qiorgi Xanişvili qeyd edib.
Aqrar məsələlər komitəsinin sədri Nino Tsilosani beynəlxalq təşkilatın (UNDP) hazırladığı araşdırmanı komitə üzvlərinə təqdim edib. Tədqiqat çərçivəsində 2016-cı ildən sonra fındıq və meyvəçilik üzrə dövlət proqramlarının dəstəyi ilə fəaliyyətə başlayan 30 fermerlə müsahibə aparılıb. Respondentlərin yalnız 30 %-i əldə edilən məhsulun ilkin hesablamalara uyğun olduğunu deyir. Qalan 70 % isə bildirir ki, hektardan alınan məhsul onların gözləntilərindən və maliyyə hesablamalarından aşağıdır. Uğursuzluğun ən çox yayılmış səbəbi ölkədə həm planlaşdırma, həm də meyvə bağlarının idarə olunması prosesində aqronomik biliklərin olmamasıdır.
Müasir yanaşmaların və biliklərin olmaması ilə yanaşı, kənd təsərrüfatı ilə məşğul olanlar üçün əsas problemlərdən biri də sektorun texnologiya çatışmazlığından əziyyət çəkməsidir. Gürcü fermerləri istehsal prosesində belə zəruri texnologiyalardan çox az istifadə edirlər və ya nadir hallarda istifadə edirlər: Meteoroloji stansiyalar, sensorlar, proqramlar və daha sonra təbii, insan və maliyyə resurslarına qənaət edəcək məlumatlara asanlıqla daxil olmağa imkan verən digər cihazlar.
“Əgər texnologiyalar və innovativ yanaşmalar olmasa, gəncləri kənd təsərrüfatına, indi 90 faiz istifadə oluna bilən ənənəvi kənd təsərrüfatına maraqlandırmaq əlbəttə ki, bizim üçün çətin olacaq. Ona görə də texnologiyaların və innovasiyaların yaranması həm də kifayət qədər çətin demoqrafik kontekstdə olan rayon və kəndlərdə gənclərin işlə təmin olunmasını nəzərdə tutur. Regionlar böyük şəhərlərin xeyrinə az-çox boşalır, gənclər daha sərfəli iş tapmaq üçün yaşayış yerlərini tərk edirlər, lakin kənd təsərrüfatında yüksək texnologiyalı, innovativ yanaşmaları tətbiq etsək, bu, xüsusi maraq sahəsinə çevrilə bilər”, - Nino Tsilosani bildirib.
