“Gürcü arzusu”nun mərkəzi ofisində keçirilən çoxluq iclasından sonra “Gürcü arzusu” fraksiyasının sədri Mamuka Mdinaradze “xarici təsir agentləri haqqında” qanun layihəsini dəstəkləyəcəklərini bildirib.
Əsas xəbərlər
“Gürcü arzusu” fraksiyası adından deyə bilərəm ki, biz prinsiplər səviyyəsində razılaşdıq və qanun layihəsini dəstəkləyəcəyik, təbii ki, detalların müzakirəsi davam edəcək.
Prinsiplərdən danışırıqsa, unutmaq olmaz ki, işğalçı ölkənin qanunvericiliyi də daxil olmaqla, müxtəlif ölkələrlə bağlı min cür spekulyasiyalar olub. Tam məsuliyyətlə deyə bilərəm ki, kimsə bunun Rusiya qanunvericiliyinin analoqu olduğunu deyirsə, o, sadəcə olaraq yalan danışır. Təbii ki, bu, Amerika qanununun da analoqu deyil, çünki hər iki halda çoxlu məhdudiyyətlər var. Əgər kimsə “Xalqın Gücü”nün təqdim etdiyi layihədə bu məhdudiyyətlərin analoqunu gətirəcəyini vəd edirsə, bir səbəbdən bunu edə bilməz: “Xalqın Gücü”nün layihəsində heç bir məhdudiyyət yazmayıb. Rusiyada müxtəlif məhdudiyyətlər var, ABŞ-da da başqa məhdudiyyətlər var, çox sərt normalar var orada. Hər iki halda ümumi olan şey müəyyən öhdəliklərin yerinə yetirilməməsinə görə cinayət məsuliyyətinin olması ola bilər, insanları sadəcə tuturlar və s. mən auditə girmək hüququndan danışmıram, ABŞ-daki məqamlardan biri də odur ki, Baş Prokuror bəyannamənin təqdim edilməsi müddətini azalda və ya artıra, hətta azad edə və ya əksinə, məhdudlaşdıra bilər. “Xalqın Gücü”nün təqdim etdiyi qanun layihəsində belə bir məhdudiyyət yoxdur.
Qanun layihəsində fiziki şəxs deyil, hər hansı təşkilatın xaricdən maliyyələşməsi 20 %-i keçərsə, yalnız 10 gün ərzində qeydiyyatdan keçmək öhdəliyi nəzərdə tutulur. Daha sonra 1 il ərzində gəlir və xərcləri barədə bəyannamə təqdim etməlidir. Bu qanun layihəsində bu şəffaflıqdan başqa heç nə nəzərdə tutulmur”, - Mdinaradze qeyd edib.
“Xarici təsir agenti” termininə gəlincə, Mdinaradzenin sözlərinə görə, onlar bu məsələni çoxluq sessiyasında müzakirə etməyiblər, heç bir etiraz qeydə alınmasa da, bundan sonra da müzakirə edəcəklər.
Gürcüstan Parlamentinin Bürosu fevralın 20-də “Xarici təsirin şəffaflığı haqqında” qanun layihəsinin nəzərdən keçirilməsi prosedurunun başlanmasını dəstəkləyib, baxmayaraq ki, qanun layihəsində hüquq şöbəsinin rəyi yox idi. Mövcud təcrübəyə əsasən, bu rəy olmadan təqdim edilən qanun layihəsi büro tərəfindən müəlliflərə qaytarılırdı.
Büronun iclası ilə eyni vaxtda parlament binasında internet nəşrlərinin jurnalistləri və araşdırmaçı jurnalistlər tərəfindən etiraz aksiyası keçirilib. Onlar parlamentin sədrini və büro üzvlərini “rus qanun layihəsi”ni qəbul etməməyə çağırırdılar - bu qanun təsdiq olunarsa, müstəqil KİV-lərin bağlanmasına gətirib çıxaracaq.
- Qanun layihəsinə əsasən xarici təsir agenti gəlirinin 20 %-dən çoxunu xaricdən əldə edən qeyri-sahibkar (qeyri-kommersiya) hüquqi şəxs (qeyri-hökumət təşkilatı) və KİV-dir, inzibati orqan (dövlət və ya bələdiyyə orqanı/qurum) və ya milli idman federasiyaları tərəfindən yaradılmış təşkilatlar istisna olmaqla.
- Belə hüquqi şəxslər maliyyə hesabatı üzrə öhdəliklərə tabe olacaqlar, bu, keçmiş təqvim ili ərzində xərclənmiş pul vəsaitlərinin məbləği və təyinatı barədə məlumatların təqdim edilməsini əhatə edir. Xarici təsir agentlərinin reyestrinə daxil edilmiş məlumatlar açıqdır.
- Qanun layihəsinə əsasən, “xarici təsir agenti”ni müəyyən etmək üçün Gürcüstanın Ədliyyə Nazirliyi monitorinq aparmaq imkanı əldə edəcək və bu monitorinq çərçivəsində ona bütün lazımi məlumatları emal etmək səlahiyyəti veriləcək, şəxsi məlumatlar daxil olmaqla.
- Monitorinqin başlanması üçün əsas təşkil edir: Ədliyyə Nazirliyinin müvafiq səlahiyyətli şəxsinin qərarı; Xarici təsirin konkret agentinə müvafiq istinadı ehtiva edən Nazirliyə təqdim edilmiş yazılı ərizə.
- Qanun layihəsi nazirliyə 10, 20 və 25 min lari məbləğində cərimələr tətbiq etmək, təşkilatları məcburi qeydiyyata almaq səlahiyyəti də verir.
Qanun layihəsinin təşəbbüskarları parlament çoxluğunun üzvləridir: Sozar Subar, Mixeil Kavelaşvili, Dimitri Xundadze, Quram Maçaraşvili, Viktor Caparidze, İrakli (Daçi) Beraya, Eka Sepaşvili, Davit Kaçarava və Zaal Mikeladze.
Gürcüstan Prezidenti Salome Zurabişvili bildirir ki, bu qanun layihəsi onun dəstəyini qazanmayacaq, çünki belə bir qanun Gürcüstanı Rusiya ilə yaxınlaşdıracaq.
Xalq Müdafiəçisi Aparatının qiymətləndirməsinə görə, qanun layihəsi insan hüquqlarının beynəlxalq müdafiəsi standartlarına uyğun gəlmir və müasir demokratik dövlətin əsas prinsipləri ilə bir araya sığmır.
ABŞ-ın Gürcüstandakı səfirliyinin fevralın 20-də verdiyi bəyanata görə, “təsadüfi deyil ki, Kremlin hədəflərindən biri Gürcüstandakı vətəndaş cəmiyyətidir”.
