Ադրբեջանական ինքնաթիռի կործանման պատճառը կարող էր լինել ռուսական հրթիռը

Վերջին տվյալներով՝ Ակտաու օդանավակայանի մոտ ավիավթարի հետևանքով զոհվել է 38 մարդ։ Ինքնաթիռում եղել է 62 ուղևոր և անձնակազմի 5 անդամ։ Նրանցից 37-ը եղել են Ադրբեջանի քաղաքացիներ։

Ինչպես գրում է Meduza անկախ հրատարակությունը, դեկտեմբերի 25-ին, Embraer 190-ի կործանումից մի քանի ժամ անց, Fighterbomber բլոգերը, ով կապված է Ռուսաստանի օդատիեզերական ուժերի հետ, Telegram-ի իր ալիքում հրապարակել է տեսանյութ կործանման վայրից, որտեղ ինքնաթիռի բեկորների վրա նկատվում են հակաօդային հրթիռի խոցելի տարրերից առաջացած վնասի նման հետքեր։ Վնասներին ուշադրություն են դարձրել նաև Telegram-ի ալիքները, որոնք վարկած են հայտնել, որ դրանք նման են «կործանարար տարրերի հետքերի» և «արտաքին ազդեցության»։

Տարածվել են նաև կադրեր, որոնք արվել են ինքնաթիռում թռիչքի ժամանակ։ Տեսանյութում երևում է, որ ինքնաթիռի թևը վնասված է, երևում է անցք։ Բացի այդ, ինքնաթիռի խցիկում արդեն բացվել են թթվածնային դիմակները։

BBC-ի ռուսական ծառայությունը գրում է, որ վնասվածքները, որոնք երևում են հրապարակված լուսանկարներում, կարող են առաջացած լինել հրթիռային մարտագլխիկի ոչնչացման տարրերից։

«Առայժմ սա ամենատրամաբանական բացատրությունն է, բայց դրա թերությունն այն է, որ այն չի հաստատվում այլ փաստերով. չկան հայտարարություններ այն ծառայություններից, որոնք ունեն օդային տարածքը հետևելու հնարավորություններ և կարող են հետևել հրթիռների արձակմանը։ Ոչ մի մեկնաբանություն չկա նաև նրանց կողմից, ովքեր գաղտնալսել են անձնակազմի և դիսպետչերների խոսակցությունը»,- նշում է BBC-ն։

Ռազմական վերլուծաբան Յան Մատվեևը Настояшчее времия-ին տված հարցազրույցում չի բացառել, որ ինքնաթիռը կարող էր խոցվել ռուսական «Պանցիր-Ս1» զենիթահրթիռային համալիրի փոքր հրթիռից.

«Սովորաբար, զենիթային հրթիռը շատ ավելի վնասակար տարրեր է կրում, բայց եթե դա փոքր զենիթահրթիռ էր, օրինակ՝ «Պանցեր-Ս1» համալիրը, գումարած այն պայթել է ինքնաթիռից շատ հեռու, և բեկորների միայն մի մասն է հասել դրան, ապա վնասի պատկերը կարող է այսպիսին լինել»,- ասում է վերլուծաբանը։

Նա ասել է, որ վարկածը, թե ինքնաթիռը խոցվել է թռչունների երամի հետ բախման ժամանակ, «արդեն լրիվ անհավանական տարբերակ է թվում», թեև մնում է թթվածնի բալոնի մասին պայթյունի տեղեկությունը։

«Ուղևորներն ասում են նաև, որ ինքնաթիռից դուրս մեկ-երկու պայթյուն են լսել։ Սա կարող է վկայել նաև զենիթային հրթիռի կիրառման մասին»,- հավելել է Մատվեևը։

«Ադրբեջանի ավիաուղիների» ինքնաթիռը Բաքվից Գրոզնի էր թռչում։ Ինչպես պարզաբանել են Չեչնիայի օդանավակայանում, մառախուղի պատճառով ինքնաթիռը ուղղություն է վերցրել դեպի Մախաչկալա, այնուհետև թռչել դեպի Ակտաու։

«Ռոսավիացիայի» հաղորդագրության համաձայն՝ «ինքնաթիռում թռչունների հետ ինքնաթիռի բախման պատճառով ստեղծված արտակարգ իրավիճակի պատճառով նրա հրամանատարը որոշել է գնալ այլընտրանքային օդանավակայան և որպես այդպիսին ընտրել է Ակտաուն»։

Ուղղության փոփոխության իրական պատճառը կարող է լինել ուկրաինական անօդաչու թռչող սարքերի հարձակումը։

«Ռուսաստանը պետք է փակեր Գրոզնիի օդային տարածքը, բայց դա չարեց։ Ինքնաթիռը խոցվել է ռուսների կողմից, և այն ուղարկվել է Ղազախստան՝ Գրոզնիում վայրէջք կատարելու և մարդկանց փրկելու փոխարեն»,- ասել է Ուկրաինայի Ազգային անվտանգության խորհրդի ապատեղեկատվության դեմ պայքարի կենտրոնի ղեկավար Անդրեյ Կովալենկոն։

«Ադրբեջանի ավիաուղիների» մամուլի ծառայությունից ռուսական պետական ​​«ՏԱՍՍ» գործակալությանը հայտնել են, որ կործանված ինքնաթիռը արտադրվել է 2013 թվականին, իսկ ամբողջական տեխնիկական զննում է անցել 2024 թվականի հոկտեմբերին։

Ավիավթարի ժամանակ զոհվածների հիշատակը հարգելու համար դեկտեմբերի 26-ը Ադրբեջանում հայտարարվել է սգո օր։