Միգրացիայի դեպարտամենտը հրաժարվել է Աֆղան Սադիգովին միջազգային պաշտպանություն տալ

Միգրացիոն վարչության մերժման ադրբեջաներեն փաստաթուղթը Աֆղան Սադիգովին է փոխանցվել սեպտեմբերի 16-ին։

«Փաստաթղթով Սադիգովին մերժվել է Վրաստանում միջազգային պաշտպանություն տրամադրել։ Մենք միգրացիոն վարչությունից պահանջել ենք գործի ամբողջական վարչական նյութերը, այդ թվում՝ վրացերենով պատրաստված պաշտոնական որոշումը, և երբ ստանանք բոլոր փաստաթղթերը, կկարողանանք ամբողջությամբ արձագանքել, կիմանանք, թե որն է եղել այս մերժման հիմքը, կոնկրետ պատճառը։

Սակայն ադրբեջաներեն որոշման մեջ, որը հանձնվել է Աֆղան Սադիգովին, նշվում է, որ նա չի համապատասխանում ինչպես հումանիտար, այնպես էլ փախստականի կարգավիճակի չափորոշիչներին, իսկ ծագման երկիր վերադառնալու դեպքում նրան նրա չի սպառնում այն վտանգներն ու ռիսկերը, որոնք դիմումատուն բացատրել է:

Ամբողջական նյութերը կներառեն եզրակացություն, որտեղ կբացատրվեն պատճառները, թե ինչու է Միգրացիայի դեպարտամենտը հարցը գնահատել այնպես, ինչպես արել է։ Սակայն այն պայմաններում, երբ լրագրողը երկու անգամ կալանավորվել է Ադրբեջանի Հանրապետությունում, կա Եվրոպական դատարանի վճիռ, որով պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել փոխհատուցման դիմաց նրան ազատ արձակելու վերաբերյալ, առաջանում է հարցականներ Միգրացիոն վարչության հանդեպ, կարծես նրա անվտանգության հետ կապված ռիսկեր չկան»,- ասել է Ռուսուդան Մճեդիլձեն «Վրաստանի լուրերին»։

Վրաստանի «Միջազգային պաշտպանության մասին» օրենքի համաձայն՝ փախստականի կարգավիճակ է տրվում օտարերկրացուն կամ քաղաքացիություն չունեցող անձին, ով գտնվում է ծագման երկրից դուրս, ունի հիմնավոր մտավախություն, որ կարող է դառնալ հալածանքի զոհ ռասայի, կրոնի, ազգության, որոշակի սոցիալական խմբի կամ քաղաքական կարծիքի պատճառով և վախի պատճառով չի կարող կամ չի ցանկանում վերադառնալ իր ծագման երկիր կամ օգտվել այդ երկրի պաշտպանությունից: Մարդասիրական կարգավիճակը շնորհվում է օտարերկրացուն կամ քաղաքացիություն չունեցող անձին, որը չի համապատասխանում փախստականի կարգավիճակի չափորոշիչներին, սակայն իրական վտանգ կա, որ ծագման երկիր վերադառնալուց հետո նա կհայտնվի լուրջ վնասի, ներառյալ խոշտանգումների, անմարդկային և նվաստացուցիչ վերաբերմունքի կամ պատիժների վտանգի տակ: Մարդասիրական կարգավիճակը տրվում է մեկ տարի ժամկետով և կարող է երկարաձգվել նախարարության որոշմամբ։

Օգոստոսի 3-ին Թբիլիսիում ձերբակալվել է Ադրբեջանի կառավարությանը քննադատող, Azel.Tv-ի գլխավոր խմբագիր Աֆղան Սադիգովը։ Հաջորդ օրը Թբիլիսիի քաղաքային դատարանը նրան եռամսյա արտահանձնման կալանքի է դատապարտել։ Որոշումը բողոքարկվել է վերաքննիչ դատարանում, սակայն վերադաս ատյանը բողոքն անընդունելի է ճանաչել և հաշվի չի առել այն փաստը, որ Սադիգովը միջազգային պաշտպանություն է խնդրել Վրաստանում, ինչը հիմք է հանդիսանում արտահանձնման գործընթացը կասեցնելու համար։

Վրաստանի ՆԳՆ տեղեկատվության համաձայն՝ լրագրողը հետախուզվում է Ադրբեջանի կողմից՝ սպառնալիքների և շորթման գործով։ Ինչպես պարզվել է, նրա դեմ Բաքվում գործ է հարուցվել 2024 թվականի մայիսին, որը, ընտանիքի անդամների խոսքով, կապված է Սադիգովի գործունեության և կառավարության հասցեին քննադատության հետ։

Աֆղան Սադիգովը Վրաստանում է ապրում 2023 թվականի դեկտեմբերի 24-ից։ Նա ասել է, որ եկել է այստեղ բուժվելու, սակայն իր հասցեին հնչող սպառնալիքների և ադրբեջանցի լրագրողների ձերբակալությունների նոր ալիքի սկսվելու պատճառով այդպես էլ չի վերադարձել հայրենիք։ Ձերբակալությունից մոտ երկու շաբաթ առաջ՝ հուլիսին, նա փորձել է կնոջ և երկու անչափահաս դուստրերի հետ մեկնել Թուրքիա, սակայն Թբիլիսիի միջազգային օդանավակայանի վրացի սահմանապահները թույլ չեն տվել հատել սահմանը։ Այն ժամանակ նրան չեն ձերբակալել և բացատրել են, որ նա կարող է վերադառնալ միայն Ադրբեջան։ Սադիգովներն իրենց ապահով չէին զգում Վրաստանում, և այդ պատճառով նրանք ցանկանում էին լքել երկիրը։

Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների Պետդեպարտամենտը մտահոգություն է հայտնել Աֆղան Սադիգովի ձերբակալության կապակցությամբ և կոչ է արել վրացական իշխանություններին «անհապաղ» ազատ արձակել նրան։ Amnesty International-ը և Մամուլի միջազգային ինստիտուտը (IPI) արձագանքել են այս հարցին։ Միջազգային Amnesty International կազմակերպությունը հայտարարում է, որ իշխանությունները պետք է անհապաղ դադարեցնեն լրագրողին արտահանձնելու փորձերը՝ միջազգային իրավունքի պարտավորություններին և չարտահանձնման սկզբունքի պահանջներին համապատասխան, և նրան և նրա կնոջը միջազգային պաշտպանություն տրամադրեն, եթե նրանք դա պահանջեն: Սակայն, ըստ Amnesty International-ի, Սադիգովի գործը Ադրբեջանում անկախ լրատվամիջոցների արմատախիլ անելու միտումի շարունակությունն է։