«Ջորջիան Մանգանեզը» աշխատանքից հեռացրել է բողոքի ակցիայի բոլոր մասնակիցներին

Գիորգի Բիցաձեն ավելի քան երկու տարի աշխատել է «Ջորջիան Մանգանեզ» ՍՊԸ-ի կապալառու «ՋՄ-Տեքնիկասերվիսում» որպես բեռնիչ օպերատոր։ 2024 թվականի մարտին, երբ Շուքրութի գյուղի բնակչության մի մասը Կորոխնալիի հանքավայրի մոտ բողոքի ցույցեր սկսեց, նա ի սկզբանե միացել է բողոքի ակցիային և ազատ ժամանակ մասնակցել հավաքին։

Գիորգին աշխատանքից ազատվել է սեպտեմբերի 5-ին։ Ընկերությունը նրան մեղադրում է աշխատանքից բացակայելու մեջ։ Բանն այն է, որ օգոստոս ամսին Բիցաձեն խնդրել է 15 օր առանց վարձատրության արձակուրդ գնալ, ինչի իրավունքը իրեն տալիս է Աշխատանքային օրենսգիրքը։ Խնդրանքը չի բավարարվել։ Բիցաձեին հայտնել են, որ նման որոշում է կայացրել «Ջորջիան Մանգանեզ» ՍՊԸ-ի վարչական տնօրեն Թեյմուրազ Խոնելիան։ Սեպտեմբերի 1-ից Գիորգի Բիցաձեն Շուքրութիի բողոքի ակցիայի մի քանի այլ մասնակիցների հետ կարրել է իր բերանը, հացադուլ սկսել ու այդպես էլ աշխատանքի չի գնացել։ Ակցիայի մասնակիցները միայն մեկ պահանջ ունեն՝ «Ջորջիան Մանգանեզն» իրենց արդար փոխհատուցում վճարի այն բանի համար, որ հանքաքարի արդյունահանման արդյունքում իրենց տները քանդվում են։ Աշխատանքը բաց թողնելուց հետո սեպտեմբերի 2-ին Բիցաձեն խիստ նկատողություն է ստացել։ Հրամանը հանձնվել է սեպտեմբերի 7-ին։ Սեպտեմբերի 11-ին նա երկրորդ հրամանն է ստացել, որ սեպտեմբերի 5-ից ազատ է արձակվել։

«Ընկերության գործողությունները կրում են ձևական բնույթ։ Նրանք, իբր, կատարել են Աշխատանքային օրենսգրքի պահանջները, բայց նույնիսկ աշխատակցին հնարավորություն չեն տվել նկատողություն անել կամ շտկել ցանկացած սխալ վարքագիծ։ Աշխատակցին հնարավորություն չի տրվել բողոքարկել անհիմն և օրենքի խախտմամբ հայտարարված խիստ նկատողությունը, քանի որ նա ազատվել է աշխատանքից մինչև նկատողություն հայտարարելու մասին իմանալը»,- ասում է Քաղաքացիական ակտիվությունների կենտրոնի իրավաբան Վլադիմիր Քութաթելաձեն։ Գիորգի Բիցաձեի հետ «Ջորջիան Մանգանեզը» աշխատանքից ազատել է ակցիայի ևս 4 մասնակցի։ Բոլոր հինգ ազատ արձակվածների շահերը պաշտպանում է Քաղաքացիական ակտիվությունների կենտրոնը։

2022 թվականի ապրիլի 29-ից Ռոման Մեգրելիշվիլին աշխատում է որպես «Մաղարոլի» ՍՊԸ-ի արհեստավոր։ Նա նույնպես ազատ է արձակվել սեպտեմբերի 2-ին։ Ընկերությունը նրան մեղադրում է աշխատանքային գործընթացը խաթարելու և վնաս պատճառելու մեջ։ Մեգրելիշվիլին ակցիայի երեք մասնակիցներից մեկն է, որոնց հուլիսի 31-ին դատախազությունը մեղադրանք է առաջադրել «Մաղարոելի» ՍՊԸ-ի բողոքի հիման վրա սկսված հետաքննության շրջանակներում։

Մալխազ Լաբաձեն նույնպես եղել է «Մաղարոելի» ՍՊԸ-ի աշխատակից (երկաթուղային)։ Նա նույնպես պաշտոնանկ է արվել սեպտեմբերի 2-ին նույն պատճառով, ինչ Ռոման Մեգրելիշվիլին՝ մեղադրվում է Քրեական օրենսգրքի 226-րդ հոդվածով նախատեսված հանցագործություն կատարելու մեջ, ինչը նշանակում է ձեռնարկության աշխատանքը խաթարել՝ խմբակային գործողություններ կազմակերպելով։ Շուքրաութցիների ակցիայի մեկնարկից հետո Կորոխնալի հանքավայրն այլևս չի գործում։ Հանքափորներից ոմանք իրենց համերաշխությունն են հայտնում տուժածներին և հրաժարվում են աշխատել։ Ընկերության ղեկավարները երկու անգամ փորձել են վերականգնել աշխատանքային գործընթացը։ Աշխատակիցներին ասել են, որ համաձայնության են եկել ցուցարարների հետ, ինչը սուտ է։ Ձեռնարկության աշխատանքը վերսկսելու երկու փորձերն էլ ձախողվեցին, ի թիվս այլոց, ցուցարարների բողոքի պատճառով։

«Եվ Մեգրելիշվիլին, և Լաբաձեն ֆիզիկապես աշխատել են մինչև սեպտեմբերի 4-ը։ Նրանց միայն սեպտեմբերի 5-ին են ասել, որ սեպտեմբերի 2-ից ազատ են արձակվել։ Ազատման պատճառը մեղադրյալի կարգավիճակն էր։

Այս գործով անգամ նախաքննական նիստ չի կայացել, ինքնին դատավճիռ չկա։ Ապացուցված չէ, որ այդ անձինք հանցագործություն են կատարել, և նրանց ազատ արձակելն անօրինական է։

«Փաստորեն, նրանք ազատ են արձակվել, քանի որ ազատ ժամանակ բողոքի ակցիայի մասնակից են»,- նշում է փաստաբանը։

«Մաղարոելի» ՍՊԸ-ի տնօրեն Զուրաբ Բաձգարաձեի հրամանը ակցիայի մեկ այլ մասնակից Գիորգի Ցարցիձեին աշխատանքից ազատելու մասին թվագրված է սեպտեմբերի 2-ով։ Նա ստորգետնյա տարածքի հերթափոխի պետն էր։ «Աշխատակիցը կատարել է ձեռնարկության աշխատանքային գործընթացը խաթարելու և վնասելուն ուղղված գործողություն»,- ասված է հրամանում։

Սակայն «Մթիս Ամբեբին» ձեռք է բերել սեպտեմբերի 3-ին Զուրաբ Բաձգարաձեի և Գիորգի Ցարցիձեի հեռախոսազրույցի ձայնագրությունը, որը վկայում է, որ Ցարցիձեն ազատ չի արձակվել ոչ միայն սեպտեմբերի 2-ին, այլև 3-ին։

Առաջին ձայնագրության համաձայն՝ Բաձգարաձեն նախ թույլ չի տվել նրան օգտվել վճարովի արձակուրդից։

Զուրաբ Բաձգարաձե - Առանձին մտա, ասացի, մարդն օգոստոսին էր աշխատում, սեպտեմբերին էր աշխատում, արձակուրդ ուներ, ինչո՞ւ հրաժարվեցի։ Նրանք ինձ ուղիղ ասացին այս թեմայի մասին և ինչ ասացին ձեզ:

Գիորգի Ցարցիձե - Այսինքն՝ ինձ արգելափակել է Թեմուր Խոնելիան։

Զուրաբ Բաձգարաձե - Այո, ես ուղիղ եմ ասում, էլ ինչ ասեմ։

Գիորգի Ցարցիձե - Եթե ես այլևս չգնամ աշխատանքի, իմաստ ունի՞ գնալ:

Զուրաբ Բաձգարաձե - Ոչ, ես քեզ ոչինչ չեմ կարող ասել, դու ինձ ճիշտ ես լսել: Եթե ​​աշխատանքի չես գնում, կարող են ասել, որ աշխատանքի չես գնում, և դրա մասին այլ բան ասեն, ես քեզ չեմ կարող ասել: Եթե ​​չգնաս, քեզ կարող են կարգապահական պատասխանատվության ենթարկել: Սրանով դու արդեն նրանց հաղթաթուղթ ես տալիս։

Երկրորդ աուդիոձայնագրության համաձայն, որն արտացոլում է նաև սեպտեմբերի 3-ին կայացած զրույցի բովանդակությունը, «Մաղարոելի» ՍՊԸ-ի տնօրեն Զուրաբ Բաձգարաձեն Ցարցիձեին ասում է, որ կարող է օգտվել վճարովի արձակուրդից, որի համար Ցարցիձեն դիմում էր գրել օգոստոսի 27-ին։ Արձակուրդն օրենքով իրեն էր պատկանում, քանի որ վերջինս տարվա ընթացքում չէր օգտվել դրանից։

Քիչ ավելի վաղ՝ հունիսի 19-ին, «ՋՄ-Տեքնիկասերվիս» ՍՊԸ-ից աշխատանքից ազատվել էր Ճիաթուրայի բողոքի ակցիայի մասնակից Ջումբեր Ցուցկիրիձեն։ Նա այս ընկերությունում աշխատել է որպես էքսկավատոր օպերատոր 2022 թվականի մարտից։ Հրամանում նշվում է, որ Ցուցկիրիձեն խախտել է պայմանագրով և աշխատանքային կանոնակարգով սահմանված պարտավորությունները։ Նրան մեղադրում են 4 ժամ շուտ աշխատանքից դուրս գալու մեջ։ Ջումբեր Ցուցկիրիձեն արդեն հայց է ներկայացրել Սաչխերեի շրջանային դատարան։

Փաստաբան Վլադիմիր Քութաթելաձեն կարծում է, որ ակցիայի բոլոր հինգ մասնակիցներն աշխատանքից ազատվել են աշխատանքային օրենսգրքով սահմանված կանոնների խախտմամբ.

«Նրանց բոլորի պաշտոնանկությունը պայմանավորված էր նրանց շարունակական աջակցությամբ և բողոքի ակցիաներին մասնակցությամբ, ինչը ուղղակի խտրականություն և ոտնձգություն է այլակարծության և արտահայտման հողի վրա»։

Ակցիայի մասնակիցները միայն աշխատանքից ազատմամբ չեն պատժվել։ «Ջորջիան Մանգանեզի» հանձնարարականով «Մաղարոելի» ՍՊԸ-ն ակցիայի մասնակիցներին դատի է տվել ոստիկանությունում՝ հանքի շահագործումը խափանելու համար։ Սաչխերեի դատախազությունը բողոքի ակցիայի երեք մասնակիցներին մեղադրանք է առաջադրել։ Պատիժը՝ ազատազրկում առավելագույնը 3 տարի ժամկետով։ Դատարանը ամբաստանյալների նկատմամբ գրավ է կիրառել։

«Մաղարոելիի» բողոքի հիման վրա դատարանը Շուքրութիի բնակիչներին արգելել է նաև բողոքի ցույց անել հանքերի մոտ։

Հատուկ մոբիլիզացված մարդիկ խափանել են երկրի ոչ պաշտոնական կառավարիչ Բիձինա Իվանիշվիլիի գյուղում շուկրաութցիների ծրագրած խաղաղ երթը և ցույցի մասնակիցներից ոչ մեկին թույլ չեն տվել մտնել Ճորվիլա։ Ոստիկանությունը չի պաշտպանել հավաքի մասնակիցների արտահայտվելու իրավունքը։ Որպեսզի երեսուներկու կանայք չկարողանան մտնել Ճորվիլա, օպերացիան ղեկավարել են Իմերեթիի ոստիկանական բաժանմունքի ղեկավար Զազա Ցխակայան և նրա տեղակալ Կոկա Մաիսուրաձեն։ Ոստիկանները հերթով ստուգել են գյուղ մտնող մեքենաները։

«Մազարոելի» ՍՊԸ-ն 2 հայց է ներկայացրել դատարան՝ ընդդեմ հանրահավաքի մասնակիցների։ Նրանցից պահանջում է 5․5 մլն լարի փոխհատուցում և իրենց սեփականության իրավունքով պատկանող տներն ու բակերը հանձնել առաջին իսկ պահանջից հետո՝ 4 տարի ժամկետով, ազատված վիճակում։ Սա նշանակում է, որ ամբաստանյալները պետք է քանդեն տները, մաքրեն տարածքը և հանքաքարը հանձնեն ընկերությանը՝ արդյունահանելու կամ հանելու համար։