Ռաճայում հատուկ կարգավիճակով պահպանվող տարածք է ստեղծվում, Խիդաշելիի լիցենզիան չեղարկվում է

Ինչպես լրատվամիջոցներին է ասել Նինո Թանդիլաշվիլին, նոր պահպանվող տարածքի կառավարման պատասխանատվությունը կրելու է մունիցիպալիտետը, և տեղի բնակչությունը նույնպես ակտիվորեն կներգրավվի այդ գործընթացում։

«Հասարակության մեջ հարց կա, թե ինչ է կատարվում Ռաճայում որսորդական տնտեսության թույլտվության հետ կապված։ Այս լիցենզիան տրվել է մոտ մեկ տարի առաջ՝ կոնկրետ պայմաններով։ Այդ տարածքները ոչ մեկին չեն հանձնվել։ Այս տարածքները դեռևս պետական ​​սեփականություն են։ Մայիս ամսին տեսանք, որ լիցենզավորված անձը չի կատարում լիցենզիայի պայմաններն ու պարտավորությունները։ Պետությունը, տվյալ դեպքում՝ բնապահպանական վերահսկողության վարչությունը, օրենքով սահմանված կարգով ձեռնարկեց բոլոր միջոցները և սկսեց տուգանքների գործընթացը։

Մեր օրենսդրությունը սահմանում է կոնկրետ պահանջներ, որոնց դեպքում լիցենզիայի գործողության ժամկետը կարող է դադարեցվել, և այն պետք է անցնի որոշակի փուլեր։ Պետությունը գործում է օրենսդրությանը համապատասխան, և մենք չենք կարող մեր կամքով դադարեցնել որևէ լիցենզիա և թույլտվություն որևէ ներդրողի՝ անտեսելով օրենքի պահանջները։ Այս գործընթացը շարունակվում է։

Հատուկ տարածքի կարգավիճակ տալն իր հերթին կհանգեցնի լիցենզիայի գործողության ժամկետի վերանայմանը։ Եթե ​​մենք խոսում ենք հատուկ պահպանվող տարածքի կարգավիճակ ստեղծելու մասին, ապա դա չի կարող համատեղելի լինել գործունեության այս տեսակի հետ»,- ասել է Թանդիլաշվիլին։

Փոխնախարարի պարզաբանմամբ՝ կառավարությունը գարնանային նստաշրջանում նոր պահպանվող տարածք ստեղծելու մասին օրենքի նախագիծ կներկայացնի խորհրդարանին, իսկ մինչ այդ ակտիվորեն աշխատանքներ կտարվեն տեղական իշխանության ու տեղի բնակչության հետ։

«Մենք ցանկանում ենք ստեղծել այնպիսի կարգավիճակի պահպանվող տարածք, որը չի խանգարի այնտեղ ապրող մարդկանց իրականացնել իրենց ավանդական գործունեությունը, օգտագործել բնական ռեսուրսները, և լրացուցիչ կնպաստի տարածաշրջանում էկոտուրիզմի զարգացմանը, ինչը շատ կարևոր է պետության համար»։

Այն էլ ավելի կաշխուժացնի Ռաճայի շրջանը, որտեղ մենք ունենք ներկայացված միջազգային կազմակերպություններ, որոնք շահագրգռված են օգնելու տեղի բնակչությանը կոնկրետ սոցիալ-տնտեսական աջակցության ծրագրերով դրամաշնորհային բաղադրիչով:

Եվ բնականաբար, կարևոր կլինի նաև պետության ներգրավվածությունը»,- ասել է Թանդիլաշվիլին։ Նա ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ «ոչ ոք չի կարողանա որպես սեփական նախաձեռնություն ներկայացնել այն, ինչը նախարարությունն է սկսել ՏԻՄ-ի հետ միասին»։

2020 թվականի մարտի 23-ին Վրաստանի կառավարությունը Ռաճայում և Քվեմո Սվանեթիում 49 տարով «Էյջ Ջի Կապրա Կաուկասիկա» ՍՊԸ-ին է փոխանցել 104 712 հեկտար անտառ: Այս որոշումը, որը թաքցնում էր կառավարությունը, հրապարակել է «Մթիս Ամբեբին»։ Լրատվականը օրենքով սահմանված հրապարակային փաստաթղթեր ձեռք բերելու համար ստիպված եղավ դատական ​​գործընթաց սկսել։ «Մթիս Ամբեբին» հետաքննել է, որ նշված ընկերությունը պատկանում է պատժամիջոցների ենթարկված ռուս օլիգարխ Վլադիմիր Եվտուշենկովի գործընկեր Դավիթ Խիդաշելիին։ Խիդաշելիին փոխանցված անտառները սահմանակից են վրաց-ռուսական սահմանին և Ցխինվալիի շրջանին, որն արդեն օկուպացված է Ռուսաստանի կողմից։

2022 թվականի հուլիսին Ռաճայի համայնքային կազմակերպությունը և «Կանաչ այլընտրանք» հասարակական կազմակերպությունը Թբիլիսիի քաղաքային դատարանում բողոքարկել են Ռաճայի և Քվեմո Սվանեթիի անտառները Խիդաշելիին կես դարով փոխանցելու որոշումը և պահանջել այն չեղարկել։ Դատարանը հայցը վարույթ է ընդունել, սակայն գործը դեռ չի քննվել։

2023 թվականի հուլիսի 17-ին «Մթիս Ամբեբին» հրապարակել է լրագրողական հետաքննություն՝ Ռաճայի անտառների օկուպացիան, որտեղ բացահայտվել են բազմաթիվ օրենքի խախտումներ, անտառները Խիդաշելիին փոխանցելու փաստաթղթերի կեղծման փաստեր, անվտանգության հետ կապված խնդիրներ։

«Կանաչ այլընտրանքը» և «Քաղաքացիական ակտիվությունների կենտրոնը» հուլիսի 24-ին դիմել են Գլխավոր դատախազություն։ Հասարակական կազմակերպությունները պահանջել են հետաքննություն սկսել Օնիի մունիցիպալիտետի նախկին քաղաքապետ Էմզար Սաբանաձեի և նրա առաջին տեղակալ Դիմիտրի Սակվարելիձեի նկատմամբ պաշտոնեական կեղծիքի և կաշառակերության հնարավոր փաստերի վերաբերյալ։

Հուլիսի 26-ին Վրաստանի խորհրդարանի անդամներ Թամար Կորձաիան, Թեոնա Աքուբարդիան և Խաթունա Սամնիձեն մամուլի ասուլիս են հրավիրել և դատախազությունից պահանջել են հետաքննել խախտումները։ Նրանք տեղում ծանոթացել են Ռաճայի անտառների գործով մանրամասներին, հանդիպել գյուղերի բնակիչներին։

«Քաղաքացիական ակտիվությունների կենտրոն» հասարակական կազմակերպությունը պաշտպանում է Ուծերա գյուղում բնակվող շուրջ 30 ընտանիքի շահերը, որոնց հայրական հողատարածքների նկատմամբ, անտառները Խիդաշելիին հանձնելուց, արգելանք է կիրառվել և քրեական գործ է հարուցվել։

Մի քանի շաբաթ է «Հանուն Ռիոնիի հովտի փրկության» շարժումն ու սահմանամերձ գյուղերի բնակիչները Օնի քաղաքում շարունակական բողոքի ցույց են անցկացնում։ Ցուցարարները վրաններ են տեղադրել Օնիի քաղաքապետարանի շենքի դիմաց։