Gürcüstan parlamentinin sədri Şalva Papuaşvili xaricdən maliyyələşən qeyri-hökumət təşkilatlarını qeyri-şəffaflıqda və siyasi qərəzlilikdə ittiham edir. Papuaşvilinin sözlərinə görə, donorlar “qeyri-hökumət təşkilatlarının fəaliyyətinin məzmununa görə məsuliyyət daşımayacaqlarını qeyd etməklə” artıq məsuliyyətdən yayına bilməzlər.
Əsas xəbərlər
Şalva Papuaşvili bu gün, fevralın 9-da dərc olunan geniş məqaləsində qeyri-hökumət təşkilatlarının demək olar ki, tamamilə xaricdən maliyyələşdiyini yazır və maliyyənin “gürcü xeyriyyəçiləri və ya maraq qrupları”ndan gəlmədiyini vurğulayır.
“Aydındır ki, bəzi QHT-lər kifayət qədər varlıdır. “Onlar qeydiyyatdan keçsəydilər, əksər siyasi partiyalardan daha varlı olardılar. Ən varlı beş QHT seçkidənkənar dövrlərdə bütün siyasi partiyaların etdiyindən daha çox pul idarə edir. Üstəlik, bütün bu pullar xarici mənbələrdən gəlir. Sual yaranır, niyə?”, - Məqalədə deyilir.
Parlament sədrinin sözlərinə görə, yaxşı maliyyələşən qeyri-hökumət təşkilatları kiçik partiyalarla işləyir və onların inkişafına da köməklik göstərirlər.
“Bəzi paradoksal hallarda bəzi qeyri-hökumət təşkilatları birbaşa onları yaradan siyasi partiyanın adını daşıyır. Bu partiyalar təşkilatlara daxil olan xarici pulları siyasi məqsədlər üçün istifadə edirlər. Məsələn, “Tabula” internet nəşri və “Azadlıq İnstitutu” qeyri-hökumət təşkilatı “Avropalı Gürcüstanı” partiyasının filialıdır, “Droa” və “Xalq Naminə” qeyri-hökumət təşkilatları isə birbaşa olaraq onları yaradan partiyaların adını daşıyır.. Bunlar xarici maliyyənin siyasi qruplara birbaşa siyasi təsir göstərməsi hallarıdır ki, bu da Konstitusiyanın kobud şəkildə pozulmasıdır”, - Papuaşvili yazıb.
Parlament sədrinin sözlərinə görə, bəzi “elitar qeyri-hökumət təşkilatları” “Gürcüstanın demokratik yolla seçilmiş hökumətinə birbaşa hücum edən və çox vaxt onu qeyri-legitim elan edən radikal siyasi partiyalara” yardım edir.
“Qeyri-hökumət təşkilatlarının siyasi qərəzliliyi radikal siyasi partiyaları gücləndirir. Bu qeyri-hökumət təşkilatları radikal təsir agentlərinə çevrilirlər, lakin siyasi məsuliyyətdən yayınırlar.
Burada əsas söz məsuliyyətdir. Əgər 2020-2022-ci illərdə radikallar öz məqsədlərinə nail olub hakimiyyəti devirsəydilər, hakimiyyətə gələn xaosa və çox güman ki, diktatura qrupunun əməllərinə görə məsuliyyəti kim öz üzərinə götürəcəkdi? QHT-lərin və ya onların donorlarının məsuliyyəti öz üzərinə götürəcəyinə şübhə edirəm.
Gürcüstana heç bir şeydə radikallaşma lazım deyil. Bununla belə, bəzi qeyri-hökumət təşkilatları radikallara Gürcüstanı Avropa Birliyinə aparan yolda yubandırmağa kömək edirlər”, - Şalva Papuaşvili yazır.
Parlamentin sədri qeyd edir ki, hökumət Avropa Komissiyasının müəyyən etdiyi 9 addımın həyata keçirilməsi üzərində fəal işləyir ki, ölkənin üzvlük danışıqlarının başlanması mərhələsinə keçə bilsin. Onun sözlərinə görə, bu dövr parlament seçkiləri ilə üst-üstə düşdüyü üçün “çətinliklərlə dolu olacaq”.
“Gürcüstan vətəndaş cəmiyyətinin bu prosesdə fəal, xeyirxah və konstruktiv olması vacibdir. Son zamanlar bununla bağlı bəzi yaxşı əlamətlər üzə çıxıb, məsələn, 200-ə yaxın qeyri-hökumət təşkilatını birləşdirən və Avropa İttifaqı tərəfindən rəsmi olaraq tanınan Parlamentlə Şərq Tərəfdaşlığı Vətəndaş Cəmiyyəti Forumunun Gürcüstan Milli Platforması (qısaca, Milli Platforma) arasında davamlı əməkdaşlığı”, Şalva Papuaşvili yazır.
Eyni zamanda, Papuaşvili “milli platforma”nı tərk edən təşkilatları tənqid edib və bildirib ki, parlament və digər vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələri bundan post-fakto məlumatları olub, donorlar isə qərarı əvvəlcədən biliblər:
“Qeyri-hökumət təşkilatlarının xalqa yox, donorlara hesabat verməsi donorların məsuliyyətini də sual altında qoyur. Donorlar QHT-lərin fəaliyyətinin məzmununa görə məsuliyyət daşımadıqlarını qeyd etməklə artıq bu məsuliyyətdən yayına bilməzlər. Vətəndaş cəmiyyəti nüfuzlu siyasi qüvvəyə çevrildiyi üçün daha ciddi yanaşma lazımdır”.
Papuaşvili bəzi addımlar atmaq təşəbbüs ilə çıxış edir. Onun sözlərinə görə, ilk addım maliyyə şəffaflığının artırılması və qeyri-hökumət təşkilatlarının fəaliyyətinin tam şəkildə ictimailışməsi olardı. Parlament sədrinin sözlərinə görə, 2016-cı ildə yaxşı təşəbbüs olub, 18 qeyri-hökumət təşkilatı “Şəffaflıq Bəyannaməsi”ni imzalayıb və vaxtaşırı öz fəaliyyətlərini və maliyyə hesabatlarını “cso.ge” internet portalında dərc etməyi öhdəsinə götürüb. “İndi qeyri-hökumət təşkilatlarının özlərinin xoş niyyətindən başqa heç nə bu layihənin canlanmasına mane olmur”, - Papuaşvili qeyd edir.
Şalva Papuaşvilinin fikrincə, problemin həlli istiqamətində ikinci addım qeyri-hökumət təşkilatlarının adlarıdan istifadə edərək həyata keçirdikləri fəaliyyətlərə görə donorlar tərəfindən məsuliyyətin bölüşdürülməsi olardı.
“Seçkilərdən əvvəl biz siyasətlə əlaqəsi olan qeyri-hökumət təşkilatlarının istər müşahidəçi, istərsə də seçki ilə bağlı fəaliyyətinin maliyyələşdiricisi kimi maliyyələşməsini və fəaliyyətini tam açıqlayan ictimai razılaşma əldə edə bilərik. Belə bir təşəbbüs qeyri-hökumət təşkilatlarının fəaliyyətini bütün tərəflər üçün daha etibarlı edəcək və həmçinin tərəflər arasında konstruktiv dialoqa təkan verəcək”, - Papuaşvili yazıb.
Onun sözlərinə görə, azad və ədalətli seçkilərin keçirilməsi ümumi məsuliyyətdir - “hakimiyyət, müxalifət, vətəndaş cəmiyyəti, media və beynəlxalq qurumlar siyasi və maliyyə töhfələri verməklə yanaşı, azad və ədalətli seçkilərin keçirilməsi üçün öz üzərinə düşən məsuliyyəti daşımalıdırlar”.
