Խորհրդարանի իրավական հարցերի հանձնաժողովը հավանություն է տվել խորհրդարանական մեծամասնության անդամների նախաձեռնած «Օտարերկրյա գործակալների մասին» երկու օրինագծերին, որոնք կներկայացվեն մարտի 9-ին լիագումար նիստում։
Լրահոս
Ընթերցողի ընտրանի
- 1 Ես կտրականապես դեմ էի առանց վիզայի ռեժիմի կասեցմանը, բայց փոխեցի իմ դիրքորոշումը․ Ռոթ
- 2 Մառնեուլիի սակրեբուլոյի փոխնախագահը մի քանի քվեաթերթիկ է լցրել արկղի մեջ, ընտրատեղամասը փակվել է
- 3 ԿԸՀ-ի նախնական արդյունքներով՝ ընտրություններում 53%-ով առաջատարը «Վրացական երազանքն» է
- 4 «Ֆորմուլայի» և «Մթավարիի» էքզիթ փոլերով ընտրություններում հաղթում է ընդդիմությունը, ըստ «Իմեդիի»՝ «Երազանքը»
- 5 Նախագահը չի ճանաչում ընտրությունների արդյունքները. հոկտեմբերի 28-ին Ռուսթավելիում հավաք է նախատեսվում
- 6 Ժամը 17:00-ի դրությամբ ընտրողների մասնակցությունը 50,06 տոկոս է
«Այս օրինագծերը ուղղված չեն ԶԼՄ-ները և քաղաքացիական հասարակությունը թափանցիկ դարձնելուն։ Հարցն այլ է: Բանն այն է, որ արտասահմանից ֆինանսավորվող այս մարդկանց կասկածում են այլ երկրների շահերի համար աշխատելու մեջ, ու կապ չունի՝ լավն են, թե վատը, բոլորն էլ վատն են։ Այս տերմինը [գործակալ] ենթադրում է սա: Մենք այժմ ունենք պատմական շանս, հնարավորություն ԵՄ անդամակցության թեկնածու լինելու, և ես մտավախություն ունեմ, որ այս գործընթացը թույլ կտա մեզ բաց թողնել այս հնարավորությունը: Եկեք այս ռիսկերին չդիմենք»,- ասել է «Վրաստանի ազգային պլատֆորմի» ներկայացուցիչ Լաշա Տուղուշին։
«Վրաստանի կանաչ շարժման» ղեկավար Նինո Չխոբաձեն նշել է, որ օրինագիծն իր կազմակերպությունը հայտարարում է Վրաստանի թշնամի, որը պաշտպանված տարածքներ է ստեղծել օտարերկրյա դոնորների ֆինանսական աջակցությամբ։
«Վրաստանում թե՛ լրատվամիջոցների, թե՛ հասարակական կազմակերպությունների թափանցիկությունը բավականին պաշտպանված է։ Այս օրինագծերից ոչ մեկը չի արձագանքում թափանցիկություն կոչվածին:
Պարզվում է, որ ես ավելի քան 30 տարի աշխատել եմ Վրաստանի համար և եղել եմ Վրաստանի թշնամին, քանի որ այն ժամանակ, հենց գերմանացիների և ամերիկացիների օգնությամբ, շատ դոնորներ անցան իմ ձեռքը, և մենք ստեղծեցինք պահպանվող տարածքներ, շրջակա միջավայրի տարածքը և խուսափել բազմաթիվ սպառնալիքներից:
Խնդիրն այն է, որ Ռուսաստանի Դաշնության բնապահպանական հասարակական կազմակերպություններն առաջին հարվածն ընդունեցին, և եթե ուշադիր կարդաք օրինագծերը, կարող եք տեսնել՝ կփորձեք մեզ լռեցնել։
Ես այն կազմակերպության ներկայացուցիչն եմ, որի նախագահը եղել է այս խորհրդարանի խոսնակը։ Մենք այն կազմակերպությունն էինք, որը որոշեց, որ ավերված Վրաստանում պետք է պահպանվող տարածքներ ստեղծվեն»,- ասել է Չխոբաձեն։
«Այս երկու օրվա ընթացքում հասարակությունը տեսավ, թե ինչպես են որոշ հասարակական կազմակերպություններ վախենում և ընկնում կատարյալ հիստերիայի մեջ, որ ժողովուրդը, հասարակությունը կպարզի, թե ով է ֆինանսավորում այս կամ այն գործունեությունը»,- ասել է օրինախագծի հեղինակներից Էկա Սեփաշվիլին:
Եվրախորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովում (ԵԽԽՎ) վրացական խորհրդարանական պատվիրակության ղեկավար, «Վրացական երազանքի» անդամ Իրակլի Չիքովանիի կարծիքով՝ տեղի է ունենում «օրենքի դիվայնացում», և պետք է հանրությանը բացատրել, որ խոսքը այն դոնորներ և ոչ կառավարական կազմակերպությունների մասին չէ, որոնք ներկայացնում են Եվրամիությունը կամ Վրաստանի ռազմավարական գործընկերներին։
«Կարծում եմ՝ բոլորս համաձայն ենք, որ այս երկրի տարածքում շատ երկրների շահերը հատվում են։ Ես բանավեճի մեջ չեմ մտնում՝ ում, ինչու, ինչի համար, ինչպես, բայց կարծում եմ, որ ֆինանսավորումն ու ռեսուրսները հետաքրքիր են յուրաքանչյուրիս համար։ Չեմ կարծում, որ կարելի է պիտակավորել, երբ մարդիկ ծառայում են այնպիսի նպատակների, որոնք բարելավում են պայմանները, այդ թվում՝ հաշմանդամություն ունեցող մարդկանց համար, ավելի լավ են դարձնում մեր գյուղատնտեսությունը, շրջակա միջավայրը և այլն։ Պիտակավորումն այստեղ բոլորովին անհնար է պատկերացնել։ Այս խնդիրը նրանց համար է, ովքեր թաքցնելու բան ունեն»,- ասել է Չիքովանին։
«Օտարերկրյա ազդեցության թափանցիկության մասին» օրենքի նախագծին կրկին աջակցություն է հայտնել «Եվրոպացի սոցիալիստների» անդամ Ֆրիդոն Ինջիան՝ այն անվանելով «կիսատ օրենք»։
«Ինչո՞ւ ենք մենք ուզում թափանցիկություն։ Այստեղ մենք հստակ հասկացանք, որ ֆինանսավորվում է այնտեղից՝ Ասիայից, Եվրոպայից կամ Ամերիկայից։ Եվ ի՞նչ: Տուգանք կվճարի, առավելագույնը 25 հազար, մեկ միլիոն ֆինանսավորում կստանա ու ոչ ավելին։ Ո՞ւր են այստեղ պետական շահերը։ Այս թափանցիկությունը, իհարկե, մենք տեսել ենք, բայց սա մեզ ինչ-որ արդյունք կտա՞։ Կանխարգելման ինչ-որ միջոցառումներ, որպեսզի դա ավելի չլինի։ Դա կիսաօրենք է, քանի որ պետք է շարունակել»։
«Ինչո՞ւ է այսօր այդքան անհրաժեշտ այս թափանցիկությունը, եթե ոչ 2024 թվականի գալիք ընտրությունները»,- այս հարցով դիմել է անկախ պատգամավոր Թեոնա Աքուբարդիան՝ «գործակալների մասին» օրինագծերի հեղինակներին։
«Սա ոչ այլ ինչ է, քան 2024 թվականին երաշխավորված լինելու ցանկությունը, որ ոչ ոք չքննադատի ձեզ և չկարողանա ձայն բարձրացնել, քանի որ բոլորը արդեն լրտեսներ են հռչակվելու։ Այդ դեպքում ինչո՞ւ չեք ասում, որ ազգային անվտանգության նկատառումներից ելնելով է։ Ինչո՞ւ եք թաքցնում: Կարող եք ուղղակիորեն արձանագրել, որ ամենակարեւորը «Վրացական երազանքի» անվտանգությունն է»։
- Ընդդիմադիր պատգամավորն ուշադրություն հրավիրեց այն փաստի վրա, որ օկուպացված Աբխազիայում դեմ են Ռուսաստանի Դաշնությունում գործող «Օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքի ընդունմանը։
«Նրանք պնդում են, որ այս օրենքը կվնասի օկուպացված Աբխազիայում քաղաքացիական հասարակությանն ու ժողովրդավարությանը։
Ինչպե՞ս եք բացատրում աբխազներին, որ անկախ Թբիլիսին ընդունում է այն օրենքը, որին դեմ է օկուպացված Աբխազիան։
Կամ ի՞նչ պատասխան եք տալիս տիկին Լիա Չլաչիձեին, ով ապրում է օկուպացված Էրգնեթիում՝բաժանարար գծի մոտ, ով արևմտյան դրամաշնորհներով է վերանորոգել իր կիսաավեր տունը և այնտեղ օկուպացիոն թանգարան ունի։ «Ի՞նչ կասեք բազմաթիվ կազմակերպություններին... Տիկին Յուլյա Խարաշվիլիին, ով տարիներ շարունակ օգնում է բավականին ծանր իրավիճակում գտնվող կանանց, որոնց կառավարությունը հաճախ անտեսում է, և որոնց օգնում է արևմտյան դրամաշնորհները», - ասել է Աքուբարդիան։
Հանձնաժողովի նիստում խորհրդարանական մեծամասնության անդամները մի քանի անգամ բարձրաձայնել են, որ օրենքի նախագծում «գործակալ» եզրույթի փոխարեն պետք է գրել «արտերկրից ֆինանսավորվող սուբյեկտ»։
Վրաստանում ԱՄՆ դեսպան Քելի Դեգնանը Իրավական հարցերի հանձնաժողովի նիստի հետ միաժամանակ մեկնաբանություն է տվել լրատվամիջոցներին, ով հորդորել է խորհրդարանին չընդունել գործակալների մասին օրենքը։
«Դա անհրաժեշտ չէ: Այստեղ բավականաչափ թափանցիկություն կա, թե ինչպես է օգտագործվում օտարերկրյա օգնությունը։
Այս օրենսդրությունը, անշուշտ, կործանարար ազդեցություն կունենա և կկանգնեցնի վրացական այն կազմակերպություններին և խմբերին, որոնք լավ աշխատանք են կատարում՝ օգնելու կարիքավոր Վրաստանի մյուս քաղաքացիներին ողջ երկրում:
Այս օրենսդրության կարիքը չկա, և մենք կոչ ենք անում խորհրդարանին վերանայել և հետ կանչել այս օրենսդրությունը: Դա անհրաժեշտ չէ և չի բխում Վրաստանի լավագույն շահերից»,- լրագրողներին ասել է ԱՄՆ դեսպանը։
«Վրացական երազանք» խմբակցության նախագահ Մամուկա Մդինարաձեի խոսքով՝ մարտի 9-ին կայանալիք լիագումար նիստում կքննարկվեն «օտարերկրյա ազդեցության գործակալների» մասին օրենքների նախագծերը և կընդունվեն առաջին ընթերցմամբ, որից հետո երկու նախագծերն էլ կուղարկվեն Վենետիկի հանձնաժողով՝ իրավական գնահատման: Պատգամավոր Գուրամ Մաճարաշվիլին ասել է, որ Վենետիկի հանձնաժողովի եզրակացությունը պարտադիր կատարելու չի լինելու։
«Մենք ուզում ենք ինչ-որ կերպ միասին ազատվել այս բարդույթից, որպեսզի եթե մեր գործընկերները մեզ ասեն՝ անկախ նրանից, թե իրականում ինչ է կատարվում, մենք անենք այնպես, ինչպես ասում են։ Սա ինքնիշխան երկրի մոտեցում չէ: Վենետիկի հանձնաժողովը այն գործակալությունը չէ, որ հակառակն ասի, պետք է դադարեցնել օրենքի ընդունումը: Մենք օրենքների նախագծեր ենք ուղարկում Վենետիկի հանձնաժողով, որպեսզի այնտեղից ստանանք եզրակացություններ, առաջարկություններ, որոնցից շատերը մենք հաշվի ենք առել։ Այս վախի բարդույթը մենք հաղթահարելու ենք՝ ի՞նչ կասի Վենետիկի հանձնաժողովը, ի՞նչ կասի Եվրամիությունը։ Սա ի՞նչ է: Սա ինքնիշխան երկրի օրենսդիր մարմնի ներկայացուցչությո՞ւնն է»,- ասել է Մաճարաշվիլին։
Մարտի 6-ի առավոտից բողոքի ակցիա է տեղի ունեցել խորհրդարանի շենքի մոտ, որտեղ հարյուրավոր ոստիկաններ են մոբիլիզացվել՝ պաշտպանելու պատգամավորներին։ Հանրահավաքի մասնակիցները բողոքում էին ռուսական օրինագծերի քննարկման դեմ և «Վրացական երազանքին» մեղադրում եվրոպական կուրսը փոխելու մեջ։