Ալիևի խոսքով, Ադրբեջանը հետաքրքրված է Անակլիայի նավահանգստով

«Մենք արդեն իսկ ստեղծել ենք հաջողված նախագծեր ու նախաձեռնություններ։ Կարծում եմ՝ կարիք չկա դրանց անունները տալ։ Բոլորին է հայտնի այս հաջողված նախագծերը, մենք համատեղ իրականացրել ենք էներգետիկ և տրանսպորտային նախագծեր։ Այսօր մենք ամեն ինչ անում ենք, որպեսզի ապահովենք էներգետիկ անվտանգությունը տարբեր երկրներում, այստեղ էլ։ Մենք համագործակցում և խորացնում ենք համագործակցությունը։ Սա մեր օրակարգի մի մասն է:

Մենք ուրախ կլինենք մասնակցել և պատրաստ ենք մասնակցել ենթակառուցվածքային նախագծերին, որոնք քննարկվել են՝ լինի դա Անակլիայի նավահանգիստը, թե որևէ այլ ուղղություն։

Մեզ է պատկանում Վրաստանի Սև ծովի ափին գտնվող Կուլևի նավահանգիստը: Մենք կարող ենք նաև ընդլայնել այս նավահանգիստը: Սա կհզորացնի և էլ ավելի կամրապնդի մեր համագործակցությունը։ Բաքու-Թբիլիսի երկաթուղու ուղղությամբ արտադրողականությունը հինգ անգամ կավելացնենք, ամեն ինչ կանենք դրա համար։ Սա կլինի ամենամեծ բաղադրիչը մեր միջին միջանցքի զարգացման ուղղությամբ», - ասել է Իլհամ Ալիևը, ով հոկտեմբերի 8-ին Վրաստանում էր։

Նրա խոսքով՝ այսօր ամեն ինչ արվում է տարբեր երկրներում էներգետիկ անվտանգությունն ապահովելու համար։

«Էներգետիկայի ուղղությամբ, որը ավանդական ուղղություն ու ոլորտ է, արդեն խոսել ենք կանաչ էներգետիկ միջանցքի մասին։ Այստեղ նույնպես Վրաստանն ու Ադրբեջանը՝ երկու եղբայրական ժողովուրդ, համագործակցում են եվրոպական երկրների հետ, և մենք առաջիկա ամիսներին կավարտենք այս նախագծի տեխնիկատնտեսական հետազոտությունը: Վստահ եմ, որ շատ շուտով մենք կկարողանանք շոշափելի արդյունքներ ունենալ արդեն իսկ նախատեսված ներդրումների տեսքով։ Դա կլինի էներգետիկ կանաչ միջանցքի ուղղությամբ, որը կամրապնդի Վրաստանի, Ադրբեջանի և գործընկեր երկրների էներգետիկ անվտանգությունը։ Այս բոլոր նախագծերը, որոնք իրականացվում են Վրաստանում, Ադրբեջանում և մեր գործընկեր երկրներում, մեծ նշանակություն ունեն ոչ միայն Հարավային Կովկասի, այլև եվրաասիական մայրցամաքի համար։ Մենք պատրաստ ենք ջանքեր գործադրել այս ուղղությամբ։ Մեր քաղաքական կամքը շատ ուժեղ է։ Օգտագործելով և ընդլայնելով առկա ենթակառուցվածքները և զարգացնելով մեր բարեկամությունն ու ռազմավարական գործընկերությունը՝ մենք կկարողանանք դա անել»,- ասել է Իլհամ Ալիևը։

Սեպտեմբերի 22-ին Վրաստանի էկոնոմիկայի նախարար Լևան Դավիթաշվիլին ասել է, որ Վրաստանում Անակլիայի խորջրյա նավահանգիստ կառուցելու ցանկություն են հայտնել շվեյցարական-լյուքսեմբուրգական և չինական-սինգապուրական ընկերությունները։ Նախարարի խոսքով՝ ընտրության գործընթացին ընդհանուր առմամբ մասնակցել է չորս ընկերություն, որոնցից միայն երկուսն են անցել հաջորդ փուլ։

«Մենք հաշվի ենք առնում, որ առաջին փուլն ավարտելու համար շինարարության մեկնարկից երեք տարի կպահանջվի։ Շինարարի ընտրությունից հետո 9 ամսվա ընթացքում կավարտվեն բոլոր նախապատրաստական ​​աշխատանքները, և ընկերությունը պատրաստ կլինի սկսել աշխատանքները»,- ասել է Դավիթաշվիլին։

Խորհրդարանի անդամների հարցին՝ արդյո՞ք կառավարությունը երաշխիքներ ունի, որ ներդրողին փոխանցված 49 տոկոս մասնաբաժինը հետագայում չի հայտնվի Ռուսաստանի ձեռքում, նախարարը բացատրել է.

«Անակլիայի նավահանգստի բաժնետոմսերի ձևավորումը տեղի կունենա հետևյալ կերպ՝ 51%-ը կպատկանի պետությանը, իսկ 49%-ը՝ մասնավոր գործընկերոջը։ Սա կարևոր է, որպեսզի ոչ մի պետության շահն ու ազդեցությունը չգերակայի Վրաստանի շահերին, և այս նախագիծը, ինչպես և ցանկացած այլ կարևոր՝ ծայրահեղ ենթակառուցվածքային նախագիծ, ծառայի մեր երկրի, մեր տնտեսության շահերին»,- ասել է նախարարը։

Անակլիայի խորջրյա նավահանգստի նախագիծը պետք է իրականացներ «Անակլիայի զարգացման կոնսորցիումը», սակայն Վրաստանի կառավարությունը 2020 թվականին խզեց նրա հետ պայմանագիրը։ Կոնսորցիումում ընդգրկվել են մի քանի ներդրող ընկերություններ, այդ թվում՝ TBC Holding-ը։ 2019 թվականին գլխավոր դատախազությունը հետաքննություն է սկսել հոլդինգի հիմնադիրների՝ Մամուկա Խազարաձեի և Բադրի Ջափարիձեի նկատմամբ և նրանց մեղադրանք է առաջադրվել 16 միլիոն 664 հազար ԱՄՆ դոլարի ապօրինի եկամուտը (փողերի լվացում) օրինականացնելու մեջ։ 2022 թվականի հունվարին Թբիլիսիի քաղաքային դատարանը Մամուկա Խազարաձեին և Բադրի Ջափարիձեին մեղավոր է ճանաչել խմբակային խարդախության, այլ ոչ թե անօրինական եկամուտներն օրինականացնելու մեջ, ինչի համար նրանք մեղադրվում էին դատախազության կողմից։ Այնուհետև դատարանը նրանց դատապարտել է 7-7 տարվա ազատազրկման, թեև դատավորը նրանց ազատել է պատժի կրումից՝ քրեական հետապնդման վաղեմության պատճառով։ 2023 թվականի սեպտեմբերին հայտնի դարձավ, որ Գերագույն դատարանը վարույթ չի ընդունել Մամուկա Խազարաձեի և Բադրի Ջափարիձեի գործը։ Խազարաձեն և Ջափարիձեն կարծում են, որ իրենց նկատմամբ քրեական հետապնդումը սկսվել է Անակլիայի խորջրյա նավահանգստի նախագիծը դադարեցնելու համար։

Անակլիայի նավահանգստի նախագծի հետ կապված Արբիտրաժային դատարանում դատական վեճ է ընթանում։ Պայմանագրի խզման պատճառով ներդրողը 1․5 միլիարդ դոլար է պահանջում։