Դատարանը ԿԸՀ-ի վիճելի որոշումն ուժի մեջ է թողել

 «Լելո» կուսակցության ներկայացուցիչ, ԿԸՀ անդամ Գիորի Սիորիձեն ասել է, որ դատարանի որոշումն անսպասելի չէր։

«Այսօրվա վրացական արդարադատության համակարգը, ինչպես պետական ​​այլ ինստիտուտները, ինչպիսին ԿԸՀ-ն է, սպասարկում է «Վրացական երազանքի» շահերը։ Իրավական առումով դա այնքան պարզ դեպք էր, օրենքն այնքան է գրված սևով սպիտակի վրա, որ նման բանաձև չի կարող ընդունվել, ցանկացած այլ իրավիճակում դատարանը պետք է այլ որոշում կայացներ»,- ասել է Սիորիձեն։

Բացի այն, որ Գիորգի Սիորիձեն համաձայն չէ բանաձևի իրավական հիմքի հետ, նա կարծում է, որ եթե մեկ շաբաթ շուտ հայտնի լինեն հանձնաժողովի անդամների գործառույթները, իշխանությունը հնարավորություն կունենա ճնշում գործադրել նրանց վրա։

«Վրաստանի երիտասարդ իրավաբանների ասոցիացիան» ներկայացրել է գործով դատական ​​եզրակացություն։ Իրավապաշտպան կազմակերպությունը պարզաբանում է, որ Ընտրական օրենսգիրքը ԿԸՀ-ին հնարավորություն է տալիս բացառության կարգով օրենքով սահմանված ժամկետները փոփոխել միայն այն դեպքում, երբ սահմանված ժամկետում չի կարող մասնակցել կոնկրետ ընտրական միջոցառմանը։ Ըստ այդմ, ԿԸՀ Ընտրական օրենսգիրքը որոշումով ժամկետները փոփոխելու իրավասություն չունի այն պայմաններում, երբ քվեարկության օրը հնարավոր չի եղել իրականացնել վիճակահանության ընթացակարգերը։ Ըստ ՎԵԻԱ-ի, թեև ընտրությունների օրը վիճակահանությունը սովորաբար խնդրահարույց էր բոլոր ընտրությունների ժամանակ, սակայն դա չի դարձել ընտրատեղամասի ուշ բացման պատճառ։

Կազմակերպությւնն ընդգծում է, որ ընտրությունների օրը վիճակահանության ընթացակարգի անցկացումը կապված չէ միայն հարցի նյութատեխնիկական լուծման հետ. «Այն, ի թիվս այլ բաների, ապահովում է թափանցիկության սկզբունքների պահպանումը, ընտրական գործընթացների նկատմամբ վստահության բարձրացումն ու հանձնաժողովի առանձին անդամների նկատմամբ հնարավոր ահաբեկման ու ճնշման դեպքերը»։ ՎԵԻԱ-ն կարծում է, որ պետական ​​կառույցների քաղաքականացման վերաբերյալ առկա կասկածների պայմաններում առնվազն յոթ օր առաջ հանձնաժողովի անդամների գործառույթների բացահայտումը ռիսկեր է ստեղծում, որ համապատասխան քաղաքական շահի առկայության դեպքում ընտրված անձինք կհայտնվեն բարձր ռիսկի տակ։

«Չնայած այն հանգամանքին, որ հանձնաժողովի անդամների ամբողջական կազմը հրապարակային է, սակայն նրանց ներկայությամբ կոնկրետ գործառույթներ կատարելու համար նրանց ընտրելը նման ռիսկային պայմաններում է դնում ընտրված անձանց»,- նշում է իրավապաշտպան կազմակերպությունը։

Ըստ ՎԵԻԱ-ի՝ տեղական և միջազգային դիտորդական առաքելությունների ժամկետների փոփոխությունը զգալիորեն վատթարացնում է ընտրությունների դիտորդական գործընթացը. «Նախ՝ ընտրությունների օրը այնքան տեղամասերում չեն կարողանա հետևել քվեարկության ընթացքին։ Միաժամանակ ընտրությունների ընթացքի դիտարկումն էլ ավելի է դժվարացնում այն, որ ԿԸՀ-ն կարող է ողջ մեկամսյա ժամանակահատվածում որոշել վիճակահանության ընթացակարգի օրը»։

Խորհրդարանական ընտրությունները տեղի կունենան հոկտեմբերի 26-ին։ ԿԸՀ-ի օգոստոսի 16-ի որոշման հիման վրա տեղամասային ընտրական հանձնաժողովի նախագահը պետք է ոչ ուշ, քան հոկտեմբերի 19-ը հանձնաժողովի անդամների միջև բաշխի հետևյալ գործառույթները՝ ընտրողների հոսքը կարգավորող, ընտրողներին գրանցող, շարժական քվեատուփ տեղափոխող, քվեատուփի և հատուկ ծրարների վերահսկիչ։

Ընտրական օրենսգրքի համաձայն՝ հանձնաժողովի անդամների գործառույթները որոշելու համար վիճակահանությունն անցկացվում է քվեարկության օրը։ Բացի այդ, ԿԸՀ-ի 2023 թվականի փետրվարի 6-ի որոշման համաձայն, այն ընտրատեղամասերում, որտեղ քվեարկությունը կանցկացվի էլեկտրոնային եղանակով, շարժական քվեատուփը ստացող հանձնաժողովի անդամները պետք է բացահայտվեն մինչև քվեարկության օրը ոչ ուշ, քան 7-րդ օրը, իսկ մյուս գործառույթները բացահայտելու համար վիճակահանությունը կանցկացվի քվեարկության օրը։ ԿԸՀ-ն փոփոխությունը հիմնավորել է նրանով, որ վիճակահանության ընթացակարգերի տարբեր ժամկետներում իրականացումը կառաջացնի անհամապատասխանություն և կարող է խանգարել ընտրական գործընթացի կազմակերպված ընթացքին։

«Այս պարագայում կարևոր էր միասնական սկզբունքի ապահովումը թե՛ տեխնոլոգիական տեղամասերում, թե՛ այն տեղամասերում, որտեղ քվեարկությունն անցկացվելու է ավանդական եղանակով։ Արդեն հայտնի են տեղամասային ընտրական հանձնաժողովի անդամների անունները, ազգանունները, տվյալները։ Ուստի, այս տեսանկյունից վիճակախաղի ընթացակարգը քվեարկության օր տեղափոխելը, ոչ ուշ, քան 7-րդ օրը, չի կարող էապես փոխել տարածքն ու միջավայրը»,- ասել է ԿԸՀ իրավաբանական վարչության պետ Գիորգի Սանթուրիանին։

Ինչպես հայտարարվել է ԿԸՀ-ի օգոստոսի 16-ի նիստում, խորհրդարանական ընտրությունները մոտավորապես 2200 ընտրական տեղամասերում կանցկացվեն էլեկտրոնային սարքերի կիրառմամբ, իսկ 700 տեղամասերում՝ այսպես կոչված ավանդական ձևով։