საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლომ დღეს, 9 ოქტომბერს გამოაქვეყნა გადაწყვეტილება, რომლითაც ე.წ. „უცხოეთის აგენტების“ შესახებ რუსული კანონის მოქმედება არ შეაჩერა. ამ გადაწყვეტილების მისაღებად საკონსტიტუციო სასამართლოს თითქმის თვენახევარი დასჭირდა.
ახალი ამბები
მკითხველის რჩეული
- 1 „ოცნების“ საარჩევნო ქოლცენტრები რეგიონებში და ზეწოლა ამომრჩევლებზე
- 2 თეთრიწყაროს მოსამართლემ 30 უბნის შედეგები გააუქმა ხმის ფარულობის დარღვევის გამო
- 3 Edison: ეგზიტპოლსა და ცესკოს შედეგებს შორის 13%-იანი სხვაობა მანიპულირებაზე მიუთითებს
- 4 „გვაქვს 81 ფაქტი და ეს სისტემურობაზე მიუთითებს“ - „ოცნება“ ოპოზიციას ხმების მოპარვაში ადანაშაულებს
- 5 არჩევნების დროს საქართველოში აშშ-ის მიერ სანქცირებული რუსი პროპაგანდისტი იმყოფებოდა
- 6 კორძაია ომბუდსმენს სთხოვს პასუხს, დაირღვა თუ არა ამომრჩევლის ხმის ფარულობა არჩევნებზე
რუსული კანონის შეჩერებას მხარი არ დაუჭირეს მოსამართლეებმა - მერაბ ტურავამ, მანანა კობახიძემ, ევა გოცირიძემ, გიორგი თევდორაშვილმა, ვასილ როინიშვილმა და ხვიჩა კიკალიშვილმა. საოქმო ჩანაწერის თანახმად, გიორგი კვერენჩხილაძესა და თეიმურაზ ტუღუშს ჰქონდათ განსხვავებული აზრი სადავო ნორმების შეჩერების შესახებ შუამდგომლობის არდაკმაყოფილების შესახებ.
„არ დაკმაყოფილდეს მოსარჩელეების შუამდგომლობა, საქმეზე საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებამდე, სადავო ნორმების მოქმედების შეჩერების თაობაზე.
საკონსტიტუციო სასამართლომ რუსული კანონის წინააღმდეგ წარდგენილი ოთხივე კონსტიტუციური სარჩელი ნაწილობრივ არსებითად განსახილველად მიიღო. საქმეს საკონსტიტუციო სასამართლოს პლენუმი განიხილავს, 8 მოსამართლის შემადგენლობით. როგორც 29-31 აგვისტოს გამართულ სხდომებზე სასამართლოს თავმჯდომარე მერაბ ტურავამ თქვა, მეცხრე მოსამართლე ირინე იმერლიშვილი საქმის განხილვაში ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო ვერ მონაწილეობს.
სამოქალაქო საზოგადოების ფონდის იურისტის, საბა ბრაჭველის შეფასებით, დღეს გამოქვეყნებული გადაწყვეტილება რამდენიმე დასკვნის გამოტანის შესაძლებლობას იძლევა:
- საკონსტიტუციო სასამართლო (კონკრეტულად ის 6 მოსამართლე, ვინც ამას ხელი მოაწერა), რუსული კანონის მიღებაში 85 დეპუტატის თანამონაწილეა;
- სასამართლომ იმიტომ დააგვიანა გადაწყვეტილების გამოქვეყნება, რომ საჯარო რეესტრისთვის მიენიშნებინა, დროებით რბილად მოექეცი ორგანიზაციებს, ვინც დარეგისტრირდნენო. ამის შემდეგ, კანონის ჩანაწერის ნაცვლად, რეესტრის ერთთვიან პრაქტიკას დაეყრდნო და მწვანე შუქი აუნთო მას სამომავლო მონიტორინგისთვის;
- საუკეთესო შემთხვევაში, საკონსტიტუციო სასამართლო ბეცია, უარეს შემთხვევაში - შეგნებული დამნაშავე და საკუთარი ხალხისა და კონსტიტუციის მოღალატეა;
- ჩვენ ისევ კვლავინდებურად გავაგრძელებთ საქმიანობას არჩევნებამდე. ეს გადაწყვეტილება ჩვენს მუშაობას ხელს ვერ შეუშლის. არაუშავს, თუ 6 მოსამართლე ამბობს უარს რუსული კანონის არაკონსტიტუციურად ცნობაზე, ამას ქართველი ხალხი გააკეთებს 17 დღეში“
საკონსტიტუციო სასამართლოში რუსული კანონის წინააღმდეგ მოსარჩელეები არიან საქართველოს პრეზიდენტი; პარლამენტის 38 წევრი; 122 არასამთავრობო და მედიაორგანიზაცია; "საქართველოს ამბები" და "სტუდია მონიტორი". საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებამდე კანონის მოქმედების შეჩერებას ოთხივე მოსარჩელე ითხოვდა.
რუსული კანონი ქართულ საზოგადოებრივ ორგანიზაციებსა და მედიასაშუალებებს, რომლებიც დაფინანსების 20 %-ზე მეტს საერთაშორისო დონორებისგან იღებენ, ავალდებულებს დარეგისტრირდნენ "უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებლებად", რომლებსაც ხელისუფლება "უცხო ქვეყნის აგენტებად" მოიხსენიებს. რუსული კანონი ასეთ ორგანიზაციებს ავალდებულებს საფინანსო დეკლარაციისა და სხვა დოკუმენტაციის წარდგენას, რაც მათ შორის, მოიცავს განსაკუთრებული კატეგორიის პერსონალურ მონაცემებს. იუსტიციის სამინისტროს საჯარო რეესტრის ეროვნულ სააგენტოს, რუსული კანონი ანიჭებს უფლებას, ამ ორგანიზაციებიდან გამოითხოვოს სხვადასხვა ინფორმაცია, მათ შორის, კონფიდენციალურიც. კანონით დადგენილი მოთხოვნების შეუსრულებლობის შემთხვევაში ორგანიზაცია ჯარიმდება დაახლოებით 55 ათასი ლარით. რუსული კანონი ითვალისწინებს ფიზიკური პირების (ორგანიზაციის ყოფილი ან მოქმედი თანამშრომლების, მომსახურების გამწევი პირების, მოხალისეების და ა.შ.) დაჯარიმებასაც 5 ათასი ლარის ოდენობით. კანონს უკუძალა აქვს და 2023 წელზეც ვრცელდება.
რუსული კანონის მიღებამ შეაჩერა საქართველოს ევროკავშირში ინტეგრაციის პროცესი. მოსარჩელეები ამ არგუმენტითაც ითხოვდნენ კანონის მოქმედების შეჩერებას საქმეზე საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებამდე.
