„საპარლამენტო არჩევნების წინ საფრთხეს უქმნის პრესის თავისუფლებას“ - CPJ რუსულ კანონზე

„საქართველოს ხელისუფლების იმ კანონპროექტის აღდგენა, რომელიც მედიასაშუალებებს უცხოეთიდან კონტროლს დაქვემდებარებულად ცნობს, ღრმად შემაშფოთებელია და სრულიად შეუთავსებელია ევროპულ დემოკრატიულ სტანდარტებთან შესაბამისობის შესახებ გაკეთებულ განცხადებებთან და ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნების წინ, საფრთხეს უქმნის პრესის თავისუფლებას.

მმართველმა პარტიამ „ქართულმა ოცნებამ“ უნდა გაიწვიოს კანონი და უარი თქვას „უცხოური აგენტების“ კანონმდებლობაზე, თუ საქართველოს სურს წარმატებას მიაღწიოს ევროკავშირში გაწევრიანების მისწრაფებაში“, - ამბობს გულნოზა საიდი, CPJ-ის ევროპისა და ცენტრალური ზიის პროგრამის კოორდინატორი.

CPJ-ის განცხადებით, „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონპროექტი მოითხოვს, რომ არაკომერციული ორგანიზაციები და მედიასაშუალებები, რომლებიც დაფინანსების 20%-ზე მეტს საზღვარგარეთიდან იღებენ, შევიდნენ რეესტრში და დეტალური წლიური ფინანსური ანგარიშები წარადგინონ, წინააღმდეგ შემთხვევაში, ისინი 25 000 ლარის ოდენობით დაჯარიმდებიან.

„პარტიის განცხადებაში ნათქვამია, რომ კანონპროექტი თითქმის იდენტურია იმავე სახელწოდების კანონპროექტისა, რომელიც პარლამენტმა 2023 წლის მარტში ფართო საპროტესტო აქციების შემდეგ გააუქმა. ერთადერთი ცვლილება ისაა, რომ ტერმინი „უცხოური გავლენის აგენტი“ ჩანაცვლდა ტერმინით „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაცია“.

„ქართულმა ოცნებამ“, რომელიც აკონტროლებს საპარლამენტო უმრავლესობას, თავის განცხადებაში პირობა დადო, რომ კანონს ივნისში, მიმდინარე პარლამენტის სესიის ბოლომდე მიიღებს. პრეზიდენტმა თქვა, რომ კანონს ვეტოს დაადებს, თუმცა მმართველი პარტიის უმრავლესობა საკმარისად მრავალრიცხოვანია იმისთვის, რომ ეს ვეტო დაძლიოს.

შემოთავაზებული კანონი, რომელსაც CPJ ადრეც აკრიტიკებდა, მსგავსია რუსეთის უცხოური აგენტების კანონმდებლობისა. განსხვავება მხოლოდ ისაა, რომ ამჯერად მედიასაშუალებებს არ მოუწევთ თავიანთი პუბლიკაციები მონიშნონ, როგორც „უცხოული აგენტის მიერ წარმოებული“.

სამშაბათს, ყირგიზეთმა რატიფიცირება მოახდინა რუსული სტილის უცხოური აგენტების კანონის, რომელიც ავალდებულებს ზოგიერთ არაკომერციულ მედია ორგანიზაციას, დარეგისტრირდნენ როგორც „უცხოეთის წარმომადგენლები“ და მონიშნონ თავიანთი პუბლიკაციები, როგორც უცხოეთის წარმომადგენლის მიერ წარმოებული ან გავრცელებული“, - ნათქვამია ჟურნალისტთა დაცვის კომიტეტის განცხადებაში.

„ქართული ოცნება“ აპირებს, პარლამენტმა მიმდინარე სესიის ბოლომდე სამივე მოსმენით მიიღოს ე.წ. უცხოეთის აგენტების შესახებ რუსული კანონი, რომელზეც უარი 2023 წლის მარტში საპროტესტო აქციებისა და საერთაშორისო ზეწოლის გამო თქვა. კანონპროექტის ტექსტი იგივე იქნება, მხოლოდ „უცხოური გავლენის აგენტი“ შეიცვლება ტერმინით „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაცია“. „ქართული ოცნების“ აღმასრულებელმა მდივანმა, მამუკა მდინარაძემ აღნიშნა, რომ შარშანდელზე დიდი პროტესტის შემთხვევაშიც კი, კანონპროექტს უკან არ გაიწვევენ.