«Վրացական երազանքի» պատվավոր նախագահ Բիձինա Իվանիշվիլիի կողմից Քենիայից ձեռք բերելուց և դենդրոլոգիական այգում վերատնկվելուց հետո բոլոր ութ բաոբաբ ծառերը չորացել են, ինչի համար մեղադրում են «Միացյալ ազգային շարժում» կուսակցությանը և հասարակական կազմակերպություններին։ Դենդրոլոգիական այգու տնօրինությունը նշում է, որ կեղծ մեղադրանքների պատճառով հսկա ծառերը իրենց տեղից հանվելուց հետո գրեթե երկու տարի մնացել են նրանց համար բոլորովին անհամապատասխան բնական պայմաններում։
Լրահոս
Ընթերցողի ընտրանի
- 1 Ես կտրականապես դեմ էի առանց վիզայի ռեժիմի կասեցմանը, բայց փոխեցի իմ դիրքորոշումը․ Ռոթ
- 2 Մառնեուլիի սակրեբուլոյի փոխնախագահը մի քանի քվեաթերթիկ է լցրել արկղի մեջ, ընտրատեղամասը փակվել է
- 3 ԿԸՀ-ի նախնական արդյունքներով՝ ընտրություններում 53%-ով առաջատարը «Վրացական երազանքն» է
- 4 «Ֆորմուլայի» և «Մթավարիի» էքզիթ փոլերով ընտրություններում հաղթում է ընդդիմությունը, ըստ «Իմեդիի»՝ «Երազանքը»
- 5 Նախագահը չի ճանաչում ընտրությունների արդյունքները. հոկտեմբերի 28-ին Ռուսթավելիում հավաք է նախատեսվում
- 6 Ժամը 17:00-ի դրությամբ ընտրողների մասնակցությունը 50,06 տոկոս է
Հրապարակված հայտարարության մեջ նշվում է, որ «Ազգային շարժումը» և նրա կողմից վերահսկվող լրատվամիջոցները «իրենց ողջ ռեսուրսներով» պայքարում են 2020 թվականին Բիձինա Իվանիշվիլիի ֆինանսավորմամբ բացված դենդրոլոգիական պարկի դեմ։
«Նրանք համառորեն փորձում են ոչնչացնել այս եզակի նախաձեռնությունը, դրա հեղինակին ու իրականացնողին։ Սա հենց այն է, ինչ տեղի ունեցավ Քենիայից մի քանի բաոբաբ ծառեր տեղափոխելիս: Հենց վերոնշյալ գործը հայտնի դարձավ հանրությանը, թաքնված քաղաքական գործիչները և նրանց ստվերը դարձած, այսպես կոչված հասարակական կազմակերպությունները գաղափարական ճակատամարտի անցան այս անգամ աֆրիկյան մայրցամաքում։ Նրանց կեղծ հաղորդումների և կեղծ ահազանգերի պատճառով օրենքին համապատասխան բույսերի վերատնկման գործընթացը մեծապես հետաձգվել է։
«Ազգային շարժման» ստերի տեխնոլոգիան անփոփոխ է։ Կեղծ լուրերը, կեղծ մեղադրանքների վրա հիմնված բողոքները և ամենակարևորը՝ անվերջ հեռախոսազանգերը Քենիայի տարբեր գործակալությունների բարձրաստիճան պաշտոնյաներին (ներառյալ երկրի նախագահին) նպատակ ունեին խափանել այս եզակի նախագիծը: Գործընթացը խոչընդոտելու համար կեղծ վարձու փորձագետներ են կանչվել, փաստեր են կեղծվել, Քենիայի բաոբաբները շփոթվել են Կարմիր գրքում ընդգրկված Մադագասկարի բաոբաբների հետ։ Այս ամենի պատճառով ծրագիրն իրականացնողները ստիպված են եղել կատարել նույն եզրակացությունները, բուսասանիտարական հաշվետվությունները, տարբեր գերատեսչությունների թույլտվությունները և այլն, շատ անգամ թանկարժեք ժամանակ է կորել անվերջ բյուրոկրատական հորձանուտում։ Ի վերջո, արդարությունը հաղթեց նաև Աֆրիկայում, և բոլոր կեղծ մեղադրանքները մերժվեցին Քենիայի դատարանների և գործադիր իշխանությունների կողմից, բայց, այնուամենայնիվ, կարողացան վնասել նախագծին:
Ժամանակի երկարացման արդյունքում 2021 թվականին գետնից հանված ծառերը արհեստականորեն ստեղծված խոչընդոտների պատճառով չեն կարողացել հասնել Վրաստան մինչև 2023 թվականի հոկտեմբեր։ Միայն 2023 թվականի նոյեմբերի 8-ին է հնարավոր եղել դրանք տնկել հողում։ Մինչ այդ աֆրիկյան «հսկաները» ստիպված էին գրեթե երկու տարի անցկացնել հողից հանված վիճակում՝ բնապահպանական բոլորովին ոչ պիտանի պայմաններում, որտեղ նրանք չստացան համապատասխան խնամք։ Ցավոք, այս եզակի բույսերի համար նման սթրեսն աննկատ չմնաց, և Վրաստանում 6-7 ամիս հողի մեջ տնկվելուց հետո բոլոր ութ բաոբաբ ծառերը չորացան»,- ասվում է հայտարարության մեջ:
Դենդրոլոգիական այգու տնօրինությունը նշում է, որ նախկինում վերատնկված մի քանի բաոբաբներ դեռ դալարում են Շեկվեթիլիում և Թբիլիսիում, քանի որ դրանց տեղափոխման ժամանակ արհեստական ուշացումներ չեն եղել, գործընթացը տեղի է ունեցել համապատասխան ժամանակում, և բոլոր ծառերը աճել են եղել։
«Այս անգամ էլ պետք է լիներ, բայց, ցավոք, նրանք հասան իրենց ուզածին։ Նշվածը ևս մեկ անգամ ցույց է տալիս, թե որքան անառողջ ու վնասակար ձևով են պայքարում Վրաստանում բույն դրած այսպես կոչված «ընդդիմադիր ուժերը»։ Նրանց գործելաոճը մեզ ակնհայտորեն հիշեցնում է նախորդ իշխանության ձեռագիրը»,- ասված է Դենդրոլոգիական այգու հայտարարության մեջ։
Քենիայից Վրաստան բաոբաբ ծառերի վերատնկման թեման լրատվամիջոցների ուշադրության կենտրոնում էր հայտնվել 2022 թվականի աշնանը։ Բրիտանական The Guardian հրատարակությունը գրել է, որ բնապահպանները դեմ են արտահայտվել Կիլիֆի շրջանից բաոբաբներ արմատախիլ անելուն և Վրաստան տեղափոխելուն՝ այս իրադարձությունն անվանելով «կենսապիրատություն»:
Բաոբաբների արտահանումը Վրաստան մի քանի անգամ ձախողվել է։ 2023 թվականի սկզբին կառավարության կրկնակի թույլտվությունը դատարանը կասեցրեց՝ մինչև գործի վերաբերյալ վերջնական որոշում կայացնելը։ Հայցվորը՝ տեղական իրավապաշտպան կազմակերպությունը (Kituo cha Sheria) պնդում էր, որ մասնավոր ներդրողները շահագործում են Կիլիֆիի սոցիալապես անապահով բնակիչներին։ Կազմակերպությունը դատարանից պահանջել է փոխհատուցում վճարել տուժածներին, արգելել կառավարությանը արմատախիլ անել և արտահանել բաոբաբներ, մասնավոր ընկերության կողմից արդեն իսկ արմատախիլ արված ծառերը վերադարձնել բնական միջավայր։
2023 թվականի ապրիլին հաղորդվեց, որ Քենիայի Ազգային ժողովի շրջակա միջավայրի, անտառային տնտեսության և հանքարդյունաբերության հանձնաժողովը հետաքննություն է սկսել բաոբաբների արտահանման վերաբերյալ։