Լրահոս

«Դուք հիմա սպասում եք կոնկրետ ծրագրերի, և իմ պարտքն է, եթե ես դա իմ պարտքն եմ համարում և գիտակցում եմ նման պատասխանատվություն, արձագանքել այս մեծ ակնկալիքին և միասին կերտենք այս ճանապարհը, որը մեզ կտանի նախ դեպի ինքներս մեզ մոտ և միևնույն ժամանակ դեպի Եվրոպա: Այս ճանապարհը ընտրությունների ճանապարհն է։ Հոկտեմբերի 26-ի ընտրություններին պետք է հասնենք խաղաղ ու կայուն ձևով։ Մենք պետք է գանք նախկինի պես մոբիլիզացված և միևնույն ժամանակ զգույշ լինենք և պահպանենք այս խաղաղությունն ու կայունությունը։

Շատերն այսօր գուցե չտեսնեն հաղթանակի բանաձևը, չտեսնեն, թե որ ուժին պետք է վստահեն այդ ակնկալիքները։ Ես գիտեմ, որ շատերը չեն հավատում նախընտրական խոստումներին, մեծ հաշվով քաղաքական գործիչները կորցրել են իրենց վստահությունը։ Ոչ ոք մեղավոր չէ: Դա հենց այն պատճառով է, որ մենք ունենք անցյալ, որն ունենք: Այնուամենայնիվ, ժամանակը չէ տրվելու նիհիլիզմին, ագահությանը և անհատական ​​քաղաքական հավակնություններին»,- ասել է նախագահը։

Սալոմե Զուրաբիշվիլին «Վրացական խարտիան» առաջարկում է ստորագրել բոլոր քաղաքական կուսակցություններին, որոնք պատրաստ են հաջորդ խորհրդարանում կատարել դրանում նախանշված պարտավորությունները, և «դա օդում տրված պայման չէ»։

«Այս խարտիան կատարելու և վստահությունը վերականգնելու համար պետք է քաղաքական նոր իրականություն ստեղծվի։ Սրա համար ուրիշ միասնություն է պետք, ուրիշ խորհրդարան, ուրիշ ընտրություն և ուրիշ իշխանություն։

Ուրիշ միասնություն

Սա միասնություն է առանց միության։ Միասնություն միայն և միայն այս խարտիայի շուրջ և դրա իրականացման համար, այսինքն՝ եվրոպական ապագայի շուրջ»,- պարզաբանել է նախագահը, որ այս խարտիայի շուրջ համաձայնությունը չի պահանջում և չի ենթադրում ոչ ընդհանուր ցուցակ, ոչ էլ որևէ այլ անհրաժեշտ քաղաքական միավորումներ։

«Քաղաքական կուսակցությունները պետք է որոշեն, թե ինչպիսին է լինելու իրենց ընտրական մարտավարությունը և ռազմավարությունը, երբ ստորագրեն այս համատեղ խարտիան, դա արդեն իմ մտահոգությունը չէ։

Ուրիշ ընտրություններ

Այսօրվա քաղաքական պայմաններն ու ընտրական միջավայրը հնարավորություն չեն տալիս անցկացնել սովորական ընտրություններ, որտեղ յուրաքանչյուրին հնարավորություն կտրվի ներկայացնելու իր դեմքը, ծրագիրը, անհատականությունը։

Քանի որ այս ընտրություններում մենք պետք է որոշենք ոչ թե ում ենք ընտրում, այլ ինչի համար ենք քվեարկում, այդ իսկ պատճառով այս ընտրությունները իրականում լինելու են ժողովրդական հանրաքվե։ Հանրաքվե՝ պատասխանելու հարցին՝ մենք ուզու՞մ ենք Եվրոպա։ Եվ երբ մենք քվեարկում ենք խարտիան ստորագրած կողմերից որևէ մեկի օգտին, իրականում քվեարկում ենք «Վրացական խարտիայի» օգտին և այսինքն՝ Եվրոպական ապագայի օգտին։

Ուրիշ խորհրդարան

Դա լինելու է կոնկրետ ժամկետով ընտրված խորհրդարան և կոնկրետ եվրոպական ծրագիր իրականացնելու համար։ Այս խորհրդարանը պետք է կատարի կանոնադրությամբ ստանձնած պարտավորությունները, որից հետո մանդատը վերադարձնի ընտրողներին ու նոր, ազատ միջավայրում անցկացնի արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ։

Այս կարճաժամկետ մանդատը ապահովագրում է բազմաթիվ ռիսկեր, այդ թվում նաև այն, որը վախեցնում է ընտրողներին, որպեսզի որևէ ուժ չգայթակղվի անվերջ մնալ իշխանությունում, ինչպես տեսանք:

Ուրիշ կառավարություն

Դա լինելու է բոլորովին նոր կառավարման մոդել, լինելու է ոչ թե քաղաքական կուսակցություններից կազմված իշխանություն, այլ հասարակության պրոֆեսիոնալիզմով աչքի ընկնող ու ընտրված իշխանություն։ Կառավարության համալրման գործընթացը կիրականացվի նախագահի հետ համաձայնեցված։

Սա ճանապարհ է, որը խաղաղ է, նպատակասլաց, արդյունավետ և բարձր եվրոպական: Վրաստանի ժողովուրդը որոշում կկայացնի ժողովրդավարական ընտրությունների միջոցով, որը պաշտպանում է մեզ ցանկացած ապակայունացումից և վտանգավոր առճակատումից։ Ընտրատեղամասում պետք է այլ կարծիք արտահայտել, այլ ոչ թե այլ տեղ և այլ ձևով։ Այս ծրագիրը մեր խաղաղ լուծումն է, և ես պատասխանատվություն եմ ստանձնում պաշտպանելու գոյատևման և Եվրոպա վերադառնալու այս ճանապարհը: Միևնույն ժամանակ, այս ծրագիրը մեզ կտանի այն առավելություններին, որոնք այսօր առաջարկում է մեր ռազմավարական բարեկամ Ամերիկան։ Սա նշանակում է, որ մենք վերադառնում ենք մեր սահմանադրությամբ հայտարարված և երաշխավորված արտաքին կուրսին»,- ասել է նախագահը և հանրությանը տեղեկացրել «Վրացական խարտիայով» նախատեսվող բարեփոխումների մասին.

1. Երկրի եվրոպական կուրսին վնասակար օրենքների չեղարկում

Մենք անմիջապես կչեղարկենք բոլոր օրենքները, որոնք հակասում են Եվրոպական ուղուն և եվրոպական առաջարկություններին։ Մասնավորապես՝ «օտարերկրյա ազդեցության թափանցիկության մասին» օրենքը, այսինքն՝ ռուսական օրենքը, «Ընտրական օրենսգրքի» փոփոխությունները, այսպես կոչված գաղտնալսման և օֆշորային օրենքները և այլն:

Չեղարկելու ենք նաև 2024 թվականի բողոքի ակցիայի մասնակից ցուցարարների նկատմամբ քաղաքական դրդապատճառներով գործերը և կլինի համաներում։

2. Արդարադատության համակարգի ազատում և վստահության վերականգնում

Դատարանի ազատում. մենք կազատվենք կլանային իշխանությունից՝ ստուգելով դատավորների բարեխղճությունը, չփաստաթղթավորված գույքի ծագումը։ Ստուգումը վերաբերելու է բոլոր այն դատավորներին, որոնց քաղաքական դրդապատճառներով որոշումները վնասել են դատարանի նկատմամբ վստահությունը և վնասել նրա հեղինակությունը։ Ստուգումը վերաբերելու է Սահմանադրական դատարանի, Արդարադատության բարձրագույն խորհրդի, Գերագույն դատարանի բոլոր անդամներին, Վերաքննիչ դատարանի և քաղաքային դատարանի նախագահներին։ Ստուգումը կվերաբերի նաև բոլոր նոր դատավորներին։ Դատարանում կավելանան նոր դատավորներ, որոնք կվերացնեն դատարանի գերբեռնվածությունը և գործերի քննության ժամկետների խախտումը։ Գործերի էլեկտրոնային բաշխման համակարգը ամբողջությամբ կներդրվի դատարանում՝ գործերի բաշխման գործընթացում քաղաքական ազդեցությունները բացառելու նպատակով։ Դատավորները երկրորդ ժամկետով չեն կարողանա զբաղեցնել վարչական պաշտոններ։ Մենք կամրապնդենք երդվյալ ատենակալների դատարանի մանդատը և կտարածենք նրա լիազորությունները հանրային բարձր հետաքրքրություն ներկայացնող գործերի վրա։

Արդարադատության բարձրագույն խորհրդի հիմնարար բարեփոխումը վերաբերելու է. վերացվելու են ավելորդ լիազորությունները, այն է՝ կարգապահական վարույթի իրավունքը, որը լծակ է դատավորներին հետապնդելու համար։ Վարչական մարմինների նախագահներ ընտրելու իրավունք։ Արդարադատության դպրոցը անկախ կլինի խորհրդից։ Գերագույն դատարանի դատավորների ընտրության կարգը կփոխվի։ Խորհուրդը թեկնածուներին կքննի միայն սահմանադրությամբ սահմանված չափանիշներով և ամբողջական ցուցակ կներկայացնի խորհրդարանին, որն էլ կընտրի նրանց։ Խորհրդի անդամներին կարգելվի զբաղեցնել այլ վարչական պաշտոն։ Երկու անգամ ընտրելու տարբերակ: Խորհրդի կարևոր որոշումների վրա ազդեցություն կունենան ոչ դատավոր անդամները:

3. Բարեփոխումների այլ առաջնահերթ քայլերը վերաբերում են.

Դատախազություն - գլխավոր դատախազն ընտրվում է բարձր քվորումով և միայն մեկ ժամկետով։ Դատախազական խորհուրդը կուժեղացվի։

ՊԱԾ/ՆԳՆ - իշխանության ապակենտրոնացման նպատակով կիրականացվի ՊԱԾ-ի և ՆԳՆ-ի հիմնարար բարեփոխում։ Նրանցից յուրաքանչյուրի գործունեության վրա կսահմանվի արդյունավետ խորհրդարանական վերահսկողություն, որը կպաշտպանի նրանց քաղաքական ազդեցություններից։

Մենք կամրապնդենք և իրական անկախություն կտանք Հատուկ քննչական ծառայությանը՝ իրավապահների կողմից բռնության դեպքերի դեպքում քաղաքացիների իրավունքները պաշտպանելու համար։

Մենք կառանձնացնենք հակակոռուպցիոն գործակալությունը գործադիր իշխանությունից և կտանք իրական լծակներ։ Առաջին հերթին այն զինելու ենք կոռուպցիոն գործերով քննչական լիազորություններով։ Գործակալության ղեկավարին ընտրելու է Վրաստանի խորհրդարանը, և նա հաշվետու է լինելու խորհրդարանին։

Մենք կվերականգնենք Ազգային բանկի անկախությունը՝ ավելացնելով խորհրդի անդամների թիվը և հավասարակշռելով գործադիր և ոչ գործադիր անդամներին։ Մենք բացառում ենք անհատական ​​որոշումներ կայացնելու հնարավորությունը։ Ազգային բանկի ղեկավարի հրամանը, որը հակասում է Վրաստանի միջազգային պարտավորություններին, չեղյալ կհայտարարվի։

Կարգավորող մարմինները կազատվեն քաղաքական ազդեցությունից, իսկ անկախ ղեկավարները կնշանակվեն ժողովրդավարական ճանապարհով։

4. Ընտրական համակարգի ուժեղացում. կստեղծվեն պատշաճ պայմաններ արդար և ազատ ընտրությունների անցկացման համար։ Կբարելավվի ԿԸՀ նախագահի ընտրության և ԿԸՀ համալրման կարգը, կիջեցվի անցողիկ շեմը, կվերականգնվի դաշինքներ ստեղծելու հնարավորությունը։ Կվերանայվի կուսակցությունների ֆինանսավորման կարգը, Սփյուռքին հնարավորություն կտրվի անարգել մասնակցել ընտրություններին։

Քաղաքական նոր իրականության ստեղծում

Մենք՝ սույն խարտիան ստորագրողներս, ովքեր 2024 թվականի հոկտեմբերի 26-ի ընտրություններում կստանանք մանդատ վրաց ժողովրդից, պարտավորվում և խոստանում ենք կատարել սույն խարտիայի մեջ գրված պայմանները մինչև առաջին գարնանային նստաշրջանի ավարտը և ավարտելուց հետո՝ արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունները նախապատրաստվելու և անցկացվելու են ազատ և արդար պայմաններում։

Նաև խոստանում ենք, որ կառավարությունը, որը պատասխանատու կլինի այս գործողությունների ծրագրի իրականացման համար, կառաջադրվի Վրաստանի նախագահի կողմից»,- ասված է խարտիայի մեջ։

Սալոմե Զուրաբիշվիլին ևս մեկ անգամ ընդգծել է, որ այս ծրագիրն առաջարկում է քաղաքական կուսակցություններին, բոլոր այն կուսակցություններին, որոնք ունեն եվրոպամետ, արևմտամետ լինելու հավակնություն։ Նրանք պետք է որոշեն մինչև հունիսի 1-ը, արդյո՞ք ստանձնում են «այս ծանր պատասխանատվությունը վրաց ժողովրդի առաջ, այս քայլերի ձեռնարկման և իրականացման համար»։